به نقل يكي از علماي مدقق و مورد اطمينان «شيخ الرئيس ابوعلي سينا» براي «ابوسعيد ابوالخير» كه عارفي وارسته بود، نامه نوشت كه: چه لزومي دارد، مردم همه در مسجد اجتماع كنند، با اين كه خداوند از رگ گردن به انسان نزديكتر است، هر جا كه باشي اگر رابطه ات را با خدا برقرار سازي، نتيجه خواهي گرفت؟
ابوسعيد جواب نامه ي بوعلي سينا را نوشت و در آن نامه چنين مثال زد: اگر چند چراغ در يك جا روشن باشد، يا هر كدام در اطاقي در بسته باشد، در صورت اول اگر يكي از آنها خاموش شد، چراغ هاي ديگر روشن است؛ ولي در حالت دوم اگر يكي از چراغ ها خاموش شد آن اطاق تاريك مي گردد.
انسان ها نيز همين گونه هستند، بعضي گنهكار هستند كه اگر تنها باشند، شايد موفق به فيوضات و بركات نور الهي نشوند. ولي اگر در اجتماع باشند، شايد خداوند به بركت وجود بعضي از افراد ديگر اجتماع، آنها را نيز مشمول فيوضات و بركاتش قرار دهد. البته اين مطلب نشانگر يك بعد از ابعاد بسيار زياد جماعت مي باشد، اما فايده هاي ديگر سياسي و اجتماعي و عبادي اجتماع در مسجد و مكان هاي مذهبي بسيار است.