عدم حضور قلب، به طور عمده، محصول اعمالي است كه در طول شبانه روز انجام مي دهيم، كه در فصل پيش، عوامل عدم حضور قلب را بررسي نموديم كه اگر به طور جدي انجام پذيرد، حضور قلب حاصل شده است. عامل اصلي حضور قلب، ذكر خداوند است و هر آنچه با «ياد» مخالفت كند، موجب پراكندگي خاطر مي گردد؛ به فرموده ي بزرگان، «معصيت روح را مكدر و نورانيت دل را مي برد». [1] .

عمده ي راهكارها در اين بخش، به دو گونه ي ظاهري و باطني يعني «راه هاي پرهيز از گناه» و «چگونگي ارتباط با خداوند» تقسيم مي شود.



[ صفحه 141]