بدان آنچه از اخبار ما به دست مي آيد اين است كه، طاهر بودن در همه اوقات مستحب است، مخصوصا براي طالبين علم و دانش، حال كه چنين است استحباب طهارت در جميع احوال وضوء قبل از وقت نماز مانعي ندارد، و وجهي براي احتياط نيست. اگر چه هدفش از وضوي قبل از دخول وقت، خواندن نماز پس از دخول وقت باشد. حال چرا دليلي براي چنين احتياطي نيست؛ زيرا انگيزه اوليه اش امر مطلوب و خوبي بوده كه آن عبارت از طاهر بودن است، اگر چه منشاء اين انگيزه غير قربي است.

به گمان من احتياط در وضو گرفتن قبل از وقت - كه احتياط كند و وضو را بعد از



[ صفحه 112]



دخول وقت بگيرد - همه جا و هميشه راجح نيست، چه اين كه در خيلي از موارد اين احتياط باعث ترك دائم الطهارة بودن شده، و نيز باعث مي شود انسان در سفرها با تيمم نماز بخواند؛ مثل اين كه بعد از وقت به جايي مي رسد كه آب در آن جا نيست، و حال اين كه قبل از وقت در جايي بوده كه مي توانسته آب تهيه كند و وضو بگيرد، ولي احتياط كرده و وضو را براي بعد از دخول وقت گذاشته، در حالي كه در اخبار از ائمه معصومين عليهم السلام تأكيد بر طاهر بودن شده است مثل آنچه وارد شده:

«إن من احدث و لم يتوضا جفاني و من يتوضي ء و لم يصل ركعتين فقد جفاني و من صلي هاتين الركعتين و لم يدع عقيبها فقد جفاني و من توضي ء و صلي و دعي عقيبها و لم أستجب له دعاءه فقد جفوته و لست برب جاف» [1] .

«هر كسي حدثي از او سر بزند و وضو نگيرد بر من جفا كرده، و هر كس حدثي از او سر زند و وضو بگيرد، ولي دو ركعت نماز نخواند بر من جفا نموده، و هر كس حدثي از او سر زند و وضو بگيرد و نماز بخواند، و بعد از نماز دعا نكند نيز بر من جفا نموده، و هر كس اين كارها را بكند دعا هم بكند و من دعايش را مستجاب نكنم، من بر او جفا نموده ام، در حالي كه من پروردگار جفاكار نيستم.»

يكي از مشايخ ما هميشه مرا بر عمل به مضمون اين روايت توصيه مي نمود و مي گفت: بعد از آن دو ركعت سجده نمائيد و از خدا در سجده بخواهيد تا معرفت و محبتش را روزي شما كند.



[ صفحه 113]