ابن مردويه از انس روايت كرده كه گفت: رسول خدا صلي الله عليه و آله چنين بود كه هر وقت به نماز مي ايستاد مي فرمود: صف نماز را منظم



[ صفحه 118]



كنيد. فلاني تو قدري جلو بيا، و فلاني تو قدري عقب برو! آن گاه مي فرمود: اگر صفوف نماز خود را منظم كنيد و به خط مستقيم بايستيد خداي متعال شما را مانند ملائكه هدايت مي كند، آن گاه اين آيه را تلاوت مي فرمود:

«و انا لنحن الصافون و انا لنحن المستحون». [1] .

و در كتاب محراب اسارت آمده است. شكوه و عظمت صف هاي منسجم و فشرده ي نماز كه از اول آسايشگاه تا نزديك در، رسيده بود از انتهاي صفها بيشتر نمايان بود. و حركتهاي منظم و هماهنگ كه ابهتش دشمن را به لرزه مي انداخت، صميميت و يكدلي را بيشتر در قلبها زنده مي كرد، گويي اين نماز متجلي وحدت و يكپارچگي بود. آن شب من به عنوان نگهبان، كنار پنجره ايستاده بودم تا اگر سر و كله ي نگهبان عراقي پيدا شد، با رمز مخصوص، ديگران را با خبر كنم. اما آن قدر ركوع و سجود بچه ها زيبا و با صفا بود كه به كلي وظيفه ام را فراموش كرده بودم و خدا را شكر كه آن موقع نگهبان نيامد و الا نمي دانم چه مي شد. خوف دشمن از اين گونه برنامه هاي شكوهمند و منسجم، گوشه هايي از حكمت نماز جماعت را براي ما ملموس مي نمود.



[ صفحه 119]