- هنگام صبح براي اجراي برنامه ي نماز در خانواده، بر طبق دستور صريح اسلام پدر مسؤول است. او براي انجام اين مسئوليت، خود بايد زودتر از ديگر اعضاي خانواده بيدار شود و از جاي برخيزد (البته پدران و مادراني هم هستند كه اهل نماز شب هستند و قبل از اذان بيدارند).

- آنها كه خسته اند يا خوابي سنگين دارند بهتر است با صداي زنگ ساعت بيدار شوند و اين، براي افراد خانواده عادت شود.

- پس از بيداري، فرزندان خود را با صداي خوب، گرم و دلپذير بيدار كند - به اين صورت:

علي جان من، فاطمه جان من، برخيز، وقت نماز است... و آنقدر صدا كند تا آنها هشيار شوند و پس از هشيار شدن آنان را به خود رها كند و خود به دنبال تطهير و وضو رود.

- پس از برگشت اگر بچه ها را در حال خواب ديد مجدداً با همان صدا و نوازش آنها را صدا كند تا هشيار شوند. و وقتي هشيار شدند و



[ صفحه 47]



جواب دادند آنها را به خود رها كند و خود بالاي سر آنها با صداي بلند نماز را شروع كند.

- پس از نماز اگر باز هم آنها در خواب ماندند، به سراغشان برود و با صداي دلپذير، با دست كشيدن بر سر و روي آنها، با نوازش بدني، گاهي هم تحت عنوان شوخي با بچه ها، به صورت بغل كردن آنها، بيدارشان كند، به دستشويي راهنمايي شان نمايد و حتي صورتشان را بشويد تا كاملاً هشيار و آماده نماز شوند.

در همه حال بايد كوشيد خاطره ي بيدار كردن براي نماز را براي بچه ها دلپذير ساخت، به گونه اي كه از آن صحنه ها خاطره ي تلخي در ذهن نداشته باشند. به نظر ما اگر اين كار تنها به مدت يك هفته بطور منظم تعقيب شود، به صورت عادتي مناسب در آنان باقي خواهد ماند و يا حداقل از آن احساس سنگيني نخواهند داشت. مهم اين است كه همه ي مهر و محبت خود را در بيدار كردن كودكان و انجام فريضه شان صرف كنيم.