قرآن، بيش از صد و دو بار، از نماز و احكام و آثار گوناگون آن سخن رانده، اما معمولا «اقامه ي نماز» محور سخن و تأكيد بوده است. اينك بايد پرسيد: چه فرقي است بين گزاردن نماز و به پاداشتن آن؟ براي درك تفاوت بين اين دو مفهوم، گفتاري زيبا از مقام معظم رهبري - مدظله العالي - را مرور مي كنيم:

«به نظر مي رسد كه اقامه ي نماز، چيزي فراتر از گزاردن نماز است؛ يعني: فقط همين نيست كه كسي خود، به عمل نماز قيام كند، بلكه اين نيز هست كه در جهت و سمتي كه نماز بدان فرامي خواند، به راه افتد و ديگران را نيز به راه اندازد. گويا برپا داشتن نماز، آن است كه انسان با كوششي بايسته، جو و فضاي زندگي خود و ديگران را جوي نماز گزارانه يعني خداجويانه و خداپرستانه بسازد و همه را در خط و جهت نماز به راه افكند.» [1] .



[ صفحه 75]



استاد مطهري نيز مي نگارد:

«به پا داشتن نماز، آن است كه حق نماز ادا شود؛ يعني: نماز به صورت يك پيكر بي روح انجام نگردد، بلكه نمازي باشد كه واقعا بنده را متوجه خالق و آفريننده ي خويش سازد.» [2] .

يكي از استادان دانشگاه دمشق براي توجيه دانشجويان، چنين نگاشته است:

«اقامه ي نماز، يعني اداي آن به بهترين وجه ممكن، كه از طريق:

1. دقت در تحصيل طهارت، شادابي و صحت وضو، پاكي بدن، لباس و مكان نماز، و پاكي از آلودگي هاي اخلاقي زشت به وسيله ي توبه و پشيماني؛ چرا كه وضو و نظافت ظاهري بايد همراه با صفا و طهارت قلب باشد؛

2. دقت در انجام واجبات و مستحبات نماز و ارائه ي صحيح اذكار آن به عنوان ساختار و اركان نماز؛

3. مواظبت بر روح نماز (اخلاص و حضور قلب) به وسيله ي خشوع و فروتني و آرامش بدن، در نماز امكان پذير خواهد بود.» [3] .

خداوند متعال مي فرمايد: «قد افلح المؤمنون الذين هم في صلاتهم خاشعون» [4] .

هدف از نماز، خشوع قلبي است، نه فقط خضوع بدني؛ بنابراين: خداوند هرگز نمي پذيرد كه نمازگزار به زبان بگويد: «الله اكبر»، ولي در قلب او چيزي ديگر بزرگ تر باشد، يا بگويد: «وجهت وجهي» در حالي كه جانش متوجه غير خدا و مشاغل دنيايي و بهره هاي ناپايدار آن باشد.



[ صفحه 76]