براي شناخت كامل از نماز بايد پي به آثار آن برده شود. بايد بدانيم نماز چه تأثيري در زندگي دنيوي و اخروي ما دارد. بعضي افراد كه تارك الصلوة و كاهل نمازند، آثار نماز را نمي دانند، در حالي كه آيات الهي و احاديث معصومين - عليهم السلام - تأثيرات و نتايج نماز را بيان مي كند.

اين نمازي كه خداوند براي ما انسانها هديه فرموده و آثارش هم به خود ما برمي گردد و اين لياقت را پيدا كرده ايم كه در مقابل او سر تعظيم فرود آوريم، نياز خود انسان است. خداوند نيازي به نماز ما ندارد، در حقيقت ما نيازمند او هستيم نه او نيازمند به عبادت ما.

خداوند در قرآن مجيد بر بي نيازي خود از عبادت ما، چنين مي فرمايد: «يا ايها الناس انتم الفقراء الي الله و الله هو الغني الحميد؛» اي مردم! شما (همگي) نيازمندان به خدا هستيد، تنها خداوند است كه بي نياز و شايسته ي هر گونه حمد و ستايش است. [1] همانگونه كه او بي نياز مطلق است، انسانها فقير مطلق هستند و همانگونه كه او قائم به ذات است، مخلوقات همه قائم به او مي باشند؛ چرا كه او وجودي است از هر نظر بي نهايت، و واجب الوجود در ذات و صفات. با اين حال، از طريق عبادت و اطاعت او مي توانيم راه تكامل را پيموده و به مبدأ بي پايان فيض در پرتو عبوديتش هر لحظه نزديكتر شويم و از انوار ذات و صفات او بهره بگيريم. هرگز نبايست سر تسليم بر آستان غير او فرود آورده و رفع نيازمندي خود را از غير او بطلبيم، كه آنها نيز



[ صفحه 18]



همه مانند ما محتاجند. حتي بزرگداشت پيامبران الهي و پيشوايان حق به خاطر آن است كه فرستادگان و نمايندگان اويند، نه اينكه از خود استقلال داشته اند. در آيه ي ديگر، براي تاكيد فقر و نياز انسانها به او مي فرمايد: «ان يشأ يذهبكم و يأت بخلق جديد؛ اگر بخواهد شما را مي برد و خلق جديدي را مي آورد.» [2] .

او نه نيازي به اطاعت ما دارد و نه بيمي از گناهان ما؛ در عين حال رحمت واسعه ي او همه ي ما را دربر گرفته است. نه از ميان رفتن تمام جهان چيزي از عظمت او مي كاهد و نه آفرينش اين عالم چيزي بر مقام كبريايي او افزوده است. نماز وسيله ي نجات ما است و آثارش همه در دنيا و آخرت ظهور مي كند. در كتاب حاضر، آثار و بركات نماز در دنيا و برزخ و قيامت در قالب قرآن و حديث تنظيم شده است و نكته ي قابل توجه اين است كه آثار نماز در دنيا بيشتر از آثار آن در برزخ و قيامت است و مي تواند مشكلات دنيوي ما را حل نموده و در تمام صحنه هاي زندگي ما يار و ياور ما باشد. اميد است آثار نماز در دنيا و برزخ و قيامت بر ما تجلي كند و سبب نجات و نورانيت ما شود. ان شاء الله.

عباس عزيزي اراكي

حوزه علميه قم

شعبان المعظم 1417

دي ماه 1375



[ صفحه 20]