احكام اذان و اقامه
*مسأله 929- بين جمله هاي اذان واقامه بايد خيلي فاصله نشود و اگر بين آنها بيشتر از معمول فاصله بيندازد بايد دوباره آن را از سر بگيرد.

*مسأله 930- اگر در اذان واقامه صدا را در گلو بيندازد چنانچه غنا شود، يعني بطور آوازه خواني كه در مجالس لهو وبازيگري معمول است، اذان واقامه را بگويد، حرام است و اگر غنا نشود مكروه مي باشد.

*مسأله 931- در پنج نماز، اذان ساقط مي شود: اوّل نماز عصر روز جمعه ـ دوم نماز عصر روز عرفه كه روز نهم ذيحجة است ـ سوم نماز عشاء شب عيد قربان، براي كسي كه در مشعر الحرام باشد ـ چهارم نماز عصر وعشاء زن مستحاضه ـ پنجم نماز عصر وعشاء كسي كه نمي تواند از بيرون آمدن بول وغائط خودداري كند، و در اين پنج نماز در صورتي اذان ساقط مي شود كه با نماز قبلي هيچ فاصله نشود، يا فاصله كمي بين آنها باشد، در صورت فاصله شدن نافله وتعقيب سقوط اذان اشكال دارد.

*مسأله 932- اگر براي نماز جماعتي اذان واقامه گفته باشند، كسي كه با آن جماعت نماز مي خواند، نبايد براي نماز خود، اذان واقامه بگويد.

*مسأله 933- اگر براي خواندن نماز جماعت يا نماز انفرادي به مسجد رود وببيند جماعت تمام شده، اگر براي آن نماز جماعت اذان واقامه گفته اند، تا وقتي كه صفها به هم نخورده وجمعيّت متفرّق نشده، مي تواند براي نماز خود، اذان واقامه نگويد.

*مسأله 934- در جايي كه عدّه اي مشغول نماز جماعتند، يا نماز آنان تازه تمام شده وصفها به هم نخورده است، اگر انسان بخواهد فرادي يا با جماعت ديگري كه بر پا مي شود، نماز بخواند با شش شرط اذان واقامه از او ساقط مي شود: اوّل آن كه نمازجماعت در مسجد باشد، و اگر در مسجد نباشد برجاء مطلوبيّت اذان واقامه را بگويد، دوم آن كه براي آن نماز، اذان واقامه گفته باشند، سوم آن كه نماز جماعت باطل نباشد، چهارم آن كه نماز او ونماز جماعت در يك مكان باشد، پس اگر نماز جماعت، داخل مسجد باشد و او بخواهد در بام مسجد نماز بخواند، برجاء مطلوبيّت اذان واقامه بگويد، پنجم: آن كه نماز او ونماز جماعت اگر ادا نباشد به رجاء مطلوبيّت اذان واقامه بگويد. ششم آن كه وقت نماز او ونماز جماعت مشترك باشد، مثلاً هر دو نماز ظهر يا هر دو نماز عصر بخوانند، يا نمازي كه به جماعت خوانده مي شود، نماز ظهر باشد و او نماز عصر بخواند، يا او نماز ظهر بخواند ونماز جماعت نماز عصر باشد و اگر وقت متّحد نباشد برجاء مطلوبيّت اذان واقامه بگويد.

*مسأله 935- اگر در شرط سوم از شرطهايي كه در مسأله پيش گفته شد شك كند، يعني شك كند كه نماز جماعت صحيح بوده يا نه، اذان واقامه از او ساقط است ولي اگر در يكي از پنج شرط ديگر شك كند احوط آن است اذان واقامه را برجاء مطلوبيّت بياورد.

*مسأله 936- كسي كه اذان واقامه ديگري را مي شنود، مستحبّ است هر قسمتي را كه مي شنود، بگويد.

*مسأله 937- كسي كه اذان ديگري را شنيده، چه با او گفته باشد يا نه، در صورتي كه بين آن اذان واقامه ونمازي كه مي خواهد بخواند، زياد فاصله نشده باشد، مي تواند براي نماز خود اذان واقامه نگويد.

*مسأله 938- اگر مرد اذان زن را با قصد لذّت بشنود، اذان از او ساقط نمي شود بلكه اگر قصد لذّت هم نداشته باشد، ولي زن نامحرم باشد اذان از او ساقط نمي شود.

*مسأله 939- اذان واقامه نماز جماعت را بايد مرد بگويد ولي در جماعت زنان، اگر زن اذان واقامه بگويد كافي است.

*مسأله 940- اقامه بايد بعد از اذان گفته شود، و اگر قبل از اذان بگويند صحيح نيست.

*مسأله 941- اگر كلمات اذان واقامه را بدون ترتيب بگويد، مثلاً «حَيَّّ عَلَي الفَلاح» را پيش از «حَيَّ عَلَي الصَّلاة» بگويد، بايد از جايي كه ترتيب به هم خورده، دوباره بگويد.

*مسأله 942- بايد بين اذان واقامه فاصله ندهد و اگر بين آنها به قدري فاصله دهد كه اذاني را كه گفته اذان واقامه حساب نشود، مستحبّ است دوباره اذان واقامه را بگويد و نيز اگر بين اذان واقامه ونماز به قدري فاصله دهد كه اذان واقامه آن نماز حساب نشود، مستحبّ است دوباره براي آن نماز، اذان واقامه بگويد.

*مسأله 943- اذان واقامه بايد به عربي صحيح گفته شود، پس اگر به عربي غلط بگويد، يا به جاي حرفي حرف ديگري بگويد، يا مثلاً ترجمه آنها را به فارسي بگويد، صحيح نيست.

*مسأله 944- اذان واقامه بايد بعد از داخل شدن وقت گفته شود و اگر عمداً يا از روي فراموشي پيش از وقت بگويد، باطل است.

*مسأله 945- اگر پيش از گفتن اقامه شك كند كه اذان گفته يا نه، بايد اذان را بگويد، ولي اگر مشغول اقامه شود وشك كند كه اذان گفته يا نه، گفتن اذان لازم نيست.

*مسأله 946- اگر در بين اذان يا اقامه پيش از آن كه قسمتي را بگويد شك كند كه پيش از آن را گفته يا نه، بايد قسمتي را كه در گفتن آن شك كرده بگويد، ولي اگر در حال گفتن قسمتي از اذان يا اقامه شك كند كه آنچه پيش از آن است گفته يا نه، گفتن آن لازم نيست.

*مسأله 947- مستحبّ است انسان در موقع گفتن اذان، رو به قبله بايستد و با وضو يا غسل باشد ودستها را بگوش بگذارد وصدا را بلند نمايد وبكشد وبين جمله هاي اذان كمي فاصله دهد وبين آنها حرف نزند.

*مسأله 948- مستحبّ است بدن انسان در موقع گفتن اقامه آرام باشد و آن را از اذان آهسته تر بگويد وجمله هاي آن را به هم نچسباند ولي به اندازه اي كه بين جمله هاي اذان فاصله مي دهد، بين جمله هاي اقامه فاصله ندهد.

*مسأله 949- مستحبّ است بين اذان واقامه يك قدم بردارد، يا قدري بنشيند يا سجده كند يا ذكر بگويد يا دعا بخواند يا قدري ساكت باشد يا حرفي بزند يا دو ركعت نماز خواند، ولي حرف زدن بين اذان واقامه نماز صبح مستحب نيست.

*مسأله 950- مستحبّ است كسي را كه براي گفتن اذان معيّن مي كنند، عادل ووقت شناس وصدايش بلند باشد واذان را در جاي بلند بگويد.