آسانترين روش براي حضور قلب به طوري كه كسي نگويد نمي توان، اين است كه - البته بين نماز و غير نماز فرقي نيست، حضور قلب هميشه بايد باشد ولي در نماز اهميتش بيشتر است - اگر متوجه خدا و نماز شد اختياراً خود را از اين توجهش منصرف نكند البته غفلتاً اشكالي ندارد و مثل ديگر موارد غفلت است. اگر انسان يك لحظه ياد خدا افتاد و قلب خودش را منصرف نكرد، كافي است. هر چه هست و نيست اين اختيار كارگر است.

اين را يا بايد به عمل بفهمد يا به برهان. (انسان در شبانه روز چقدر متوجه خدا مي شود.) توجه به خدا هم از طريق برهان ممكن است و هم از راه تجربه و عمل ممكن است اين را بفهمد. [1] .



[ صفحه 57]