در اين كه «عالمين» چه واژه اي است و از چه ريشه اي گرفته شده، اختلاف زيادي ميان علما وجود دارد؛ اما آنچه به نظر صحيح مي رسد آن است كه اين كلمه از هر ريشه اي كه باشد بر همه ي موجودات اطلاق مي شود؛ يعني عالمين به معناي همه ي موجودات مي باشد. البته اطلاق اين كلمه بر موجودات صاحب عقل نيز مي تواند درست باشد. حال اگر «عالم» را بر هر فرد و صنفي از موجودات اطلاق كنيم، از نگاه اديبانه به اين جهت است كه هر فردي نشانه و علامت خداوند متعال مي باشد؛ اما از نگاه عارفانه به اين دليل است كه هر موجودي ظهور اسم اعظم الهي مي باشد.



[ صفحه 164]



حال اگر «رب» از اسماء صفات به معني «مالك» و «صاحب» باشد، ممكن است كه مقصود از «عالمين» همه ي موجودات غير از خداوند باشد. اگر از اسماء افعال باشد، مراد از «عالمين» فقط عالم ملك است كه به نظر، همين هم درست مي آيد؛ چرا كه در اين صورت «رب» به معناي مربي است و در اين معنا تدريج وجود دارد؛ در حالي كه مجردات تدريج زماني ندارند. [1] .