دستور سجده سهو

*مسأله 1259- دستور سجده سهو اين است كه بعد از سلام نماز فوراً نيّت سجده سهو كند و بنابر احتياط واجب پيشاني را به چيزي كه سجده بر آن صحيح است بگذارد و بگويد: «بِسْمِ اللّهِ وَبِاللّهِ السَّلامُ عَلَيْكَ أيُّها النَّبِيُّ وَ رَحْمَةُ اللّهِ وَ بَرَكاتُه»، بعد بايد بنشيند و دوباره به سجده رود و ذكري كه گفته شد بگويد و بنشيند و بعد از خواندن تشهّد سلام دهد.


قضاي سجود و تشهّد فراموش شده

*مسأله 1260- سجده وتشهّد را كه انسان فراموش كرده و بعد از نماز قضاي آن را بجا مي آورد، بايد تمام شرائط نماز مانند پاك بودن بدن ولباس ورو به قبله بودن وشرطهاي ديگر را داشته باشد.

*مسأله 1261- اگر سجده يا تشهّد را چند دفعه فراموش كند، مثلاً يك سجده از ركعت اوّل ويك سجده از ركعت دوم فراموش نمايد، بايد بعد از سلام نماز، قضاي هر دو را با سجده هاي سهوي كه براي آنها لازم است بجا آورد ولازم نيست معيّن كند كه قضاي كداميك آنها است اگرچه احتياط مستحبّ معيّن كردن آنها است.

*مسأله 1262- اگر يك سجده وتشهّد را فراموش كند، احتياط واجب آن است كه هركدام را اوّل فراموش كرده، اوّل قضا نمايد و اگر نداند كه كدام اوّل فراموش شده، احتياطاً بايد يك سجده وتشهّد و بعداً يك سجده ديگر بجا آورد، يا يك تشهّد ويك سجده و بعد يك تشهّد ديگر بجا آورد، تا يقين كند سجده وتشهّد را به ترتيبي كه فراموش كرده قضا نموده است و احتياط مستحبّ اعاده نماز است.

*مسأله 1263- اگر به خيال اين كه اوّل سجده را فراموش كرده، اوّل قضاي آن را بجا آورد و بعد از خواندن تشهّد يادش بيايد كه اوّل تشهّد را فراموش كرده، احتياط واجب آن است كه دوباره سجده را قضا نمايد و نيز اگر به خيال اين كه اوّل تشهّد را فراموش كرده، اوّل قضاي آن را بجا آورد و بعد از سجده يادش بيايد كه اوّل سجده را فراموش كرده، بنابر احتياط واجب بايد دوباره تشهّد را بخواند، اگرچه احتياط مستحبّ اعاده نماز است.

*مسأله 1264- اگر بين سلام نماز وقضاي سجده يا تشهّد كاري كند كه اگر عمداً يا سهواً در نماز اتّفاق بيفتد، نماز باطل مي شود، مثلاً پشت به قبله نمايد، احتياط واجب آن است كه بعد از قضاي سجده و تشهّد دوباره نماز را بخواند.

*مسأله 1265- اگر بعد از سلام نماز يادش بيايد كه يك سجده از ركعت آخر فراموش كرده، چنانچه كاري كه عمدي وسهوي آن نماز را باطل مي كند، مثل روگرداندن از قبله انجام نداده، بايد به قصد قضاي سجده، سجده كند ودو سجده سهو بنابر احتياط واجب بجا آورد، و نيز اگر يادش بيايد كه تشهّد ركعت آخر را فراموش كرده، بايد به قصد اين كه وظيفه خود را انجام داده باشد، قضاي تشهّد را بخواند و سلام دهد و دو سجده سهو بنمايد.

*مسأله 1266- اگر بين سلام نماز وقضاي سجده يا تشهّد كاري كند كه براي آن سجده سهو واجب مي شود، مثل آن كه سهواً حرف بزند، بنابر احتياط واجب بايد سجده يا تشهّد را قضا كند وغير از سجده سهوي كه براي قضاي سجده يا تشهّد لازم است، بنابر احتياط واجب دو سجده سهو ديگر بنمايد.

*مسأله 1267- اگر نداند كه سجده را فراموش كرده يا تشهّد را، بايد هر دو را قضا نمايد و هركدام را اوّل بجا آورد اشكال ندارد در صورتي كه تقدّم را در فرض فوت نداند.

*مسأله 1268- اگر شك دارد كه سجده يا تشهّد را فراموش كرده يا نه، واجب نيست قضا نمايد.

*مسأله 1269- اگر بداند سجده يا تشهّد را فراموش كرده وشك كند كه پيش از ركوع ركعت بعد بجا آورده يا نه، احتياطاً بايد آن را قضا نمايد.

*مسأله 1270- كسي كه بايد سجده يا تشهّد را قضا نمايد، اگر براي كار ديگري هم سجده سهو بر او واجب شود، بايد بعد از نماز سجده يا تشهّد را قضا نمايد، بعد سجده سهو را بجا آورد.

*مسأله 1271- اگر شك دارد كه بعد از نماز، قضاي سجده يا تشهّد فراموش شده را بجا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته، بايد سجده يا تشهّد را قضا نمايد و اگر وقت نماز گذشته، قضاي آن مستحبّ است.