مبارزه با «علت گناه» و پرهيز از «موقعيت هاي گناه» و «عوامل غفلت» موجب ريشه كن شدن گناه از زندگي ما مي شود. «مبارزه با جهل» كه همان علم آموزي و دانستن مسايل مربوط به نماز و خواندن احاديثي كه اهميت نماز را براي ما بازگو كند و يا در غير مورد نماز، زشتي گناه و عاقبت آن را بازگو كند، در درمان بيماري هاي روحي مؤثر است. متأسفانه تصور عمومي آن است كه «هر چه بيشتر بخوانيم و بدانيم، كارمان سخت تر مي شود. پس هر چه ندانيم و كمتر بدانيم بهتر است»!

از شهيد مطهري رحمه الله جمله اي را درباره ي بي حجابي نقل كرده اند كه اگر لخت بودن نشانه ي تمدن و پيشرفت باشد، پس حيوانات از همه متمدن تر و جلوترند! اين جمله مي تواند در مورد جهل نيز صادق باشد؛ اگر قرار باشد كه جهل و ناداني، بهتر از دانستن باشد، حيوانات از همه بهترند! و قرآن شريف كساني را كه در غفلت به سر مي برند و در شناخت خود و خدا كوتاهي مي كنند، از حيوانات پايين تر و پست تر مي داند:

و لقد ذرأنا لجهنم كثيراً من الجن و الانس لهم قلوب لا يفقهون بها و لهم أعين لا يبصرون بها و لهم ءاذان لا يسمعون بها أولئك كالأنعام بل هم أضل أولئك هم الغفلون؛ [1] و در حقيقت، بسياري از جنيان و آدميان را براي دوزخ آفريده ايم. چرا كه - دل هايي دارند كه با آن - حقايق را - دريافت نمي كنند، و چشماني دارند كه با آنها نمي بينند، و گوش هايي دارند كه با آنها نمي شنوند. آنان همانند چهارپايان بلكه گمراه ترند. - آري - آنها همان غافل ماندگانند.

بنابراين شناخت گناه خود باعث دوري از آن خواهد شد؛ چرا كه همه ي



[ صفحه 53]



ما مسلمانيم و از بسياري گناهان مانند شراب خواري، دزدي، كمك به دشمن و قتل و... پرهيز كنيم. پس مي توانيم از همين چند گناهي كه در شبانه روز مرتكب مي شويم نيز دوري كنيم و همان طور كه آنان را انجام نمي دهيم و حتي فكرش را هم نمي كنيم، اينها را نيز انجام ندهيم. [2] .

از جمله راهكارهاي ترك گناه، مي توان به پرهيز از موقعيت هاي گناه اشاره كرد؛ مثلاً براي اين كه به گناه غيبت دچار نشويم، از رفت و آمد با افرادي كه بدگو و بد دهن هستند، پرهيز كنيم. هم چنين براي پرهيز از نگاه به نامحرم، خود را از دوستان ناباب و سايت هاي اينترنتي دور نگه داريم. هر چند ما نيت گناه نداريم، اما ممكن است چنين رفت و آمدهايي ما را به گناه مبتلا كند. هم چنان كه رسول خدا صلي الله عليه و آله و سلم فرمود: «كسي كه در شبهات واقع شود، به حرام مي افتد؛ مانند كسي كه اگر اطراف قرق پرسه بزند، به زودي در آن واقع خواهد شد». [3] رو آوردن به ذكر نيز از جمله راه هاي مبارزه با غفلت و گناه است. [4] .

يكي را گفتند:

- راه به سوي خدا چيست؟

- راه آسان را بگويم يا راه مشكل؟

- هر دو را بگو تا بدانم كدام راه را مي توانم عمل كنم؟

- راه آسان اين كه ترك علاقه ي دنيا كني، نه ترك دنيا. راه مشكل اين كه ترك غير خدا كني.