ويژگي هاي مديران مسجد


هر مؤسسه و نهادي به فراخور اهداف و رسالت هايي كه بر دوش دارد، مديريت خاص خود را مي طلبد. مسجد نيز با توجه به رسالت هاي مهمي كه بر دوش دارد بايد از مديراني با ويژگي هاي خاص برخوردار باشد. قرآن كريم در اين باره مي فرمايد:
«مشركاني كه بر كفر خويش گواهي مي دهند، حق ندارند مساجد خدا را آبادان نمايند؛ آنان اعمالشان تباه و در آتشند. صلاحيت و حق آبادي مساجد تنها در اختيار كساني است كه به خداوند و روز قيامت ايمان داشته، نماز را به پاي دارند و زكات بپردازند و تنها خشيت خدا را در دل داشته باشند. چنين كساني اميد مي رود از هدايت يافتگان باشد.» (1)
چنانكه پيشتر گذشت عمارت مسجد داراي معنايي گسترده است. سرپرستي و اداره ي امور مسجد هم نوعي عمارت و آبادي آن است. قرآن مجيد مشركان را از به عهده گرفتن امور مساجد مسلمان باز داشته و اين حق را تنها در اختيار مؤمناني كه داراي شرايط ياد شده باشند، قرار داده است.
با اين همه، مقصود آن نيست كه تنها مسلماناني مي توانند در اداره ي امور مساجد دخالت كنند كه داراي همه ي شرايط گفته شده در آيه ي گذشته باشند؛ بلكه اين آيه در حقيقت بيانگر جايگاه والا و ارجمند مسجد است، تا مسلمانان بدانند مسجد از چنان جايگاهي برخوردار است كه مؤمنان بايد تلاش كنند بهترين ها را به اداره ي امور آن بگمارند. زيرا مسجد آن گاه مي تواند نقش مهم خود را در عرصه هاي گوناگون به خوبي ايفا كند كه از مديريتي صالح، لايق و خداجو برخوردار باشد.
قرآن كريم در جايي ديگر درباره ي سرپرستي مسجد الحرام - كه برترين مسجد بر روي زمين است - مي فرمايد:
«سرپرستي و اداره ي آن تنها در اختيار تقوا پيشگان است.» (2)
گر چه اين آيه ناظر به مسجد الحرام است، ولي مي توان از آن برداشت كرد كه هر مسجد ديگري نيز از آن رو كه خانه ي خداست، بايد داراي سرپرستاني لايق و شايسته باشد. هر چند با توجه به اهميت و حساسيت مسجد الحرام، سرپرستان آن بايد از مرتبه ي والاتري از تقوا و پرهيزگاري برخوردار باشند.
پوشيده نيست هرگاه كسي به راستي به زيور ايمان و تقوا آراسته باشد، از ويژگي هاي ديگري همچون حسن خلق، گشاده رويي در برخورد با ديگران و به ويژه جوانان و نونهالان و دلسوزي براي هدايت و جلب آنان به اسلام، پرهيز از خود محوري و تنگ نظري كه لازمه ي حتمي مديريت چنين مكان مقدسي است، برخوردار خواهد بود.
نبايد از ياد برد كه مسجد، جايگاه حضور قشرهاي مختلف و صاحبان افكار و انديشه هاي گوناگون است. از اين رو مجموعه ي مديريت مسجد بايد با تأكيد بر صفات ياد شده، هنري به كار بندد تا بتواند در چارچوب موازين شرعي، خواستها و سليقه هاي نمازگزاران را پاسخ گويد.(3)

پاورقي

1- توبه: 17 و 18.
2- انفال: 34.
3- كوي دوست ، رحيم نوبهار، ص74-76.

بازگشت