نمازمان را پس از تكبير، با خواندن سوره ي حمد و سپس سوره اي ديگر، مثل «قُل هُوَ اللهُ اَحَدٌ» ادامه مي دهيم.

شروع سوره با «بِسمِ اللهِ الرَّحمنِ الرَّحيمِ» است.

با نام خدا و ياد او، كه بخشنده مهربان است، آغاز مي كنيم.

«بسم الله»، رمز توجه به خدا و استمداد از اوست.

«بسم الله»، آغاز هركاري است كه بخواهد به نتيجه برسد.

«بسم الله»، شيطان را مي راند، دل را به ياد خدا مي اندازد، نشانه ي بندگي و وابستگي انسان به خداوند، و مظهر عشق به خدا و توكّل بر اوست.

هركس در هر مرام و مكتبي كارش را به نام كسي يا چيزي شروع مي كند، امّا مسلمان، همه ي كارهايش را (از جمله نماز را) با نام خدا آغاز مي كند كه بهترين نام هاست.



اي نام تو بهترين سرآغاز

بي نام تو، نامه كي كنم باز؟





[ صفحه 44]



سپس حمد و سپاس الهي است.

همه ي ستايش ها مخصوص خداوند است، چرا كه همه ي نعمت ها و رحمت ها و جان ها و زندگي ها از اوست. مگر مي توان نعمت هاي از را برشمرد؟ هيهات!...

در قرآن كريم مي خوانيم:

«وَ اِنْ تَعُدّوا نِعمَتَ اللهِ لاتُحصُوها» [1] (هرگز نمي توانيد نعمت هاي خدا را بشماريد.)

آنگونه كه ماهي در آب است و قدر آب را نمي داند، ما نيز از لحظه آغاز حيات مان تا واپسين لحظه ها غرق نعمت هاي خداييم و افسوس كه از آن ها غافليم؛

جاني كه داريم، هوش و استعدادي كه از آن برخورداريم، سلامتي و تندرستي، عقل و وجدان، آب و گياهان و ميوه ها و حيواناتي كه در اختيار ماست، ابر و باد و مه و خورشيد و فلكي كه تماماً براي ما در حركت است، رفت و آمد شب و روز، دريا با نعمت هايش، زمين با بركاتش، آسمان با ستارگان و خورشيدش، چشمي كه با آن مي بينيم، زباني كه با آن سخن مي گوييم، گوشي كه صداها را مي شنويم، حافظه اي كه مطالب را به آن مي سپاريم، هماهنگي دستگاه هاي بدن، و... هزاران هزار نعمت ديگر كه واقعاً به فرموده ي خداوند «بي شمار» است ما را احاطه كرده است.



از دست و زبان كه برآيد

كز عهده شكرش به در آيد





[ صفحه 45]



پس او را مي ستاييم و همه حمدها را از آن او و مخصوص او مي دانيم: الحمدلله رب العالمين. او كه پروردگار جهان است، بخشنده و مهربان است، روزي رسان همه است، فرمانرواي روز قيامت است، از او هدايت مي طلبيم و مي خواهيم كه ما را به راه راست و «صراط مستقيم» راهنمايي كند.

صراط مستقيم، راه وحي و راه خدا و دين است. راه پيامبران و امامان و صالحان است. راه شهيدان و اولياي خداست. راه تقوا، پاكي، عدالت، نيكي، بندگي، حق پرستي، اطاعت از خدا، دوري از گناه و ترس از دوزخ است.

از او مي خواهيم كه ما را به راه نيكان و صالحان، كه دور از انحراف و گمراهي و معصيت و هواي نفس و فسادآفريني و تبهكاري و دشمني با خدا و دين است، هدايت كند و در اين راه، ما را استوار بدارد.

در سوره ي توحيد نيز خدا را به يكتايي و بي نيازي و بي فرزندي و بي همتايي مي ستاييم و در ركوع و سجود، همراه ستايش خداوند، او را از هر كمبود و عيب و نقص و ظلم و حق كشي و تبعيض و جهل و هر صفت مادي و انساني و محدود كننده، پاك و منزه و بي آلايش مي دانيم و تسبيح ما، شعار تقديس و پاك دانستن خداوند است: «سبحان الله...»، «سبحان ربي الاعلي و بحمده»



[ صفحه 46]