عفونت ادراري را با عفونت مثانه اشتباه نگيريد. عفونت مثانه نوعي عفونت باكتريائي است كه در مثانه ايجاد التهاب مي كند و اغلب با علائمي نظير احساس نياز به دفع مكرر ادرار و سوزش ادراري همراه است. اين حالت كه سيستيت نيز ناميده مي شود در بين خانم هاي 20 تا 50 ساله كه از نظر جنسي فعال هستند، نسبتاً شايع است.

البته باكتري مي تواند هر بخشي از دستگاه ادراري را آلوده سازد. دستگاه ادراري از كليه ها كه ادرار را ترشح مي كنند شروع مي شود و بصورت لوله هايي كه حالب خوانده مي شوند تا مثانه كشيده مي شود كه ادرار در آن جمع مي شود. دستگاه ادراري در نهايت ادرار را به خارج از بدن هدايت مي كند.

وقتي باكتري هاي موجود در روده ها وارد مثانه شود، عفونت بوجود مي آيد. باكتري ها مي توانند مثانه را آلوده كرده سيستيت ايجاد كنند و يا بدون آنكه علامتي ايجاد كنند، در آنجا تكثير يابند. در هر يك از اين موارد، باكتري ها ممكن است از راه حالب بالا رفته و كليه ها را



[ صفحه 95]



دچار عفونت سازند. عفونت كليه خطرناك است و عوارض نامطلوب بسياري دارد. پس در يك كلام وظيفه ي دستگاه ادراري كه شامل كليه ها و مثانه و مجاري ادراري است دفع مواد زايد خون از طريق ادرار مي باشد. فردي كه در خواب طولاني باشد دفع مواد زايد از طريق ادرار نيز انجام نمي شود و ممكن است حتي به علت پر شدن مثانه، ادرار از طريق حالب ها به كليه ها برگشت پيدا نمايد و از اين طريق به كليه ها آسيب رسانده شود. علاوه بر آن ممكن است كنترل بر ادرار مختل شده و شب ادراري رخ دهد.

تب شديد، همراه با لرز و عرق ريزي، تهوع، وجود چرك و خون در ادرار از علائم عفونت كليه است. اينكه چگونه مي توان از عفونت ادراري پيشگيري كرد، اقدامات زير، توسط متخصصين امر توصيه شده است:

مقدار زيادي آب بنوشيد. روزانه حداقل 8 ليوان با گنجايش 240 سي سي آب بنوشيد.

هيچگاه احساس دفع ادرار را ناديده نگيريد و سعي كنيد هر بار مثانه را كاملاً خالي كنيد.

بعد از اجابت مزاج موضع را از جلو به عقب تميز كنيد تا از ورود باكتري هاي مدفوع به پيشابراه پيشگيري شود.

جالب است بدانيد همگي موارد بالا در دين مبين اسلام مد نظر بوده و به عنوان نمونه در رسايل فقهي توضيح المسايل، يكي از مبطلات



[ صفحه 96]



وضو و نماز، خروج بول و غائط و ريح، از بدن انسان درج شده است و اين موضوع سبب مي شود كه شخص نمازگزار و احياناً دائم الوضو، براي پرهيز از ابطال عبادتش بطور معمول و بر حسب عادت، قبل از وضو، به تخليه ادرار بپردازد. طهارت بعد از تخلي نيز از مواردي است كه براي نماز صحيح لازم است.

خلاصه اينكه به اين ترتيب حداقل سه بار، دفع ادرار از بدن، در زمان هايي به فواصل مناسب نسبت به يكديگر، و در حدي كه براي يك انسان طبيعي لازم است، فرد را در مقابل ابتلاء به عفونتهاي كليه و دستگاه ادراري مصون مي سازد و مي تواند به عنوان نكته اي مهم پيرامون نماز مورد توجه قرار گيرد. مجيد مرتضوي خسرو شاهي عضو انجمن نفرولوژي ايران مي گويد: نگه داشتن ادرار براي بالغين در صورت اجبار و به دفعات بسيار كم به مدت بيست دقيقه اشكالي ندارد، ولي درباره كودكان توصيه نمي شود. [1] فايده و ثمره ي اين امر بطور خاص در مورد نماز شب جايگاهي ويژه دارد. چرا كه قبل از نماز شب، معده و كليه از سموم دفع شده ي غذاي شام پر بوده و اين كار جهت پيشگيري در عفونت ها بسيار مفيد است و كساني كه از اين عمل مستحبي محروم هستند، در واقع به جسم خويش ضرر وارد كرده و آنانكه اهل تهجد هستند، با تطهير مجاري ادرار و تخليه ي كليه در سلامت خويش نقش مهمي خواهند داشت.



[ صفحه 97]



از اين نكته نيز غافل نباشيد كه بطور عموم عوامل عفوني مختلف اعم از باكتري ها، ويروس ها و انگل ها، عامل اصلي عفونت هاي دستگاه هاي مختلف بدن هستند كه با پيشگيري كه همانا رعايت بهداشت و شستن مداوم دست ها از اصول اوليه اين امر است مي توان از اين دچار شدن به اين مسائل سالم و ايمن ماند. اسلام عزيز با دستور به وضو و طهارت به اين امر توجه و عنايت ويژه دارد. مقارنت اوقات نماز با سه وعده معمول غذايي (صبحانه و نهار و شام) يا حتي وعده هاي نماز هنگام روزه داري (سحر و افطار) سبب مي شود كه شخص نمازگزار، موقع انجام وضو (كه معمولاً متعاقب اجابت مزاج نيز هست) خود به خود به شستشوي دستها بپردازد و هر گونه عامل بيماري زاي عفوني را از دستهاي خويش بزدايد و در نتيجه موقع صرف غذا، هيچ عامل عفوني ناشي از دست آلوده موفق به ايجاد بيماري در بدن او نشود.