اهميت سجده
سجده، بهترين حالات انسان در برابر خداست.
سجده، بهترين راه براي نزديكي به خداست. (و اسجد و اقترب) [1] .
نشانه ي ياران باوفاي پيامبر آن است كه آثار سجده در سيماي آنان ديده مي شود. (سيماهم في وجوههم من اثر السجود) [2] .
سجده، انسان را همگام و هماهنگ با كل هستي مي سازد، زيرا همه موجودات آسمان و زمين، از ستاره و سبزه به درگاه الهي ساجد و خاضع اند. (و لله يسجد ما في السموات و ما في الارض)، [3] (و النجم و الشجر يسجدان) [4] .
سجده، هماهنگي با فرشتگان الهي است. حضرت علي عليه السلام مي فرمايد: هيچ طبقه اي از طبقات آسمان نيست مگر آنكه گروهي از فرشتگان در حال سجده اند. [5] .
سجده، عالي ترين درجه ي عبوديت و بندگي است، زيرا انسان بالاترين نقطه ي بدن خود، يعني پيشاني را بر خاك مي سايد و اظهار ذلت و عجز به درگاه عزيز قادر مي برد.
سجده، عالي ترين مقام براي والاترين مردان و زنان عالم است. خداوند پيامبرش را فرمان به سجده مي دهد، آنهم نه فقط در روز كه به هنگام شب: (و من الليل فاسجد له و سبحه...) [6] و خطاب به حضرت مريم آن زن پاك و عابد مي فرمايد: (يا مريم اقنتي لربك و اسجدي) [7] .
[ صفحه 139]
سجده، كه به دنبال ركوع مي آيد مرحله اي كامل تر و بالاتر از آن است و نمازگزار را به اوج خضوع مي رساند، لذا در قرآن معمولا در كنار يكديگر است: (يا ايها الذين آمنوا اركعوا و اسجدوا) [8] ، (تريهم ركعا سجدا) [9] .
سجده، رمز ايمان به آيات الهي است: (انما يؤمن باياتنا الذين اذا ذكروا بها خروا سجدا) [10] .
سجده هاي شبانه، يكي از نشانه هاي بندگان صالح خداست: (عباد الرحمن... الذين يبيتون لربهم سجدا و قياما) [11] .
سجده، زينت نماز است پس آن را نيكو بجاي آوريم.
امام صادق عليه السلام مي فرمود: هر گاه نماز مي خوانيد ركوع و سجود آن را نيكو انجام دهيد كه خداوند پاداشي هفتصد برابر بلكه بيشتر عنايت مي فرمايد. [12] .
سجده، مايه ي مباهات خداوند بر فرشتگان است و لذا عنايت او را به دنبال دارد، تا آنجا كه در هر سجده يكي از گناهان انسان محو و پاداشي بزرگ براي او ثبت مي شود. [13] حضرت علي عليه السلام مي فرمود: اگر انسان بداند به هنگام سجده چه رحمتي او را فراگرفته است هرگز سر از سجده برنمي دارد. [14] .
سجده، روح خودخواهي و غرور را از ميان برده و انسان را از تكبر نجات مي دهد. [15] .
[ صفحه 140]
پيامبر مي فرمود: من در قيامت امت خود را از آثار سجده كه بر پيشاني دارند مي شناسم. [16] و آن گوشه از زمين كه بر آن سجده شده است، در قيامت گواه عبادت انسان مي گردد [17] و در دنيا نيز از آن نقطه نوري به آسمانها مي رود. [18] .
همانند ركوع، سجده هاي طولاني نيز سبب بقاي نعمت ها و طول عمر انسان مي شود. [19] .
سجده به قدري مهم است كه خداوند به پيامبر عظيم الشأني همچون حضرت ابراهيم فرمان مي دهد كه مسجدالحرام را براي طواف كنندگان و قائمين و راكعين و ساجدين تطهير نمايد. [20] .
پاورقي
[1] سوره علق، آيه آخر. يكي از چهار، آيه اي است كه هنگام تلاوت سجده ي واجب دارد.
[2] سوره فتح، آيه 29.
[3] سوره نحل، آيه 49.
[4] سوره الرحمن، آيه 6.
[5] نهج البلاغه، خطبه 91.
[6] سوره انسان، آيه 26.
[7] سوره آل عمران، آيه 43.
[8] سوره حج، آيه 77.
[9] سوره فتح، آيه 29.
[10] سوره سجده، آيه 15.
[11] سوره فرقان، آيه 64.
[12] بحار، ج 85، ص 139.
[13] جامع الاحاديث، ج 5، ص 466.
[14] جامع الاحاديث، ج 5، ص 482.
[15] جامع الاحاديث، ج 5، ص 453.
[16] مسند احمد حنبل، ج 4، ص 189.
[17] جامع الاحاديث، ج 5، ص 189.
[18] مستدرك وسائل، ج 4، ص 485.
[19] وسائل، ج 4، ص 928.
[20] سوره بقره، آيه 125.