مطالعه ي آثار صفات خداوند متعال در جهان خلقت، مي تواند آثار بسيار مطلوبي در شناخت انسان داشته باشد؛ زيرا كه مهمترين و عالي ترين عاملي كه مي تواند يك انسان را به شناخت خداوند متعال موفق بدارد، شناخت خداوند از طريق صفات و اسماء حسني او مي باشد. اگر كسي بتواند تمام صفات حضرت باريتعالي را آن چنان كه هست، مورد شناسايي قرار دهد، به شناخت بسيار عظيمي رسيده است.

اگر دانشمندان به حقيقت قوانين حاكم بر خلقت، آگاهي كامل داشته باشند و صفات خداوند متعال را بر همين اساس مورد بررسي قرار دهند، خواهند فهميد كه آثار صفات خداوند متعال به طور تجربي در سيماي خلقت جلوه گر است؛ زيرا كه خداي تعالي با تمام زيبائي هايش قدرت خود را در چهره جهان خلقت ظاهر ساخته است.

بنابراين لازم است كه صفات حضرت باريتعالي را آنچنان كه هست مورد مطالعه و بررسي قرار دهيم.

براي رسيدن به اين هدف بسيار عالي، ياري گر ما رواياتي هستند كه از ائمه معصومين عليهماالسلام در اختيار ما قرار گرفته است.

كلام غني و پربار آن بزرگواران، مي تواند در اين زمينه ما را به شناخت والايي برساند.

شناخت و بررسي عميق و مطالعه ي صفات حضرت باريتعالي در سوره ي توحيد، جلوه ي بيشتري دارد. مطالعه دقيق مفاهيم اين سوره، ما را با شناخت توحيد خداوند متعال آشنا مي سازد.

مولاي بزرگوار، امام رضا عليه السلام در اهميت اين سوره مي فرمايند:

«هر كس سوره توحيد را بخواند و به آن ايمان آورد، توحيد را شناخته است. [1] .

سوره ي توحيد، مفهوم عميق شناخت خدايتعالي مي باشد. كسي كه با ايمان قلبي به مفهوم



[ صفحه 77]



آن پي ببرد، به مفهوم توحيد پي برده است و شناخت توحيد از والاترين وظيفه ي يك مؤمن نمازگزار مي باشد. اگر كسي بخواهد توحيد را بشناسد، بهتر است سوره ي توحيد را براساس تفسيري كه از سوي ائمه معصومين عليهماالسلام بيان گرديده است، به خوبي فراگيرد.

اين سوره، همانند سوره هاي ديگر قرآن (به جز يك سوره) با عبارت

بسم الله الرحمن الرحيم

آغاز مي گردد كه داراي مفهومي بس عميق مي باشد. براي فهم بهتر اين عبارت، بررسي و مطالعه روايتي از مولاي بزرگوار، امام صادق عليه السلام مي تواند ما را در شناخت آن ياري نمايد.

آن بزرگوار مي فرمايند:

«الله معبود هر موجود، و رحمن يعني رحم كننده، به تمامي مخلوقات، و رحيم يعني رحم كننده مخصوص مؤمنين است.» [2] .

در اين تفسير، امام بزرگوار عليه السلام سه واژه مهم را كه در عبارت بسم الله الرحمن الرحيم به كار رفته است، به طور معنا داري تفسير فرموده اند.