در اين زمينه مباحث بسياري قابل عرضه اند كه هر كدام در خور بحثي جداگانه اند و ما را در اين امور قصد ورود نبوده، تنها ذكري از آنها به ميان مي آوريم و طرح و تكميل آن موضوعات را به ديگران وامي گذاريم:

1 - درباره ي وجوب نماز: قرآن به آن تكيه دارد: «ان الصلوة كانت علي المؤمنين كتاباً موقوتاً»

2 - درباره ي روح نماز: خدا مي فرمايد: «اقم الصلوة لذكري»، و در آن ياد خدا، انس با خدا و احساس حضور مطرح است.

3 - بعد ملكوتي نماز: (آن را معراج مؤمن گفته اند): «الصلوة معراج المؤمن»

4 - اهميت و عظمت نماز كه قرآن الفجر است: در حديث نبوي آمده است: «ان قبلت قبل ما سواها و ان ردت رد ما سواها»

5 - جنبه ي سازندگي و بازدارندگي: «ان الصلوة تنهي عن الفحشاء و المنكر»

6 - جنبه ي حالت آفريني آن: ذكر «ارحني يا بلال» پيامبر و يا تغيير رنگ امام سجاد عليه السلام در هنگام نماز به خاطر احساس حضور در پيشگاه خداوند (احياي اسلام - غزالي)

7 - محبوبيت آن در نزد رسول خدا صلي الله عليه وآله: ايشان فرمود: «اني احب من دنياكم ثلاث... و قرة عيني الصلوة»

8 - بعد سياسي نماز، شامل قيام و قعودها، قيام آفريني ها و شعاردهي هاي آن.



[ صفحه 13]



9 - نظم آفريني و حيات بخشي آن: نماز در اوقاتي ثابت و معين به مرحله ي اجرا در مي آيد و اين خود درسي براي نظم و سامان داري در زندگي است، هم در جنبه ي ظاهر زندگي و هم در جنبه ي باطن و درون آدمي.

10 - احساس وصل و احساس قدرت: نماز عامل قرب و وابستگي به معبود است؛ عامل اتصال به قدرت بي نهايتي است كه همه ي قدرت ها نشأت گرفته از قدرت اوست و در برابر توان مطلق او هيچ و پوچند. اتصال و پيوند با خدا مي تواند به انسانها قدرت ببخشد، به گونه اي كه در برابر ديگر قدرتهاي زائل شدني سر تسليم فرود نياورد و راه خود را درست و با قامتي برافراشته ادامه دهد. در عين حال اتصال به معبود بي نهايت و راز و نياز با او در حال ذكر، قنوت و سجده هاي نماز، عامل سكون و آرامش دل است و چه بسيار اضطراب ها و احساس ناامني ها كه بر اثر آن از بين مي رود.