نماز قضا

*مسأله 1379- كسي كه نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده بايد قضاي آن را بجا آورد اگرچه در تمام وقت نماز خواب مانده يا به واسطه مستي نماز نخوانده باشد وفرقي نمي كند در اين كه مستي او از روي اختيار بوده يا غير اختيار و همچنين فرقي نمي كند كه از حلال باشد يا از حرام ولي نمازهاي يوميّه اي را كه ديوانه در حال ديوانگي وبچه در حال بچّگي و كافر در حال كفر و زن در حال حيض يا نفاس نخوانده قضا ندارد، وامّا مرتدّ بعد از توبه نمودن واجب است بر او كه قضا نمايد نمازهايي كه در ايّام ارتدادش نخوانده ونمازش صحيح است اگرچه مرتدّ فطري باشد بنابر اقوي، واحوط در مغمي عليه كه اغمائش بفعل خود بوده نمازي كه در حال اغماء نخوانده، قضا نمايد.

*مسأله 1380- اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازي را كه خوانده باطل بوده، بايد قضاي آن رابخواند.

*مسأله 1381- كسي كه نماز قضا دارد، بايد در خواندن آن كوتاهي نكند ولي واجب نيست فوراً آن را بجا آورد.

*مسأله 1382- كسي كه نماز قضا دارد مي تواند نماز مستحبّي بخواند.

*مسأله 1383- اگر انسان احتمال دهد كه نماز قضايي دارد يا نمازهايي را كه خوانده صحيح نبوده، مستحبّ است احتياطاً قضاي آنها را بجا آورد.

*مسأله 1384- واجب است در نمازهاي قضاء يوميّه به همان ترتيبي كه از او فوت شده است بجا آورد اگر در اداء آن شرعاً ترتيب باشد مثل نماز ظهر وعصر يك روز، و در غير مرتّب ترتيب لازم نيست.

*مسأله 1385- اگر بخواهد قضاي چند نماز غير يوميّه مانند نماز آيات را بخواند، يا مثلاً بخواهد قضاي يك نماز يوميّه وچند نماز غير يوميّه را بخواند، لازم نيست آنها را به ترتيب بجا آورد.

*مسأله 1386- اگر ترتيب نمازهايي را كه نخوانده فراموش كند، بنابر احتياط مستحبّ طوري آنها را بخواند كه يقين كند به ترتيبي كه قضا شده بجا آورده است، مثلاً اگر قضاي يك نماز ظهر ونماز مغرب بر او واجب است ونمي داند كدام اوّل قضا شده، احتياطاً بايد اوّل يك نماز مغرب و بعد از آن يك نماز ظهر ودوباره نماز مغرب را بخواند، يا اوّل يك نماز ظهر و بعد از آن يك نماز مغرب ودوباره نماز ظهر را بخواند، تا يقين كند هر كدام اوّل قضا شده اوّل خوانده است، ولي اگر نمازهايي كه ترتيب آنها را فراموش كرده به قدري زياد باشد كه اگر بخواهد به ترتيب بخواند خيلي مشقّت دارد، لازم نيست آنها را به ترتيب بجا آورد.

*مسأله 1387- اگر نماز ظهر يك روز ونماز عصر روز ديگر يا دو نماز ظهر يا دو نماز عصر از او قضا شده ونمي داند كدام اوّل قضا شده است، بنابر احتياط مستحبّ چنانچه بخواهد مرتّب نمازها را قضا كند دو نماز چهار ركعتي بخواند به نيّت اين كه اوّلي قضاي نماز روز اوّل ودومي قضاي روز دوم باشد كافي است.

*مسأله 1388- اگر يك نماز ظهر ويك نماز عشاء يا يك نماز عصر ويك نماز عشاء از او قضا شود ونداند كدام اوّل قضا شده است، بنابر احتياط مستحبّ بايد طوري آنها را بخواند كه يقين كند به ترتيب بجا آورده است، مثلاً اگر يك نماز ظهر ويك نماز عشا از او قضا شده واوّلي آنها را نمي داند، بايد اوّل يك نماز ظهر، بعد يك نماز عشا دوباره يك نماز ظهر، يا اوّل يك نماز عشا بعد يك نماز ظهر، دوباره يك نماز عشا بخواند.

*مسأله 1389- كسي كه مي داند يك نماز چهار ركعتي نخوانده ولي نمي داند نماز ظهر است يا نماز عصر، اگر يك نماز چهار ركعتي به نيّت قضاي نمازي كه نخوانده بجا آورد كافي است.

*مسأله 1390- كسي كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده ونميداند اوّلي آنها كدام است بنابر احتياط مستحبّ بخواهد مرتّب نمازها را قضا نمايد، بايد نه نماز به ترتيب بخواند مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آن كه ظهر وعصر ومغرب وعشا را خواند دو مرتبه نماز صبح وظهر وعصر ومغرب را بخواند و اگر شش نماز پشت سر هم از او قضا شده واوّلي آنها را نمي داند، بايد ده نماز به ترتيب قضا كند وهمينطور براي هر يك نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه مي شود در صورتي كه پشت سر هم قضا شده باشد، بايد يك نماز بر مقداري كه گفته شد اضافه نمايد مثلاً اگر هفت نماز از او قضا شده واوّلي آنها را نمي داند بايد يازده نماز به ترتيب بجا آورد.

*مسأله 1391- كسي كه مي داند نمازهاي پنجگانه او هر كدام از يك روز قضا شده وترتيب آنها را نمي داند، بايد پنج شبانه روز بخواند و اگر شش نماز از شش روز از او قضا شده بايد شش شبانه روز نماز بخواند و همچنين براي هر نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه شود، بايد يك شبانه روز بيشتر بخواند تا يقين كند به ترتيبي كه قضا شده بجا آورده است، مثلاً اگر هفت نماز از هفت روز نخوانده باشد، بنابر احتياط مستحبّ بايد هفت شبانه روز قضا نمايد.

*مسأله 1392- كسي كه مثلاً چند نماز صبح يا چند نماز ظهر از او قضا شده وشماره آنها را نمي داند، مثلاً نمي داند كه سه يا چهار يا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار كمتر را بخواند، كافي نيست بلكه تكرار كند به قدري كه علم به فراغ حاصل كند ولي اگر شماره آنها را مي دانسته وفراموش كرده بايد به قدري نمازبخواند كه يقين كند تمام آنها را خوانده است، مثلاً اگر فراموش كرده كه چند نماز صبح از او قضا شده است و يقين دارد كه بيشتر از ده تا نبوده، بايد ده نماز بخواند.

*مسأله 1393- كسي كه فقط يك نماز قضا از روزهاي پيش دارد، بنابر احتياط مستحبّ اگر ممكن است بايد اوّل آن را بخواند بعد مشغول نماز آنروز شود، و اگر از روزهاي پيش نماز قضا ندارد ولي يك نماز يا بيشتر از همانروز از او قضا شده است، در صورتي كه ممكن باشد بنابر احتياط واجب بايد نماز قضاي آن روز را پيش از نماز ادا بخواند.

*مسأله 1394- اگر در بين نماز يادش بيايد كه يك نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده، چنانچه وقت وسعت دارد وممكن است نيّت را به نماز قضا برگرداند احتياط واجب آن است كه نيّت نماز قضا كند مثلاً اگر در نماز ظهر پيش از تمام شدن ركعت دوم يادش بيايد كه نماز صبح آنروز قضا شده در صورتي كه وقت نماز ظهر تنگ نباشد، احتياط واجب آن است كه نيّت را به نماز صبح برگرداند آن را دو ركعتي تمام كند بعد نماز ظهر را بخواند ولي اگر وقت تنگ است يا نمي تواند نيّت را به نماز قضا برگرداند مثلاً در ركوع ركعت سوم نماز ظهر يادش بيايد كه نماز صبح را نخوانده، چون اگربخواهد نيّت نماز صبح كند يك ركوع كه ركن است زياد مي شود، نبايد نيّت را به قضاي صبح برگرداند.

*مسأله 1395- اگر از روزهاي گذشته نمازهاي قضا دارد ويك نماز يا بيشتر هم ازهمان روز از او قضا شده، چنانچه براي قضاي تمام آنها وقت ندارد، يا نمي خواهد همه را در آن روز بخواند، احتياط واجب آن است كه نماز قضاي آن روز را پيش از نماز ادا بخواند.

*مسأله 1396- تا انسان زنده است اگرچه از خواندن نماز قضاهاي خود عاجز باشد، ديگري نمي تواند نمازهاي او را قضا نمايد.

*مسأله 1397- نماز قضا را با جماعت مي شود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا ولازم نيست هر دو يك نماز را بخوانند مثلاً اگر نماز قضاي صبح را با نماز ظهر وعصر امام بخواند اشكال ندارد.

*مسأله 1398- مستحبّ است بچه مميّز يعني بچه اي كه خوب وبد را مي فهمد به نماز خواندن وعبادتهاي ديگر عادت دهند، بلكه مستحبّ است او را به قضاي نمازها هم وادار نمايند.