همان گونه كه ذكر شد، اخلاص، پاكيزه كردن عمل از هرگونه آلودگي به غير خداست و انسان مخلص، در انجام عمل محركي غير از خداوند ندارد، فقط قصد تقرب به خداست كه او را به كار وامي دارد و بس. اين حالت، مقام بسيار بزرگي است و كسي مي تواند، به آن برسد كه غرق در محبت خدا باشد، به حدي كه در دلش براي محبتهاي دنيايي، جايي نبوده و اگر از خوراك، پوشاك، مسكن و ساير امور مادي استفاده مي كند، به خاطر لذت بردن از آنها نباشد، بلكه به خاطر آن باشد كه نيروي بيشتري براي عبادت خدا، به دست آورد. (1)

در سخنان پيشوايان معصوم عليهم السلام، راههايي براي رسيدن به اخلاص بيان شده كه به اختصار ذكر مي كنيم:

الف - قطع طمع از غير خدا
امام باقر عليه السلام در اين باره مي فرمايد: «بنده، پرستشگر واقعي خدا نمي شود، مگر آنكه از همه مخلوقات بريده و به او بپيوندد، آن گاه خداوند مي فرمايد: اين عمل خالص براي من است و به كرمش آن را مي پذيرد.

ب - افزودن بر علم و يقين
علي عليه السلام در اين باره فرمود:
« ثَمَرَةُ الْعِلْمِ إِخْلَاصُ الْعَمَلِ؛ (2)
اخلاص عمل، ثمره و ميوه علم است.»
يعني هر چه آگاهي انسان از حقايق هستي بيشتر شود و به عظمت خالق و ناچيزي خود علم پيدا كند، اخلاص او بيشتر مي شود. و نيز فرمود:
«إِخْلَاصُ الْعَمَلِ مِنْ قُوَّةِ الْيَقِينِ وَ صَلَاحِ النِّيَّة؛ (3)
يعني «اخلاص عمل از قوت يقين است.»

ج - كم كردن آرزوها
اميرمؤمنان در اين زمينه فرمود:
«قَلِّلِ الْآمَالَ تَخْلُصْ لَكَ الْأَعْمَال؛ (4)
آرزوها را كم كن، تا اعمالت خالص گردد.»

د - پرهيز از گناه و هواي نفس
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«تَمَامُ الْإِخْلَاصِ تَجَنُّبُ الْمَعَاصِي ؛ (5)
دوري كردن از كارهاي حرام كمال اخلاص است.» (6)