كج روي در كسب معارف


بسياري از افراد چون مقامات امامان را به خوبي نمي شناسند و درك درستي از آن ندارد، سعي مي كنند به گونه اي مقام ائمه عليهم السلام را تفسير كنند تا به گفته ي خودشان مردم بتوانند درك كنند. عجيب تر آن كه به ديگران هم توصيه مي كنند كه مقام امامان را همان گونه كه هستند، توضيح ندهيد، بلكه اندكي پايين تر بياوريد تا مردم بفهمند! بايد به آن ها گفت كه چرا سعي نمي كنيد مردم را بالاتر بياوريد تا مقام امامان را بهتر درك كنند؟
گذشته از اين مطلب، گاهي بيان برخي از مطالب كه معاني بلندي دارند، براي افرادي كه در آن مرتبه قرار ندارند، قابل تحمل نيست؛ براي مثال در مورد جناب سلمان فارسي رحمه الله چنين نقل شده است: يك بار كه ابوذر به منزل سلمان وارد شد، ديد سلمان پاهاي خود را زير ديگ گذارده و ديگ بدون آتش در حال جوشيدن است و دستش را هم وارد ديگ كرده و مشغول هم زدن غذاست. ابوذر سريع از خانه خارج شد و خود را به پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله رسانيد و با حيرت و تعجب گفت كه چنين چيزي را از سلمان ديده ام. پيامبر صلي الله عليه و آله، سلمان را خواست و فرمود: سلمان، اين كار را نكن! نبايد كاري كه ديگران تحمل ندارد، در حضور آنان انجام دهي.
برخي از بزرگان درباره ي مكاشفات و تحليل علمي قضايايي كه ديده و شنيده اند، خاموش مي مانند و لب فرو مي بندند. نه اين كه براي مردم ارزشي قائل نباشند، بلكه به اين دليل كه به راستي لقمه ي بزرگي براي عوام مردم است، از اين رو، برخي از مكاشفات را نمي توان درك كرد. چه ضرورتي است كه انسان بندگان خدا را به درد سر بيندازد؟ پس اگر مي گوييم نمي توان مطالبي را بيان كرد، نه از آن روست كه دشمني و بخل مي ورزيم، بلكه به سبب كم ظرفيت بودن افراد است.
بياييم اندكي معرفت كسب كنيم و براي شروع نيز سعي نماييم به آن چه يقين داريم عمل كنيم. بسياري از مسلمات مانند حرمت دروغ، تهمت، توهين، مردم آزاري و... براي ما روشن است، اما به راستي چه قدر به آن ها پاي بنديم؟ (1)

پاورقي

1- لذت حضور، استاد مرتضي آقا تهراني، ص 108-109.

بازگشت