وقت نماز ظهر و عصر

*مسأله 737- اگر چوب يا چيزي مانند آن را، راست در زمين هموار فرو برند، صبح كه خورشيد بيرون مي آيد سايه آن بطرف مغرب مي افتد و هرچه آفتاب بالا مي آيد، اين سايه كم مي شود و در شهرهاي ما، در اوّل ظهر شرعي به آخرين درجه كمي مي رسد وظهر كه گذشت، سايه آن بطرف مشرق برمي گردد و هرچه خورشيد رو به مغرب مي رود، سايه زيادتر مي شود، بنابراين وقتي سايه به آخرين درجه كمي رسيد ودو مرتبه رو بزياد شدن گذاشت، معلوم مي شود ظهر شرعي شده است ولي در بعضي شهرها مثل مكه كه گاهي موقع ظهر سايه بكلّي از بين مي رود بعد از آن كه سايه دوباره پيدا شد، معلوم مي شود ظهر شده است.

*مسأله 738- چوب يا چيز ديگري را كه براي معيّن كردن ظهر به زمين فرو مي برند شاخص گويند.

*مسأله 739- نماز ظهر وعصر هر كدام وقت مخصوص ومشتركي دارند.

وقت مخصوص نماز ظهر از اوّل ظهر است تاوقتي كه از ظهر به اندازه خواندن نماز ظهر بگذرد، كه اگر كسي سهواً تمام نماز عصر را در اين وقت بخواند، نمازش صحيح است ولي احتياطاً يك نماز چهار ركعتي به قصد ما في الذمّة بخواند وقصد ظهر وعصر را بالخصوص ننمايد ووقت مخصوص نماز عصر موقعي است كه به اندازه خواندن نماز عصر، وقت به مغرب مانده باشد، كه اگر كسي تا اين موقع نماز ظهر را نخواند، نماز ظهر او قضا شده و بايد نماز عصر رابخواند، ومابين وقت مخصوص نماز ظهر ووقت مخصوص نماز عصر، وقت مشترك نماز ظهر ونماز عصر است، كه اگر كسي در اين وقت اشتباهاً تمام نماز عصر را پيش از نماز ظهر بخواند نمازش صحيح است و بايد نماز ظهر را بعد از آن بجا آورد.

*مسأله 740- اگر پيش از خواندن نماز ظهر، سهواً مشغول نماز عصر شود و در بين نماز بفهمد اشتباه كرده است، چنانچه در وقت مشترك باشد بايد نيّت را به نماز ظهر برگرداند يعني نيّت كند كه آنچه كه تا بحال خوانده ام و آنچه را مشغولم و آنچه بعد مي خوانم همه نماز ظهر باشد و بعد از آن كه نماز را تمام كرد، نماز عصر را بخواند، و اگر در وقت مخصوص به ظهر باشد والتفات هم در وقت مختص بوده نماز صحيح است و بعد عمل كند به آنچه در مسأله قبل گفته شد و اگر التفات در وقت مشترك بوده، اگرچه شروع در نماز در وقت مختصّ به ظهر باشد عدول صحيح است.

*مسأله 741- در زمان حضور امام $ واجب است انسان در روز جمعه به جاي نماز ظهر، دو ركعت نماز جمعه بخواند، ولي در اين زمان اگر كسي نماز جمعه را برجاء مطلوبيّت بخواند، واجب است كه نماز ظهر را هم بخواند.

*مسأله 742- وقت نماز جمعه از اوّل ظهر است تا وقتي كه سايه شاخص به اندازه خود شاخص شود.