احكام اذان و اقامه
(مسئله928) بين جمله هاي اذان و اقامه بايد خيلي فاصله نشود و اگر بين آنها بيشتر از معمول فاصله بيندازد، بايد دوباره آنرا از سر بگيرد.

(مسئله929) اگر در اذان و اقامه صدا در گلو بيندازد, چنانچه غنا شود, يعني بطور آواز خواني كه در مجلس لهو و بازيگري معمول است اذان و اقامه را بگويد, حرام است و اگر غنا نشود مكروه مي باشد.

(مسئله930) در دو نماز اذان مشروع نيست؛ -اول- نماز عصردر عرفات روز عرفه كه روز نهم ماه ذيحجه است، -دوم- نماز عشاء شب عيد قربان، براي كسي كه در مشعر الحرام باشد, و در اين دو نماز در صورتي اذان ساقط مي شود كه با نماز قبلي هيچ فاصله نشود، يا بين آنها كمي فاصله باشد.

(مسئله931) اگر براي نماز جماعتي اذان و اقامه گفته باشند, كسي كه با آن جماعت نماز مي خواند, نبايد براي نماز خود اذان و اقامه بگويد.

(مسئله932) اگر براي خواندن نماز به مسجد رود و ببيند، جماعت تمام شده، تا وقتي كه صفها به هم نخورده و جمعيت متفرق نشده, مي تواند براي نماز خود اذان و اقامه نگويد.

(مسئله933) در جايي كه عده اي مشغول نماز جماعت هستند يا آن نماز تازه تمام شده و صفها به هم نخورده است, اگر انسان بخواهد فرادي يا با جماعت ديگري كه بر پا مي شود نماز بخواند, با شش شرط اذان و اقامه از او ساقط مي شود -اول- آنكه نماز جماعت در مسجد باشد، و اگر در مسجد نباشد, ساقط شدن اذان و اقامه معلوم نيست؛ -دوم- آنكه براي آن نماز, اذان و اقامه گفته باشند؛ -سوم- آنكه نماز جماعت باطل نباشد؛ -چهارم- آنكه نماز او و نماز جماعت در يك جا باشد, پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند, مستحب است اذان و اقامه بگويد؛ -پنجم- آنكه نماز او و جماعت هر دو ادا باشد؛ -ششم- آنكه وقت نماز او و نماز جماعت مشترك باشد, مثلاً هر دو نماز ظهر يا هر دو نماز عصر بخوانند, يا نمازي كه به جماعت خوانده مي شود نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند, يا او نماز ظهر بخواند و نماز جماعت نماز عصر باشد.

(مسئله934) اگر در شرط سوم از شرطهايي كه در مسئله پيش گفته شد شك كند, يعني شك كند كه نماز جماعت صحيح بوده يا نه, اذان و اقامه از او ساقط است، ولي اگر در يكي از پنج شرط ديگر شك كند مستحب است اذان و اقامه بگويد.

(مسئله935) كسي كه اذان و اقامه ديگري را بشنود مستحب است هر قسمتي را كه مي شنود آهسته بگويد.

(مسئله936) كسي كه اذان و اقامه ديگري را شنيده باشد, چه با او گفته باشد يا نه, در صورتيكه بين آن اذان و اقامه و نمازي كه مي خواهد بخواند زياد فاصله نشده باشد, مي تواند براي نماز خود اذان و اقامه نگويد.

(مسئله937) اگر مرد اذان زن را با قصد لذت بشنود, اذان او ساقط نمي شود, بلكه اگر قصد لذت هم نداشته باشد, ساقط شدن اذان اشكال دارد.

(مسئله938) اذان و اقامه نماز جماعت را بايد مرد بگويد, ولي در نماز جماعت زنان اگر زن اذان و اقامه بگويد كافي است.

(مسئله939) اقامه بايد بعد از اذان گفته شود و نيز در اقامه معتبر است كه در حال ايستادن و طهارت از حدث -با وضو يا غسل يا تيمم- باشد.

(مسئله940) اگر كلمات اذان و اقامه را بدون ترتيب بگويد, مثلاً -حي علي الفلاح- را پيش از -حي علي الصلاه- بگويد, بايد از جايي كه ترتيب بهم خورده دوباره بگويد.

(مسئله941) بايد بين اذان و اقامه فاصله ندهد, و اگر بين آنها به قدري فاصله دهد، كه اذاني را كه گفته اذان اين اقامه حساب نشود, مستحب است دوباره اذان را بگويد، و نيز اگر بين اذان و اقامه و نماز به قدري فاصله دهد كه اذان و اقامه آن نماز حساب نشود, مستحب است دوباره براي آن نماز اذان و اقامه بگويد.

(مسئله942) اذان و اقامه بايد به عربي صحيح گفته شود, پس اگر به عربي غلط بگويد يا بجاي حرفي حرف ديگر بگويد, يا مثلاً ترجمه آنرا به فارسي بگويد صحيح نيست.

(مسئله943) اذان و اقامه بايد بعد از داخل وقت نماز گفته شود و اگر عمداً يا از روي فراموشي پيش از وقت بگويد باطل است.

(مسئله944) اگر پيش از گفتن اقامه شك كند كه اذان گفته يا نه، بايد اذان را بگويد، ولي اگر مشغول اقامه شود و شك كند كه اذان گفته يا نه, گفتن اذان لازم نيست.

(مسئله945) اگر در بين اذان يا اقامه پيش از آنكه قسمتي را بگويد شك كند كه قسمت پيش از آنرا گفته يا نه, بايد قسمتي را كه در گفتن آن شك كرده بگويد, ولي اگر در حال گفتن قسمتي از اذان يا اقامه شك كند كه آنچه پيش از آن است گفته يا نه, گفتن آن لازم نيست.

(مسئله946) مستحب است انسان در موقع اذان گفتن, رو به قبله بايستد و با وضو يا غسل باشد, و دستها را به گوش بگذارد و صدا را بلند نمايد و بكشد و بين جمله هاي اذان كمي فاصله دهد و بين آنها حرف نزند.

(مسئله947) مستحب است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد و آنرا از اذان آهسته تر بگويد، و جمله هاي آنرا به هم نچسباند, ولي به اندازه اي كه بين جمله هاي اذان فاصله مي دهد بين جمله هاي اقامه فاصله ندهد.

(مسئله948) مستحب است بين اذان و اقامه يك قدم بر دارد, يا قدري بنشيند يا سجده كند، يا ذكر بگويد يا دعا بخواند، يا قدري ساكت باشد، يا حرفي بزند، يا دو ركعت نماز بخواند, ولي حرف زدن بين اذان و اقامه نماز صبح و نماز خواندن بين اذان و اقامه نماز مغرب مستحب نيست.

(مسئله949) مستحب است كسي را كه براي گفتن اذان معين مي كنند عادل و وقت شناس و صدايش بلند باشد، و اذان را در جاي بلند بگويد.