نماز آيات
(مسأله 1500) نماز آيات كه دستور آن بعدا گفته خواهد شد، بواسطه چهار چيز واجب ميشود: (اول) گرفتن خورشيد. (دوم) گرفتن ماه اگر چه مقدار كمي از آنها گرفته شود و كسي هم از آن نترسد. (سوم) زلزله اگر چه كسي هم نترسد (چهارم) رعد و برق و بادهاي سياه و سرخ ومانند اينها از آيات آسماني در صورتي كه بيشتر مردم بترسند و اما در حوادث زميني مانند فرو رفتن آب دريا و افتادن كوه كه موجب ترس اكثر مردم شود بنابر احتياط واجب نماز آيات ترك نشود.
(مسأله 1501) اگر از چيزهائي كه نماز آيات براي آنها واجب است بيشتر از يكي اتفاق بيفتد، انسان بايد براي هر يك از آنها يك نماز آيات بخواند، مثلا اگر خورشيد بگيرد و زلزله هم بشود، بايد دو نماز آيات بخواند.
(مسأله 1502) كسي كه قضاي چند نماز آيات بر او واجب است، چه همه آنها براي يك چيز بر او واجب شده باشد، مثلا سه مرتبه خورشيد گرفته و نماز آنها را نخوانده است، چه براي چند چيز باشد مثلا براي آفتاب گرفتن وماه گرفتن و زلزله نمازهائي بر او واجب شده باشد، موقعي كه قضاي آنها را ميخواند لازم نيست معين كند كه براي كدام يك آنها باشد.
(مسأله 1503) چيزهائي كه نماز آيات براي آنها واجب است، در هر جائي اتفاق بيفتد، فقط مردم همان جا بايد نماز آيات بخوانند و بر مردم جاهاي ديگر واجب نيست.
(مسأله 1504) از وقتي كه خورشيد يا ماه شروع به گرفتن ميكند، انسان بايد نماز آيات را بخواند و بهتر اين است كه به قدري تأخير نيندازد كه شروع به باز شدن كند.
(مسأله 1505) اگر خواندن نماز آيات را به قدري تأخير بيندازد كه آفتاب يا ماه شروع بباز شدن كند، نيت اداء مانعي ندارد، ولي اگر بعد از باز شدن تمام آن، نماز بخواند بايد نيت قضا نمايد.
(مسأله 1506) اگر مدت گرفتن خورشيد يا ماه به اندازه خواندن يك ركعت نماز يا كمتر باشد، وجوب نماز آيات در اين صورت مبني بر احتياط است و اگر مدت گرفتن آنها بيشتر باشد ولي انسان نماز را نخواند، تا به اندازه خواندن يك ركعت به آخر وقت آن مانده باشد در اين صورت نماز آيات واجب و ادا است.
(مسأله 1507) موقعي كه زلزله و رعد و برق و مانند اينها اتفاق ميافتد انسان بايد فورا نماز آيات را بخواند به نحوي كه در نظر مردم تأخير محسوب نشود و اگر تأخير كرد معصيت كرده و بنابر احتياط وقت خواندن نيت ادا و قضا نكند.
(مسأله 1508) اگر گرفتن آفتاب يا ماه را نداند و بعد از باز شدن آفتاب يا ماه بفهمد كه تمام آن گرفته بوده، بايد قضاي نماز آيات را بخواند، ولي اگر بفهمد مقداري از آن گرفته بوده قضا بر او واجب نيست.
(مسأله 1509) اگر عده اي كه اطمينان به گفتار آنها نباشد بگويند كه خورشيد يا ماه گرفته است، چنانچه انسان از گفته آنان يقين يا اطمينان شخصي پيدا نكند و در آن اشخاص شخصي كه ثقه باشد نباشد و نماز آيات نخواند و بعد معلوم شود راست گفته اند، در صورتي كه تمام خورشيد يا ماه گرفته باشد، نماز آيات را بخواند ولي اگر مقداري از آن گرفته باشد، خواندن نماز آيات بر او واجب نيست و همچنين است اگر دو نفر كه عادل بودن آنان معلوم نيست، بگويند خورشيد يا ماه گرفته، بعد معلوم شود كه عادل بوده اند.
(مسأله 1510) اگر انسان به گفته كساني كه از روي قاعده علمي وقت گرفتن خورشيد و ماه را ميدانند، اطمينان پيدا كند كه خورشيد يا ماه گرفته، بنابر احتياط واجب نماز آيات را بخواند. و نيز اگر بگويند فلان وقت خورشيد يا ماه ميگيرد و فلان مقدار طول ميكشد و انسان به گفته آنان اطمينان پيدا كند. بايد به حرف آنان عمل نمايد.
(مسأله 1511) اگر بفهمد نماز آياتي كه خوانده باطل بوده، بايد دوباره بخواند و اگر وقت گذشته قضا نمايد.
(مسأله 1512) اگر در وقت نماز يوميه نماز آيات هم بر انسان واجب شود، چنانچه براي هر دو نماز وقت دارد، هر كدام را اول بخواند اشكال ندارد. و اگر وقت يكي از آن دو تنگ باشد اول آن را بخواند. واگر قت هر دو تنگ باشد، بايد اول نماز يوميه را بخواند.
(مسأله 1513) اگر در بين نماز يوميه بفهمد كه وقت نماز آيات تنگ است، چنانچه وقت نماز يوميه هم تنگ باشد، بايد آنرا تمام كند بعد نماز آيات را بخواند. و اگر وقت نماز يوميه تنگ نباشد، آن را بشكند و اول نماز آيات و بعد نماز يوميه را بجا آورد.
(مسأله 1514) اگر در بين نماز آيات بفهمد كه وقت نماز يوميه تنگ است، بايد نماز آيات را رها كند و مشغول نماز يوميه شود و بعد از آن كه نماز را تمام كرد پيش از انجام كاري كه نماز را بهم بزند، بقيه نماز آيات را از همانجا كه رها كرده بخواند.
(مسأله 1515) اگر در حال حيض يا نفاس زن آفتاب يا ماه بگيرد يا رعد و برق و مانند اينها اتفاق بيفتد، نماز آيات بر او واجب نيست و قضا هم ندارد.