آداب معنوي وقت نماز آن است كه خود را براي حضور در مقابل مالك دنيا و آخرت و گفتگوي با او آماده كني. ابتدا به ضعف و بيچارگي، ذلت و بي نوايي خويش توجه كن و سپس عظمت و بزرگي خداوند را به ياد آور، عظمتي كه انبياء و ملائكه در مقابل آن از خود بي خود شده و اعتراف به ذلت مي كنند. اگر اين گونه كردي، خوف خدا در دل مي افتد و خود و عبادات خويش را ناچيز خواهي شمرد.

از يك سو به رحمت واسعه ي الهي و كمال مهرباني خداوند توجه كن. ببين چگونه با فرستادن ملائكه و نازل نمودن كتاب هاي آسماني و بعثت انبياء عليهم السلام بنده ي ضعيفش را به مجلس انس خويش دعوت كرده؛ در حالي كه اين بنده، نه استعداد چنين حضوري را داشت و نه از اين مجلس سودي به خدا و ملائكه و انبياء مي رسد. با اين دقت و توجه، قلب با خدا انس مي گيرد و احساس اميد مي كند. پس با خوف و رجا مهياي حضور در محضر الهي شو و با قلبي خجل و دلي لرزان و با ايمان به ضعف و ذلت خويش وارد محضر خداوند شو. به هيچ وجه خود را لايق عبادت و بندگي ندان و اذن دخول در عبادت را از جانب لطف و رحمت خداوند بدان. اگر ذلت خويش را نصب العين كردي و با جان و دل براي خداوند تواضع نمودي و خود و عبوديت خويش را ناچيز و بي ارزش دانستي، خداوند با نظر لطف خويش بر تو مي نگرد و تو را بالا مي برد و لباس كرامت بر قامتت مي پوشاند.



[ صفحه 76]