نماز، بزرگ ترين عبادت و مهم ترين سفارش تمام انبياء است. لقمان حكيم به پسرش توصيه مي كند: «پسرم! نماز برپادار» [1] و حضرت عيسي(ع) در گهواره مي گويد: «خدايم مرا به نماز... توصيه كرده است» [2] .

خداوند در قرآن كريم در مورد اقامه نماز، به پيامبر اكرم (صلي الله عليه وآله وسلم) مي فرمايد: «به ستايش پروردگارت تسبيح كن و از نمازگزاران باش» [3] و بسياري روايات و احاديث و موارد ديگر كه در فرهنگ هاي مختلف ديني به نماز توصيه كرده اند.»

گسترش فرهنگ نماز و فراهم كردن زمينه ي آن، از اهداف و دغدغه هاي مهم همه انبياء به ويژه پيامبر گرامي اسلام (صلي الله عليه وآله وسلم) و پيشوايان معصوم(عليهم السلام) و فقها تا امروز بوده است.

با توجه به تأثير نماز در شخصيت انسان و بالأخص در شخصيت سازي نوجوانان و جوانان، اين مسأله اهميت بيش تري نيز پيدا مي كند. رسول خدا (صلي الله عليه وآله وسلم) در مورد جوانان و نوجوانان چنين سفارش مي فرمايد:



[ صفحه 18]



«شما را به نيكي به نوجوانان و جوانان سفارش مي كنم زيرا آن ها دلي نرم تر (پذيراتر) دارند. خداوند مرا به پيامبري بر انگيخت تا مردم را به رحمت الهي بشارت دهم و از عذابش بترسانم. جوانان سخنانم را پذيرفتند و با من پيمان بستند ولي پيران از قبول دعوتم سرباز زدند و به مخالفتم پرداختند» [4] .

فوايد فردي و اجتماعي اين فريضه بزرگ ايجاب مي نمايد تا همه دست اندركاران تعليم و تربيت به اين امر توجه جدي داشته باشند و تلاش كنند تا در امر تربيت جوانان و نوجوانان، هرچه بيش تر به نماز و ارزش هايي كه در آن نهفته است توجه شود.

اگر ما جامعه اي نمونه، پر نشاط، با (معنوي) و عاري از گناه مي خواهيم، بايد فرهنگ نماز را گسترش داده و نهادينه نماييم.

امروز به بركت نظام جمهوري اسلامي ايران، زمينه ي ترويج و گسترش فرهنگ نمازخواني فراهم شده است و پرداختن به مباحثي در اين خصوص، به ويژه در ارتباط با نوجوانان و جوانان نياز است؛ اين مهم به سبب تأكيداتي است كه بزرگان در مورد جوانان و نماز فرموده اند. امام صادق(ع) مي فرمايد: «بر تو باد به جوانان، زيرا آن ها تمايل بيش تري به كارهاي نيك دارند.» [5] .

البته بايد پذيراي اين واقعيت باشيم كه گرچه در راه ترويج نماز تلاش هاي زيادي انجام گرفته و برنامه هاي زيادي نيز اجرا شده، اما فاصله گرفتن نسل نوپاي جامعه از نماز نيز امري واقعي است كه متأسفانه امروز شاهد آن هستيم.



[ صفحه 19]



بنابراين لازم است همه ي كساني كه در امر تربيت مسئوليت دارند، در راه ترويج فرهنگ نماز گام بردارند.

در اين تحقيق، با استفاده از منابع كتاب خانه اي در صدد تعريف شخصيت و تأثيرپذيري نوجوانان و جوانان و خصوصيات و ويژگي هاي آنان و هم چنين عوامل مؤثر در گرايش و جذب آنان به نماز هستيم و تلاش مي كنيم تأثيرات هر كدام را در جاي خود مورد بحث قرار دهيم.

هم چنين به راه كارها و روش هاي صحيح و اصولي كه برگرفته از آيات قرآن و روايات معصومين(عليهم السلام) و سيره پيامبر (صلي الله عليه وآله وسلم) و اهل بيت(عليهم السلام) و بزرگان و علماي بزرگ است خواهيم پرداخت و نمونه هاي عيني و عملي موجود در سيره ي اين بزرگان را به عنوان شاهد و نمونه مطرح خواهيم نمود.

البته در اين راه از نظر صاحب نظران مسايل تربيتي و روان شناسي نيز استفاده خواهيم نمود.



[ صفحه 21]