مبطلات نماز
(مسئله1134) دوازده چيز نماز را باطل مي كند و آنها را مبطلات مي گويند.

-اول-: آنكه در بين نماز يكي از شرطهاي آن از برود, مثلاً در بين نماز بفهمد لباسش كه ساتر است غصبي است.

-دوم-: آنكه در بين نماز عمداً يا سهواً يا از روي ناچاري, چيزي كه وضو يا غسل را باطل مي كند پيش آيد, مثلاً بول از او بيرون آيد, ولي كسي كه نمي تواند از بيرون آمدن بول و غايط خودداري كند, اگر در بين نماز بول يا غايط از او خارج شود, چنانچه به دستوري كه در احكام وضو صفحه -55) گفته شد, رفتار نمايد نمازش باطل نمي شود, و نيز اگر در بين نماز از زن مستحاضه خون خارج شود, در صورتيكه به دستور استحاضه رفتار كرده باشد، نمازش صحيح است.

(مسئله1135) كسي كه بي اختيار خوابش برده, اگر نداند كه در بين نماز خوابش برده يا بعد از آن، بايد نمازش را دوباره بخواند.

(مسئله1136) اگر بداند به اختيار خودش خوابيده و شك كند كه بعد از نماز بوده يا در بين نماز يادش رفته كه مشغول نماز است و خوابيده، نمازش صحيح است.

(مسئله1137) اگر در حال سجده از خواب بيدار شود و شك كند كه در سجده آخر نماز است يا در سجده شكر, بايد آن نماز را دوباره بخواند.

-سوم- از مبطلات نماز آن است كه دستها را به قصد اينكه جزء نماز باشد روي هم بگذارد و اگر با اين قصد نباشد بلكه به عنوان ادب باشد, بنابر احتياط واجب نماز را دوباره بخواند.

(مسئله1138) هرگاه از روي فراموشي يا ناچاري يا تقيه يا براي كار ديگر مثل خاراندن دست و مانند آن، دستها را روي هم بگذارد اشكال ندارد.

-چهارم- از مبطلات نماز آن است كه بعد از خواندن حمد يا به قصد اينكه جزء نماز باشد آمين بگويد ولي اگر فقط به قصد دعا يا اشتباهاً يا از روي تقيه بگويد نمازش باطل نمي شود.

-پنجم- از مبطلات نماز آن است كه عمداً يا از روي فراموشي پشت به قبله يا به طرف راست يا چپ قبله برگردد.

(مسئله1139)اگر نماز گذار عمداً به قدري برگردد كه نگويند رو به قبله است اگر چه به طرف راست يا چپ نرسد نمازش باطل است.

(مسئله1140) اگر عمداً يا سهواً سر را به قدري بگرداند كه موجه طرف راست يا چپ قبله يا بيشتر باشد نمازش باطل است، ولي اگر سر را كمي بگرداند كه نگويند روي خود را از قبله بر گردانده -عمداً باشد يا اشتباهاً- نمازش باطل نمي شود، و اگر به حد راست يا چپ قبله نرسيده باشد احتياط واجب آن است كه نماز را تمام كند و دوباره بخواند.

-ششم- از مبطلات نماز آن است كه عمداً كلمه اي بگويد كه دو حرف يا بيشتر باشد اگرچه معني هم نداشته باشد،ولي اگر سهواً بگويد نماز باطل نمي شود.

(مسئله1141) اگر كلمه اي بگويد كه يك حرف دارد چنانچه آن كلمه معني داشته باشد مثل -ق-كه در زبان عرب به معناي اين است كه نگهداري كن چنانچه معناي آنرا بداند و قصد آنرا نمايد نمازش باطل مي شود بلكه اگر قصد معناي آنرا نكند ولي ملتفت معناي آن باشد احتياط واجب آن است كه نماز را دوباره بخواند.

(مسئله1142) سرفه كردن و آروغ زدن و آه كشيدن در نماز اشكال ندارد ولي گفتن آخ و آه و مانند اينها اگر عمدي باشد, نماز را باطل مي كند.

(مسئله1143) اگر كلمه اي را به قصد ذكر بگويد, مثلاً به قصد ذكر بگويد -الله اكبر- و در موقع گفتن آن, صدا را بلند كند كه چيزي را به ديگري بفهماند اشكال ندارد, بلكه اگر به قصد اينكه چيزي به كسي بفهماند كلمه اي را به قصد ذكر بگويد اشكال ندارد.

(مسئله1144) خواندن قرآن در نماز، غير از چهار آيه اي كه سجده واجب دارد و احكام جنابت صفحه -63- گفته شد و نيز دعا كردن در نماز اشكال ندارد ولي احتياط مستحب آن است كه به غير عربي دعا نكند.

(مسئله1145) اگر چيزي از حمد و سوره و ذكرهاي نماز را عمداً بدون قصد جزئيت يا احتياطاً چند مرتبه بگويد اشكال ندارد، ولي اگر از روي وسواس چند مرتبه بگويد نماز باطل مي شود.

(مسئله1146) در حال نماز, انسان نبايد به ديگري سلام كند, و اگر ديگري به او سلام كند بايد همانطور كه او سلام كرده جواب دهد، مثلاً اگر گفته -سلام عليكم-در جواب بگويد -سلام عليكم-.

(مسئله1147) انسان بايد جواب سلام را چه در نماز يا در غير نماز فوراً بگويد و اگر عمداً يا از روي فراموشي جواب سلام را به قدري طول دهد كه اگر جواب بگويد, جواب آن سلام حساب نشود, چنانچه در نماز باشد, نبايد جواب بدهد و اگر در نماز نباشد, جواب دادن واجب نيست.

(مسئله1148) بايد جواب سلام را طوري بگويد كه سلام كننده بشنود، ولي اگر سلام كننده كر باشد يا سلام داده و تند رد شود, چنانچه انسان بطور معمول جواب او را بدهد كافي است.

(مسئله1149) احتياط واجب است آن است كه نمازگزار جواب سلام را به قصد دعا بگويد، يعني از خداوند عالم براي كسي كه سلام كرده سلامتي بخواهد.

(مسئله1150) اگر زن يا مرد نامحرم يا بچه مميز يعني بچه اي كه خوب و بد را مي فهمد به نمازگزار سلام كند, نمازگزار بايد جواب او را بدهد, ولي در سلام اگر زن كه -سلام عليك- بگويد, بايد بگويد -سلام عليك- و كاف را زير و زبر و پيش ندهد.

(مسئله1151) اگر نمازگزار جواب سلام را ندهد، اگر چه معصيت كرده ولي نمازش صحيح است.

(مسئله1152) اگر كسي به نمازگزار غلط سلام كند, بطوري كه سلام حساب نشود, جواب او واجب نيست.

(مسئله1153) جواب سلام كسي كه از روي مسخره يا شوخي سلام مي كند و جواب سلام مرد و زن غير مسلمان در صورتيكه ذمي نباشند واجب نيست, و اگر ذمي باشند بنابر احتياط واجب به كلمه -عليك- اكتفا شود.

(مسئله1154) اگر كسي به عده اي سلام كند, جواب سلام او بر همه آنان واجب است, ولي اگر يكي از آنان جواب دهد كافي است.

(مسئله1155) اگر كسي به عده اي سلام كند و كسي كه سلام كننده قصد سلام دادن به او را نداشته جواب دهد, باز هم جواب سلام او بر آن عده واجب است.

(مسئله1156) اگر به عده اي سلام كند و كسي كه بين آنها مشغول نماز است شك كند كه سلام كننده قصد سلام كردن به او را هم داشته يا نه, نبايد جواب بدهد؛ و همچنين است اگر بداند قصد او را هم داشته ولي ديگري جواب سلام را بدهد, اما اگر بداند قصد او را هم داشته و ديگري جواب ندهد, بايد جواب او را بگويد.

(مسئله1157) سلام كردن مستحب است و خيلي سفارش شده است كه سوار به پياده و ايستاده به نشسته و كوچكتر به بزرگتر سلام كند.

(مسئله1158) اگر دو نفر با هم به يكديگر سلام كنند, بايد هر يك جواب سلام ديگري را بدهد.

(مسئله1159) در غير نماز, مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگويد, مثلاً اگر كسي گفت -سلام عليكم-، در جواب بگويد -سلام عليكم و رحمه الله.

-هفتم- از مبطلات نماز، خنده با صدا و عمدي است، چنانچه سهواً هم با صدا بخندد نمازش اشكال دارد، ولي لبخند نماز را باطل نمي كند.

(مسئله1160) اگر براي جلوگيري از صداي خنده حالش تغيير كند, مثلاً رنگش سرخ شود, بنابر احتياط واجب بايد نماز را تمام كند و دوباره اعاده نمايد.

-هشتم- از مبطلات نماز آن است كه براي كار دنيا عمداً با صدا گريه كند و احتياط واجب آن است كه براي كار دنيا بي صدا هم گريه نكند, ولي اگر از ترس خدا يا براي آخرت گريه كند, آهسته باشد يا بلند اشكال ندارد، بلكه از بهترين اعمال است.

-نهم- از مبطلات نماز كاري است كه صورت نماز را به هم بزند, مثل دست زدن و به هوا پريدن و مانند اينها عمداً باشد يا از روي فراموشي, ولي كاري كه صورت نماز را به هم نزند, مثل اشاره كردن با دست اشكال ندارد.

(مسئله1161) اگر در بين نماز به قدري ساكت بماند كه نگويند نماز مي خواند، نمازش باطل مي شود.

(مسئله1162) اگر در بين نماز كاري انجام دهد، يا مدتي ساكت شود و شك كند كه نماز به هم خورده يا نه, نمازش صحيح است, و بهتر اين است كه بعد از تمام كردن نماز دوباره بخواند.

-دهم- از مبطلات نماز خوردن و آشاميدن است, كه اگر در نماز طوري بخورد يا بياشامد كه نگويند نماز مي خواند, عمداً باشد يا از روي فراموشي نمازش باطل مي شود؛ ولي كسي كه مي خواهد روزه بگيرد, اگر پيش از اذان صبح، نماز وتر مستحبي بخواند و تشنه باشد, چنانچه بترسد كه اگر نماز را تمام كند صبح شود, در صورتيكه آب روبروي او در دو سه قدمي باشد مي تواند در بين نماز آب بياشامد, اما بايد كاري كه نماز را باطل مي كند, مثل رو گرداندن از قبله انجام ندهد.

(مسئله1163) اگر بواسطه خوردن يا آشاميدن عمدي, مولات نماز به هم بخورد، يعني طوري شود كه نگويند نماز را پشت سر هم مي خواند، بنا ب راحتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند.

(مسئله1164) اگر در بين نماز, غذايي را كه در دهان يا لاي دندانها مانده فرو ببرد, نمازش باطل نمي شود, و نيز اگر قند يا شكر و مانند اينها در دهان مانده باشد و در حال نماز كم كم آب شود و فرو رود اشكال ندارد.

-يازدهم- از مبطلات نماز, شك در ركعتهاي نماز دو ركعتي يا سه ركعتي، يا در دو ركعت اول نمازهاي چهار ركعتي است, در صورتيكه نمازگزار در حال شك باقي باشد.

-دوازدهم- از مبطلات نماز آن است كه ركن نماز را عمداً يا سهواً كم كند، يا چيزي را كه ركن نيست عمداً كم نمايد، يا چيزي را عمداً در نماز زياد كند يا ركني را مثل ركوع يا دو سجده از يك ركعت سهواً زياد كند.

(مسئله1165) اگر بعد از نماز شك كند كه در بين نماز كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده يا نه, نمازش صحيح است.