طريق امام باقر


خبر داد ما را محمد - به قرائت - حديث كرد براي ما محمد (به قرائت) [1] براي ما حديث كرد حسن، براي ما حديث كرد حسين بن نصر، براي ما حديث كرد خالد بن عيسي، از عاصم بن جميل [2] ، از جعفر، از پدرش كه: علي عليه السلام در اذان براي هر نماز مي گفت: «حي علي الصلاة، حي علي الصلاة؛ حي علي الفلاح،حي علي الفلاح، حي علي خير العمل، حي علي خير العمل».



[ صفحه 229]



خبر داد ما را محمد (بن احمد) [3] ، به ما خبر داد محمد (بن ابي عباس) [4] به ما خبر داد محمد (بن قاسم) [5] براي ما حديث كرد حسن (بن محمد مزني) [6] ، [گفت:] برايم حديث كرد هارون بن ابي برده، از وهب بن وهب، از جعفر بن محمد، از پدرش (از جدش) [7] كه گفت: علي عليه السلام اقامه را همچون اذان، دو تا دو تا مي گفت، و به ما خبر داد كه او اگر در صبح اذان مي گفت، ندا مي داد: «حي علي خير العمل».

خبر داد ما [8] را احمد بن زيد بشار، براي ما حديث كرد حسن (بن) [9] محمد رفاء، براي ما حديث كرد علي بن عباس و علي بن حسين بن سلامه، گفتند: براي ما حديث كرد بكار، براي ما حديث كرد حسن [10] بن حسين (عرني)، از صالح بن ابي اسود، از ابي جارود، از ابوجعفر عليه السلام كه فرمود: در اذان علي عليه السلام «حي علي خير العمل» بود.

... براي ما حديث كرد ابن نحاس، براي ما حديث كرد علي، براي ما حديث كرد بكار به اين... و گفت: در اذان [علي] «حي علي خير العمل» بود.

حديث كرد براي ما عبدالله بن مخالد [11] بجلي، به ما خبر داد احمد بن محمد بن سعيد، [گفت:] براي من حديث كرد احمد بن يحيي بن منذر حجري، براي ما حديث كرد ابوطاهر احمد بن عيسي، [گفت:] برايم حديث كرد حسن بن علي ينبعي از پدرش كه گفت: شنيدم محمد بن علي عليه السلام به «حي علي خير العمل» اذان مي داد. به او گفتم: اين اذان از كيست؟ فرمود: اين اذان بهترين خلق خدا پس از پيامبر، جدت علي بن ابي طالب مي باشد. [12] .



[ صفحه 230]



در حاشيه دسوقي آمده است: «علي عليه السلام پس از «حي علي الفلاح»، «حي علي خير العمل» را مي افزود، و اكنون اذان شيعه همين گونه است. [13] .

معناي اين سخن اين است كه، علي عليه السلام چيز اضافي بر فصول اذان نمي افزود، بلكه چيزي را در اذان مي آورد كه خلفا به آن عمل نكردند.


پاورقي

[1] آنچه در داخل پرانتز آمده است، عزان در تحقيق خود بر متن كتاب افزوده است.

[2] در تحقيق عزان آمده است: بن حميد خياط.

[3] عبارت داخل پرانتز از عزان است.

[4] عبارت داخل پرانتز از عزان است.

[5] عبارت داخل پرانتز از عزان است.

[6] عبارت داخل پرانتز از عزان است.

[7] عبارت داخل پرانتز از «الاعتصام 1: 293» است.

[8] در تحقيق عزان «حدثنا» آمده است.

[9] عبارت داخل پرانتز از تحقيق عزان و كتاب اعتصام است.

[10] در كتاب اعتصام به جاي «حسن»، «حسين» آمده است.

[11] در كتاب «الاعتصام 1: 294»، «مجالد» ثبت شده است.

[12] الأذان بحي علي خير العمل، للحافظ العلوي: 53-48؛ همين كتاب با تحقيق عزان: 92-98؛ الاعتصام 1: 294.

[13] حاشية الدسوقي 1: 193.


بازگشت