در حديث است:

«ركعتان من عالم خير من سبعين ركعة من جاهل» [1] دو ركعت نماز عالم، بهتر از هفتاد ركعت نماز جاهل است.

و رسول خدا صلي الله عليه و آله فرموده است: از نماز، آن قسمتي مورد قبول است كه



[ صفحه 27]



انسان براساس تعقل و آگاهي بخواند [2] .

در حديث ديگر است: «المتعبد علي غير فقه كحمار الطاحونة» [3] .

عابدي كه از روي فهم و درك عبادت نكند، همچون الاغ آسياب حركت مي كند ولي در جا مي زند و پيش نمي رود.

نماز آگاهانه آن است كه انسان بداند چه مي كند، چه مي گويد، با كه صحبت مي كند، حضور قلب و توجه به خدا داشته باشد. پيامبر صلي الله عليه و آله فرمود: دو ركعت نماز با توجه، از شب زنده داري غافلانه بهتر است. [4] .

قرآن مي فرمايد: «لاتقربوا الصلوة و أنتم سكري حتي تعلموا ما تقولون» [5] در حال مستي سراغ نماز نرويد، تا بدانيد كه چه مي گوييد.

امام صادق عليه السلام مي فرمايد:

هر كه دو ركعت نماز بخواند و بداند با كه سخن مي گويد و چه مي گويد، گناهانش بخشيده مي شود [6] .