قرآن مجيد مؤمنان را در مورد خطر خاشع نبودن دل هشدار داده، فرموده است:
«أَ لَمْ يَأْنِ لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنْ تَخْشَعَ قُلُوبُهُمْ لِذِكْرِ اللَّهِ وَ ما نَزَلَ مِنَ الْحَقِّ وَ لا يَكُونُوا كَالَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ مِنْ قَبْلُ فَطالَ عَلَيْهِمُ الْأَمَدُ فَقَسَتْ قُلُوبُهُمْ وَ كَثِيرٌ مِنْهُمْ فاسِقُونَ ؛ (1)
آيا وقت آن نشده آنان كه ايمان آورده اند، دلهايشان در مقابل ذكر خدا و معارف حقي كه نازل كرديم نرم شود؟ و مانند اهل كتاب كه پيش از اين مي زيستند نباشند. ايشان در اثر مهلت زياد دچار قساوت قلب شده، بيشترشان فاسق شدند.»

علامه طباطبايي(ره) در تفسير اين آيه مي نويسد:
«در اين آيه شريفه عتابي است به مؤمنان به خاطر قساوتي كه دلهايشان را گرفته و در مقابل ذكر خدا خاشع نمي شود خداي تعالي با اين كلام خود به اين حقيقت اشاره نموده كه دلهاي مسلمانان مانند دلهاي اهل كتاب دچار قساوت شده و قلب قاسي از آنجا كه در مقابل حق، خشوع و تأثير و انعطاف ندارد، از زي عبوديت خارج است و در نتيجه از مناهي الهي متأثر نمي شود و با بي باكي مرتكب گناه و فسق مي شود.»
بنابراين، بزرگترين مانع ترقي دل، غافل شدن از ياد خدا، دور شدن از مكتب وحي و ارتكاب گناه است كه مؤمن بايد به شدت از آنها پرهيز نمايد. همچنين از كارهايي كه در ظاهر گناه نيست، ولي قساوت دل مي آورد يا انسان را از توجه به عبادت و حالت خشوع بازمي دارد، خودداري كند. (2)

و در نهايت مي توان گفت:
خشوع، فروتني، تواضع و فرمان برداري است.
خشوع، ترس و خشيت دل از خدا است.
خشوع، توجه قلبي به نماز و عبادت است.
خشوع، فروتني و خاكساري با تمام وجود و قوا است.
خشوع، سر تسليم فرود آوردن عاشقانه در محضر خدا است.
خشوع، داشتن طمأنينه و آرامش دروني در نماز است.
خشوع، دل كندن از غير خدا و دل بستن به خدا است.
خشوع، گريه و تضرع در برابر حضرت باري تعالي است.
خشوع، ناله و استغفار از گناهان و معاصي بي شمار است.
خشوع، فرياد بندگي و بانگ دلدادگي است.
خشوع، زيربناي پرستش و كامل كننده نيايش است.
خشوع، عطر دلاويز شوريدگي و نكهت بهارانه ي شيدايي است.
خضوع نيز، آداب بندگي و عبادت است.
خضوع، تسليم عملي و تعظيم ظاهري است.
خضوع، ركوع و خم شدن در برابر خدا است.
خضوع، سجده و پيشاني بر خاك نهادن است.
خضوع، قيام عارفانه و كلام عاشقانه است.
خضوع، بيان درد دل و شكوه اي از فراق و هجران است.
خضوع، اعتراف به ذلت و ضعف است.
خضوع، سلام است و تشهد؛ تنزيه است و تسبيح؛ تكبير است و تهليل؛ تعظيم است و تسليم و...
نماز بي خضوع و خشوع نماز و عبادت نيست و دل بي خشوع و تن بي خضوع، به هيچ نيرزد. تنها آن نيايش مورد قبول واقع مي شود كه خاشعانه و خاضعانه باشد و آن نمازي بالا مي رود كه خشوع و خضوع در آن رعايت گردد.

اين عالم ما ديار درد است و نياز
رنج و المش، بسي شديد است و دراز

آرامش و نفس مطمئنه گر مي خواهي
در محضر دوست، عاشقانه بگذار نماز (3)