پيروان مكتب اهل بيت عليهم السلام كه سجود براي خدا را به پيروي از «سنت و سيره» تنها بر زمين و روييدني هاي آن (مگر خوردني ها و پوشيدني ها) روا مي دانند، براي ابراز خشوع بيشتر به درگاه الهي، ترجيح مي دهند كه بر «تربت» سجده كنند، زيرا سجده بر خاك كه مظهر فروتني انسان در برابر پروردگار است، آدمي را در مقام بندگي و «عبوديت»، استواري بيشتري بخشيده و او را به هدف بلند آفرينش نزديك تر مي نمايد.
گروهي چنين پنداشته اند كه سجده بر تربت، به معناي پرستش خاك و نوعي شرك به حساب مي آيد و در مقام اعتراض مي گويند: چرا شيعيان، بر تربت سجده مي نمايند؟
در پاسخ اين پرسش بايد يادآور شد كه ميان دو جمله «السُّجود لله» و «السُّجود علي الأرض» تفاوت روشني وجود دارد. ايراد ياد شده حاكي از آن است كه ميان دو تعبير مذكور، فرق نمي گذارند. به طور مسلم، مفاد «السجود لله» اين است كه «سجده براي خداست» در حالي كه معناي «السجود علي الأرض» آن است كه «سجده بر زمين صورت مي گيرد» و به تعبير ديگر، ما با سجده بر زمين، براي خدا سجده مي نماييم. اصولا تمام مسلمانان جهان بر چيزي سجده مي كنند در حالي كه سجده آنان براي خداست و تمام زائران خانه ي خدا بر سنگ هاي مسجدالحرام سجده مي نمايند، در صورتي كه هدف از سجده ي آنان، خدا مي باشد. با اين بيان، روشن مي گردد كه سجده كردن بر خاك و گياه و غيره، به معناي پرستش آنها نيست، بلكه سجود و پرستش براي خدا به وسيله ي خضوع تا حد خاك است. همچنين روشن مي گردد كه سجده بر تربت، غير از سجده براي تربت است. در اين جا به منظور روشن تر شدن هر چه فزون تر نظريه شيعه، سزاوار است به فرازي از سخنان پيشواي بزرگ شيعيان جهان، امام صادق عليه السلام اشاره نماييم.
«هشام بن حكم مي گويد: از امام صادق عليه السلام درباره ي آنچه سجده بر آن صحيح است، سؤال كردم، آن حضرت فرمود: سجده تنها بايد بر زمين و آنچه مي روياند (جز خوردني ها و پوشيدني ها) انجام گيرد. گفتم: فدايت گردم، سبب آن چيست؟ فرمود: زيرا سجده، خضوع و اطاعت براي خداست و شايسته نيست بر خوردني ها و پوشيدني ها صورت پذيرد، زيرا دنياپرستان، بندگان خوراك و پوشاك هستند در حالي كه انسان به هنگام سجده، در حال پرستش خدا به سر مي برد. پس سزاوار نيست پيشاني خود را بر آنچه كه معبود دنياپرستان خيره سر است، قرار دهد. و سجده نمودن بر زمين، بالاتر و برتر است، زيرا با فروتني و خضوع در برابر خداي بزرگ، تناسب بيشتر دارد.» (1)
اين سخن گويا، به روشني گواه آن است كه سجده نمودن بر خاك، تنها بدان جهت انجام مي گيرد كه چنين كاري با تواضع و فروتني در برابر خداوند يگانه، سازگاري بيشتر دارد. بر اين اساس، دانشمند بزرگ شيعه، علامه اميني رحمه الله در كتاب ارزنده ي خود (سيرتنا و سُنّتنا) به اين حقيقت اشاره نموده و چنين مي فرمايد: «از آن جا كه سجده، جز فروتني، و تذلل در برابر عظمت و كبريايي خدا نمي باشد، سزاوار است كه زمين، به عنوان سجده گاه برگزيده شود و نمازگزار، صورت و دماغ خويش را بر آن نهد تا از رهگذر سرشت پست نخستين خويش كه از آن آفريده شده و به آن باز خواهد گشت و دوباره از آن برانگيخته خواهد شد، به ياد خدا افتد و موجبات پند و اندرز وي فراهم گردد و فرومايگي اصل وي را به او گوشزد نمايد، تا در او خضوع و فروتني و انگيزه بندگي خدا و پرهيز از خودخواهي ها حاصل شود و به روشني دريابد كه مخلوق، قرين و سزاوار خاك است (در مقابل آفريدگار جهان) همراه با تذلل و نيازمندي آفريده شده و جز اين نيست.» (2)