عدالت در امام جماعت
از شرايط امام جماعت، عادل بودن است.
عدالت را در كتب فقهي تعريف كرده اند. فقهاي گرانقدر، از جمله
[ صفحه 221]
حضرت امام خميني (قدس سره) مي فرمايند:
عدالت، يك حالت دروني است كه انسان را از ارتكاب گناهان كبيره، و تكرار و اصرار نسبت به گناهان صغيره بازدارد. [1] .
پاكي، تقوا، دوري از گناه، از نشانه هاي عدالت است. بنا به اهميت اين صفت، در نظام اسلامي يكي از امتيازات به حساب آمده و در فقه اسلامي و قانون اساسي، داشتن آن براي مسئولان بلند پايه و مشاغل حساس، شرط است و كارهاي مهم كشور و امور مردم، بايد به دست افراد عادل انجام گيرد.
به برخي از اين موارد كه عدالت شرط است، توجه كنيد:
در مسائل عبادي، امام جماعت بايد عادل باشد.
در مسائل سياسي عبادي، مثل نماز جمعه، خطيب و امام جمعه بايد عادل باشد.
در مسائل سياسي و حقوقي، (همچون نمايندگي مجلس و تصويب قوانين) نظر فقهاي عادلي به نام «شوراي نگهبان» معتبر است.
در مسائل حقوقي، گرفتن و دادن هر حق به صاحبش، بايد با گواهي افراد عادل باشد.
در مسائل تربيتي، اجراي حدود اسلامي و تأديب ظالم و خلافكار، وقتي است كه افراد عادل، به خلاف و گناه او شهادت دهند.
در مسائل اقتصادي، بيت المال بايد دست افراد عادل باشد.
در مسائل اجتماعي و فرهنگي، پخش و نشر خبرها، بايد دست افراد عادل باشد و به خبر افراد فاسق، اعتماد نمي توان كرد، مگر پس از تحقيق و تفحص.
[ صفحه 222]
در مسائل نظامي، فرمانده كل قوا، با رهبري است، كه عدالت شرط آن است. پس عدالت از اركان مهم در نظام حكومتي اسلام و واگذاري مسئوليت هاي اجتماعي و تنظيم امور زندگي است.
پاورقي
[1] تحرير الوسيله، ج 1، بحث امام جماعت.