در كتاب مصباح الشريعه از امام صادق عليه السلام چنين روايت شده است:

هر گاه خواستي وضو بگيري، پس به سوي آب رو... زيرا خداوند آب را كليد قرب و مناجات با خويش و راهنماي جايگاه خدمت خود قرار داده است و چنان كه رحمت او گناه بندگان را مي زدايد، آلودگي هاي ظاهري را نيز آب پاك مي كند، نه جز آن.

در صفا، رقت، بركت و پاكيزگي آب و درهم آميختن آن با هر چيزي و در هر چيزي، بينديش و آن را در پاكيزه ساختن اندام هاي بدن كه خدا به تطهير آن امر كرده به كار بر و واجبات و مستحبات آن را به جا آور، كه در هر يك فوايد پرشماري است.



[ صفحه 49]



سپس در معاشرت با خلق خدا چونان آب باش كه چون با هر چيز در آميزد حق آن را ادا مي كند، بدون اين كه هويت خود را از دست دهد و در اين گفتار پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم بينديش كه فرمود: «مثل مؤمن خالص مثل آب است». و همه ي اطاعت ها و عبادت هايت ويژه ي خدا باشد؛ چونان آب كه هنگام فرود آمدن از آسمان، پاك و خالص و «طهور» ناميده مي شود و چون اندام هايت را با آب شستشو مي كني و پاكيزه مي سازي دلت را نيز به تقوا و يقين پاكيزه كن.

حضرت امام رضا عليه السلام فرمود:

بدان جهت به وضو ساختن امر شده كه بنده، آنگاه كه در محضر خداوند جبار براي مناجات با او مي ايستد پاك و پاكيزه باشد و در آنچه او فرموده و فرمانبردار و از پليدي ها و نجاسات پاك باشد. افزون بر اين كه، وضو كسالت و خواب را از آدمي مي زدايد و دل را براي قيام در پيشگاه پروردگار پاكيزه مي سازد. و اما اين كه وضو بر صورت و دست ها و سر و پاها واجب شده از اين رو است كه اين اندام ها در نماز به كار گرفته مي شود؛ آدمي با صورت خود سجده و خضوع مي كند، با دست از خدا خواهش مي كند و در رحمت و معرفت او رغبت مي كند و با سر در ركوع و سجده به خدا رو مي آورد و بر پاها مي ايستد و مي نشيند.

شايسته است انسان خردورز پس از آگاهي از حكم شريعت درباره ي طهارت مكان نمازگزار و جامه و بدن او - با اين كه نسبت اينها با حقيقت آدمي نسبت پوست با مغز است - از پاكسازي لب و حقيقت خود كه همان قلب او است، غافل نماند و در تطهير دل بيشتر از غير آن بكوشد؛ زيرا دل نظرگاه پروردگار است و تطهير دل جز با توبه ي نصوح (خالص) ميسور نيست؛ چنان كه امام صادق عليه السلام فرمود: «با يقين و تقوا دلت را پاكيزه ساز»؛ زيرا ثمره ي يقين، تقوا است و تقوا جز با توبه تحقق نمي يابد.



[ صفحه 50]