اخلاص، انسان را به تلاش هميشگي و همه جايي و خستگي ناپذير وامي دارد. ولي بدون اخلاص، گاهي گرايش هاي باندي و گروهي در كار است. اگر آن وابستگي و عضويت در يك گروه باشد، فعال و بانشاط است و اگر از آن مدار خارج شد، نشاط قبلي را از دست مي دهد، حتي ممكن است منزوي و گوشه گير يا حتي مخالف شود و كارشكني كند. انسان با اخلاص، در انحصار باند و تشكيلات خاص نيست و تعصب گروهي نمي ورزد و اگر گروهي را باطل تشخيص داد، از آنان كناره مي گيرد و از گروه پرستي و تعصبات شرك آميز قومي، قبيلگي و منطقه اي و حزبي (كه با روح اخلاص ناسازگار است) دور مي شود.

قرآن مي فرمايد: و قالت اليهود ليست النصري علي شي ء و قالت



[ صفحه 143]



النصري ليست الهيود علي شي ء [1] .

يهود نژادپرست، نصارا را بي ارزش مي دانست و نصاراي متعصب، يهود را پوچ مي دانست.

البته اگر حزب يا گروه و تشكيلاتي حق بود، بايد از آن حمايت كرد.

منظور اين است كه نبايد باطل خود را حق ديد و حق ديگران را باطل پنداشت.