اهميت نماز


بدون ترديد پس از شناخت خداي متعال، مهمترين و اولين فريضه اي كه از طرف خداي تعالي بر بندگانش واجب گرديده، فريضه نماز است. واجب گشتن اين فريضه بدون دليل و علت نمي تواند باشد. به طور مسلم چنين فريضه مهمي براي تحقق هدفي، براي انسانها در طول زندگي شان واجب گرديده است، زيرا هيچكدام از قوانين خلقت بدون علت و هدف نيست و نماز از اين قاعده مستثني نمي باشد، و بدين لحاظ است كه اين فريضه عظيم، تا لحظه مرگ از انسانها ساقط نمي گردد.

اهميت نماز به اندازه اي است كه انسان در عالم برزخ كه اولين منزلگاه او بعد از اين عالم مي باشد، مورد سؤال و بازخواست قرار مي گيرد.

وقتي انسان پس از مرگ، در عالم برزخ قرار گرفت، اگر نمازش را ادا نكرده باشد، آرزو مي كند كه او را به اين جهان برگردانند تا فريضه نمازش را كه موظف به انجامش بود، انجام دهد و سپس به عالم برزخ برگردد!

البته واضح است كه اين آرزو هرگز عملي نخواهد گرديد.

اين حقيقت شگفت انگيز، در روايتي از پيامبر بزرگوار صلي الله عليه و آله و سلم بيان گرديده است.

آن بزرگوار مي فرمايند:

«ترك كننده نماز درخواست مي كند كه به دنيا برگردد و اين سخن خداي متعال مي باشد كه مي فرمايند:

حتي اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعون، لعلي اعمل صالحا فيما تركت، كلا انها كلمة هو قائلها و من ورائهم برزخ الي يوم يبعثون (مومنون 100 / 99)

«زماني كه مرگ يكي از آنان فرامي رسد گويد: پروردگارا مرا (به دنيا) برگردان تا شايد عمل شايسته اي كه بازگذارده ام، انجام دهم. حاشا، اين سخني است كه او مي گويد. از پس مرگ آنها عالم برزخ است تا روزي كه برانگيخته شوند».» [1] .

سرنوشت بسيار تلخ افرادي كه به نماز بي اعتنا بوده اند، در عالم برزخ بس ناگوار است.



[ صفحه 142]



آنها اگر تنها همين آيه از قرآن كريم را بشنوند و باور داشته باشند، بدون شك هرگز در انجام فريضه نماز كوتاهي نمي كنند.

آيات و روايات متعددي وجود دارد كه از سرنوشت غم انگيز اين گونه افراد خبر مي دهد.

كسي كه فريضه نماز را كه خداي تعالي بر او مقرر فرموده، انجام نداده باشد، به طور يقين به اهداف آن نيز نمي تواند نائل گردد و كسي كه نتواند به هدف نماز نائل گردد، در قلب خود احساس ندامت و پشيماني خواهد نمود و آرزو خواهد كرد كه اي كاش مي توانست به طريقي به آن هدف برسد.

كساني كه فريضه نماز را به جا نياورده اند، به طور يقين در عالم برزخ به اين حقيقت تلخ پي خواهند برد كه به اهداف عالي خلقت كه خداوند متعال انسان را براساس آن خلق فرموده، نرسيده اند. آنها در عالم برزخ خواهند فهميد كه علت نرسيدن به هدف خلقت، كوتاهي نمودن در عبادت خداوند متعال مي باشد و بدين جهت ندامت و پشيماني سختي در قلب آنان به وجود خواهد آمد كه از خداوند متعال درخواست خواهند نمود كه آنها را بار ديگر به دنيا برگرداند تا فريضه اي را كه ملزم بر اطاعتش بودند، انجام بدهند و برگردند و البته اين درخواستي است كه امكان پذير نيست و آنها به همان گونه در عالم برزخ باقي خواهند ماند.

آيات ديگري نيز براي كساني كه به نماز اهميت و ارزشي قائل نبوده اند، وجود دارد.

در آيه اي، خداي تعالي مي فرمايد:

زماني كه افرادي را به جهنم وارد مي كنند، اگر از آنها سؤال كني كه چه چيزي موجب شد شما را در جهنم قرار دهند، گويند ما از نمازگزاران نبوديم!!

اين حقيقت تلخ و ناگوار، در كلامي از مولاي بزرگوار، اميرالمؤمنين عليه السلام بيان گرديده است.

آن بزرگوار مي فرمايند:

«آيا به پاسخ اهل دوزخ گوش فرا نمي دهيد كه وقتي از آنها مي پرسند:

ما سلككم في سقر؟ قالوا: لم نك من المصلين (مدثر 43 / 42)

«چه چيز شما را گرفتار دوزخ ساخت؟ گويند: ما از نمازگزاران نبوديم.» [2] .



[ صفحه 143]



نمازگزاري كه عمدا نماز را ترك كند و يا در امر نماز و در اوقات آن كوتاهي نمايد، سرنوشت بسيار مهلكي در انتظارش خواهد بود. جايگاه چنين فردي جايي است در جهنم به نام «ويل» كه براي چنين افرادي وعده داده شده است.

پيامبر بزرگوار صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايند:

«نماز ستون دين است، پس هر كس كه نمازش را عمدا ترك كند، دينش را منهدم كرده است و كسي كه اوقات نماز را ترك كند داخل در «ويل» مي شود.

ويل مكاني در جهنم است چنانچه خداي تعالي مي فرمايد:

ويل للمصلين، الذينهم عن صلاتهم ساهون (ماعون، 5 / 4)

«ويل جايگاه نمازگزاراني است كه نسبت به نماز خود غافل باشند و كوتاهي كنند.» [3] .

بنابراين حتي غفلت نمودن در انجام فريضه نماز و كوتاهي در بجا آوردن آن، سزاي نامطلوبي براي فرد به ارمغان مي آورد؛ زيرا كسي كه در امر نمازش كوتاهي كند و نمازش را ترك كند، به طور مسلم عذاب اخروي آن را انكار خواهد كرد و از ترك آن واهمه اي نخواهد داشت. چنين فردي از دين خود برگشته است؛ زيرا كه حقايق آن را انكار مي نمايد!

پيامبر بزرگوار صلي الله عليه و آله و سلم در كلامي ديگر مي فرمايند:

«كسي كه نماز را ترك كند، اميد به پاداش نماز ندارد و از عذاب آن نيز بيمناك نيست. پس چنين كسي باكي بر او نيست كه يهودي بميرد، يا نصراني و يا مجوسي.» [4] .

با توضيحي كه در زمينه اهميت نماز ارائه گرديد، و با پي بردن به عواقب شوم ترك نماز و كوتاهي نمودن در مورد آن، ديگر بر كسي پوشيده نمي ماند كه آينده اي تلخ و ناگوار، سزاي چنين كسي خواهد بود. بنابراين بر هر عاقلي كه به آينده خود علاقه مند است و اميد خوشبختي و رستگاري در جهان آخرت دارد، لازم است كه دستورات ائمه معصومين عليهم السلام را در مورد نماز اجرا كند و چيزي را در اين زمينه فروگذار ننمايد.



[ صفحه 144]




پاورقي

[1] تارك الصلاة يسأل الرجعة الي الدنيا. و ذلك قول الله تعالي: «حتي اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعون، لعلي اعمل صالحا فيما تركت، كلا انها كلمة هو قائلها و من ورائهم برزخ الي يوم يبعثون» (اصول وافي، ج 2، ص 70).

[2] الا تستمعون الي جواب اهل النار حين سئلوا: «ما سلككم في سقر؟ قالوا: لم نك من المصلين» (نهج البلاغه، ص 644، خطبه 190).

[3] الصلاة عماد الدين، فمن ترك صلاته متعمدا فقد هدم دينه و من ترك اوقاتها يدخل الويل، و الويل واد في جهنم كما قال الله تعالي: «ويل للمصلين، الذينهم عن صلاتهم ساهون» (احاديث نماز، ج 1، ص 274).

[4] من ترك صلاة لا يرجوا ثوابها و لا يخاف عقابها فلا ابالي ايموت يهوديا و نصرانيا او مجوسيا (همان، ج 1، ص 271).


بازگشت