رسول خدا صلي الله عليه و آله كه مورد عنايت و تربيت خاص الهي است، برنامه هاي ويژه اي هم از سوي خدا بر عهده دارد. فرمان به او براي تسبيح، بيش از



[ صفحه 184]



فرمان هاي ديگر است. آيات قرآن را اگر بنگريم، مي بينيم كه خطاب خداوند به پيامبر، و دستور به توكل، هشت مرتبه، به سجده دو مرتبه، به استغفار هشت مرتبه، به عبادت پنج مرتبه، به ذكر خدا پنج مرتبه و به تكبير دو مرتبه است، ولي فرمان به تسبيح، شانزده مرتبه آمده است، آن هم در حالات مختلف و شرايط گوناگون، به نحوي كه پيامبر، همواره توجه به خدا داشته باشد. از اين رو، در كنار دستور به تسبيح، جملاتي از اين قبيل وجود دارد:

1- «قبل طلوع الشمس و قبل غروبها» [1] پيش از طلوع خورشيد و پس از غروب آن.

2- «و من ءانآي اليل فسبح و أطراف النهار» [2] در ساعات شب و روز، خدا را تسبيح كن.

3- «و سبح بحمد ربك بالعشي و الابكار» [3] در شب و اول روز، خدا را تسبيح و ستايش كن.

4- «و سبح بحمد ربك حين تقوم» [4] هنگام برخاستن از خواب يا غير آن، خدا را تسبيح كن.

اين، اهميت ذكر «سبحان الله» را مي رساند و سازندگي آن را در فكر و عمل انسان نمازگزار بيان مي كند.

امام سجاد عليه السلام فرمود:

«اذا قال العبد: سبحان الله، صلي عليه كل ملك» [5] هر گاه بنده اي سبحان



[ صفحه 185]



الله بگويد، همه ي فرشتگان بر او درود مي گويند.