شئون الهي و مراتب تسبيح و تنزيه در سوره ي توحيد


[خدا را به پاكي ياد و وصف كردن، او را از هرگونه بدي و هر آنچه شايسته ي او نيست دور و مبرا دانستن است. ر.ك: دانشنامه ي جهان اسلام، ج 7، ص 293]

[سلب صفات مخلوق از خالق را تنزيه مي گويند. ر.ك: همان ص 330]

اين سوره با تمام اختصاري كه دارد، شامل همه ي شئون الهي و مراتب تسبيح و تنزيه است. در حقيقت نسب خداوند به قدري كه ممكن است در قالب واژه ها بگنجد در اين سوره بيان شده است.



[ صفحه 197]



«هو الله احد» بيان كننده ي تمام صفات كمال و شامل همه ي «صفات ثبوتيه» مي باشد. از صمد تا آخر سوره نيز «صفات تنزيهيه» بيان شده است. در آيه ي اول حد «تعطيل» [1] ابطال شده و در باقي سوره، مهر بطلان بر «تشبيه» [2] زده شده است. اين سوره شامل ذات خداوند من حيث هي و مقام احديت كه تجلي به اسماء ذاتيه و مقام «واحديت» كه تجلي به اسماء صفات است مي باشد.


پاورقي

[1] [نفي صفات از خداوند را تعطيل مي گويند. ر.ك: همان، ص 520].

[2] [همانند كردن خداوند در ذات يا صفات به مخلوقات و نسبت دادن صفات مخلوقات به خدا را تشبيه مي گويند. ر.ك: همان، ص 330].


بازگشت