نقش امام جماعت در مسجد


با توجه به اهميت امام جماعت و نقش او در مسجد مناسب است مبحثي را بدين امر اختصاص دهيم. به راستي مصداق كامل آنان كه مساجد خدا را آباد مي كنند، ائمه ي جماعتي هستند كه مسجد را از جنبه هاي گوناگون، گرمي و رونق مي بخشند. بر همين پايه است كه فقيهان، مصرف نمودن درآمدهاي مربوط به مسجد را براي امام جماعت جايز مي شمرند. زيرا آن بخش از اموال مسجد كه در اين راه هزينه شود، در حقيقت براي آبادي، رونق و تعمير معنوي مسجد مصرف شده است؛ يعني تعميري كه از عمارت مادي مسجد به مراتب والاتر و برتر است.
از بعد عبادي، بدون وجود امام جماعتي شايسته، مؤمنان حاضر در مسجد، گر چه از فضيلت و پاداش حضور در خانه ي خدا برخوردار مي شوند، ولي فيض بزرگ نماز جماعت را از دست خواهند داد. بلكه پاره اي از مؤمنان كه جز با حضور در نماز جماعت از به جاي آوردن نماز صحيح عاجزند، (1) قادر به انجام فريضه ي ديني خود نخواهد بود.
از نقطه نظر فرهنگي نيز تنها عالمي دين شناس و متعهد خواهد توانست مسجد را به كانون گرم مباحث علمي و ديني تبديل كند.
در بعد اجتماعي - سياسي، مسجد نيازمند به مركزيتي است تا در سايه ي آگاهي از مباني ديني و برخورداري از هوش و انديشه ي سياسي، روشنگر افكار نمازگزاران باشد؛ خطرها و آفت هايي كه بالقوه يا بالفعل مسلمانان را تهديد مي كند، براي آنان بازگو كند و هم در راستاي وحدت و همدلي جامعه ي اسلامي تلاش نمايد.
از جنبه ي نظامي نيز مسجد به محوري نيازمند است تا با تكيه بر مقبوليت و صلاحيت هاي خويش، مسجد را به سنگر پشتيباني از جبهه ها تبديل كند؛ ارتباط ميان مردم پشت جبهه و رزمندگان را استوار نمايد و خلاصه آن دسته از امور نظامي را كه به مسجد مربوط مي شود، سر و سامان بخشد.
انجام وظايفي چنين سنگين تنها در توان عالمي پارسا و دين شناس است. بنابر اين، طبيعي است هرگاه مسجد از چنين امام جماعتي برخوردار نباشد، از ايفاي نقش سازنده ي خود، در عرصه هاي گوناگون ضعيف و ناتوان باشد. (2)

پاورقي

1- مانند كسي كه حمد و سوره و ديگر واجبات نماز را به خوبي نمي داند و نيز كسي كه تنها در نماز جماعت از وسواس ايمن مي ماند. ر.ك: رساله ي توضيح المسائل، امام خميني قدس سره، مسأله 997 و 1405.
2- كوي دوست ، رحيم نوبهار، ص230-231.

بازگشت