از رسول خدا پرسيدند، چرا پيش از نماز، اذان و اقامه مستحب است ولي در مورد عبادات ديگر چنين نيست
رسول الله صلي الله عليه و اله فرمودند: به خاطر اين كه نماز شبيه حالتهاي مختلف انسان در قيامت است.
اذان به نفخه ي اول شباهت دارد كه با نفخه ي اول (و دميدن اسرافيل در صور) همه ي مردم مي ميرند و از همين جاست كه نشستن و سجده كردن بعد از اذان مستحب است (سجده اشاره به مرگ و بازگشت انسان به خاك و زمين است) و اقامه ي نماز شبيه نفخه دوم است (كه با دميدن اسرافيل در صور در مرتبه ي دوم مردگان زنده مي شوند) كه خداي متعال فرمود:
و گوش فرا ده و منتظر روزي باش كه منادي از مكاني نزديك ندا مي دهد. [1] .
و قيام در نماز مانند برخاستن مردم از قبرها است چنانكه فرمود:
[ صفحه 101]
«يوم يقوم الناس لرب العالمين» [2] روزي كه مردم در پيشگاه پروردگار جهانيان مي ايستند.
و بلند كردن دستها هنگام گفتن تكبيرة الاحرام شبيه دست دراز كردن براي گرفتن نامه اعمال در قيامت است كه خداي بزرگ فرمود: «اقرا كتابك كفي بنفسك اليوم عليك حسيباً» [3] - (و به او مي گوييم) كتابت را بخوان كافي است كه امروز خود حسابگر خويش باشي.
و ركوع نماز، به خضوع خلايق در پيشگاه خالق شباهت دارد چنانكه فرمود: «و عنت الوجوه للحي القيوم» [4] و (در آن روز) همه چهره ها در برابر خداوند حي قيوم خاضع مي شود.
و سجود نماز شبيه سجود بندگان براي خداي جهان در قيامت است كه فرمود: «يوم يكشف عنساق و يدعون الي السجود) [5] به خاطر بياوريد روزي را كه ساق پاها از وحشت برهنه مي گردد و دعوت به سجود مي شوند و تشهد نماز شباهت دارد به زانو زدن خلايق در پيشگاه خداي متعال در روز قيامت. [6] .
پاورقي
[1] ق، آيه 41.
[2] مطففين (83)، آيه 6.
[3] اسراء (17)، آيه 14.
[4] طه (20)، آيه 111.
[5] قلم (68)، آيه 42.
[6] اسراء الصلوة، ص 41 - 40، (عبدالحسن تهراني.).