به طاعت قرب ايزد مي توان يافت

قدم درنه، گرت هست استطاعت



«حافظ»

قرب؛ يعني نزديكي، و آنچه كه در اين جا مورد نظر است، قرب مقام و منزلت معنوي مي باشد. حضرت علي در دعاي كميل فرموده اند:

«وَأَسْئَلُكَ بِجُودِكَ أَنْ تُدْنيني مِنْ قُربِكَ؛ (خدايا! درخواست مي كنم از تو به كرم و بخششت، كه بسيار نزديك گرداني مرا به پيشگاهت.»

خداوند متعال مي فرمايد:«و به نماز سجده ي خدا بپرداز و نزديك شو به پروردگار خود [1] .

پيامبر اكرم (ص) نيز فرموده اند:«أَقْرَبُ ما يكونُ العَبْدُ مِنَ اللهِ اِذاكانَ ساجِداً» [2] ؛ انسان به خدايش، زماني نزديكتر است كه در سجده باشد.

تقرب پيدانمودن به محضر خداوند متعال، از نعمت هاي بيكران الهي



[ صفحه 16]



است كه در نماز به دست مي آيد و رسيدن به چنين مقامي حاصل نمي شود، مگر در سايه ي عبادت و نماز و اين پاداشي است شايسته و لايق افراد مؤمن و نمازگزار است.



بر مقام جود تو سوگند باد

كه مرا نزديك سازي بروداد



تا به قربت گيردم دل برقرار

آن چنان نزديك گويي در كنار



عاشقان از اين گذر ره يافتند

بر جمال يار خود، دل باختند



حضرت علي«ع» فرموده:

«الصَّلاةُ قُرْبانُ كلِّ تَقيٍّ؛ [3] نماز موجب تقرب هر انسان پرهيزكار است.»

راوي مي گويد: از امام صادق (ع) پرسيدم:

«... عن أَفْضَلِ ما يَتَقَرَّبُ بِهِ العِبادُ اِلي رَبِّهم و أَحَبَّ ذلك اِلي اللهِ - عزّوَجَلّ - ماهو؟ فَقالِ: ما أَعْلَمُ شيئاً بَعْدَ المَعْرِفَةِ أَفْضَلَ مِنْ هذه الصَّلاة...؛ [4] .

پربهاترين طاعتي كه انسان را به خدا نزديك كند و هيچ طاعتي به درگاه خدا محبوبتر از آن نباشد، چه طاعتي است؟ امام (ع) فرمودند: بعد از شناخت خدا هيچ طاعتي را با ارج تر و پربهاتر از نماز نمي شناسم.»

حضرت امام باقر (ع) فرمود:«اِذا اسْتَقْبَلَ المُصَلّي القبلةَ، اِسْتَقْبَلَ الرَّحْمانُ بوَجْهِهِ لا اِلهَ غَيْرَه؛ [5] گاهي كه نمازگزار رو به سوي قبله آورد، خداي



[ صفحه 17]



رحمان به وجه و جمال خود او را استقبال فرمايد، خدايي كه جز او خدايي نيست.»

حضرت علي (ع) فرمود:«المتقَرّبُ بِأَداءِ الفَرائِضِ و النَوافِل مُتَضاعَفُ الأرْباح [6] ؛ كسي كه با انجام واجبات و مستحبات به خداوند تقرب جويد، سودش چند برابر است.»

خداوند متعال (در حديثي قدسي) فرموده اند:«و ما تَقَرَّبَ اِليَّ عَبْدي بِشَي ءٍ أَحَبُّ اِلَيَّ مِمّا افْتَرَضْتُهُ عَلَيْهِ و اِنَّهُ لَيَتَقَرَّبُ اِليَّ بِالنافِلة حَتّي أجِبَّهَ... [7] ؛ بنده ام به من نزديكي نمي جويد به چيزي كه، دوست داشتني تر از آن اموري باشد كه بر او واجب كرده ام، و همانا او به وسيله ي نماز نافله به من، تقرب پيدا مي كند، تا آن جا كه من او را دوست بدارم،...»

راوي مي گويد: به امام صادق (ع) عرض كردم،فدايت شوم مرا خبر ده، در چه ساعتي بنده به خدا نزديك و خدا به بنده اش نزديكتر است؟

امام فرمود:«اِذا قامَ في آخر اللّيلِ و العيونُ هادِبة، فَيَمشي اِلي وُضوئِهِ، حِتّي يَتَوضّأ بِأَسبَع وُضوءٍ، ثُمّ يحبيئَني حتّي يَقوم في مَسْجدهِ، فَيُوَجّهُ وَجْههُ اِلي اللَّهِ و يَصِفُ قدميه و يَرْفَعُ صُوتَهُ و يُكَّجِرُ و افتتح الصّلاة و...؛ [8] .

هنگامي كه در آخر شب به پا مي خيزد در حالي كه چشم هاي ديگران در خواب است او به سوي وضو ساختن به راه مي افتد، تا اينكه وضوي



[ صفحه 18]



كاملي مي سازد. سپس مي آيد تا آن كه در نمازگاهش مي ايستد و رويش را به سوي خدا مي كند و هر دو پا را كنار هم گذاشته و صدايش را به الله اكبر بلند مي كند و نماز را شروع مي كند،... ندا دهنده اي از سمت راست عرش از كرانه ي آسمان، آواز مي دهد: اي بنده اي كه پروردگار خويش را ندا مي كني! همانا احسان و هديه ي الهي از كرانه ي آسمان، همچنان برسر تو افشانده مي شود و فرشتگان از قدمگاه تو تا كرانه ي آسمان گرداگرد تو را فرا گرفته اند،...».



[ صفحه 21]