سجود

مسأله 1052 - نمازگزار بايد در هر ركعت از نمازهاي واجب ومستحب ، بعد از ركوع دو سجده كند وسجده آن است كه پيشاني وكف دو دست وسر دو زانو وسر دو انگشت بزرگ پاها را بر زمين بگذارد

مسأله 1053 - دو سجده روي هم يك ركن است كه اگر كسي در نماز واجب عمدا يا از روي فراموشي هر دو را ترك كند ، يا دو سجده ديگر به آنها اضافه نمايد ، نمازش باطل است

مسأله 1054 - اگر عمدا يك سجده كم يا زياد كند ، نماز باطل مي شود ، واگر سهوا يك سجده كم كند حكم آن بعدا گفته خواهد شد

مسأله 1055 - اگر پيشاني را عمدا يا سهوا به زمين نگذارد ، سجده نكرده است اگر چه جاهاي ديگر به زمين برسد ، ولي اگر پيشاني را به زمين بگذارد و / صفحة 184 / سهوا جاهاي ديگر را به زمين نرساند ، يا سهوا ذكر نگويد سجده صحيح است

مسأله 1056 - واجب است كه در سجده سه مرتبه سبحان الله يا يك مرتبه سبحان ربي الاعلي وبحمده يا ذكر ديگر مانند الحمد لله به مقدار سه سبحان الله بگويد ، وبايد اين كلمات دنبال هم وبه عربي صحيح گفته شود

و مستحب است سبحان ربي الاعلي وبحمده را سه يا پنج يا هفت مرتبه بگويد

مسأله 1057 - در سجود بايد به مقدار ذكر واجب ، بدن آرام باشد وموقع گفتن ذكر مستحب آرام بودن بدن لازم نيست

مسأله 1058 - اگر پيش از آنكه پيشاني به زمين برسد وبدن آرام بگيرد عمدا ذكر سجده را بگويد ، يا پيش از تمام شدن ذكر عمدا سر از سجده بردارد ، نماز باطل است

مسأله 1059 - اگر پيش از آنكه پيشاني به زمين برسد وبدن آرام گيرد ، سهوا ذكر سجده را بگويد وپيش از آنكه سر از سجده بردارد ، بفهمد اشتباه كرده است ، بايد دوباره در حال آرام بدون ، ذكر را بگويد

مسأله 1060 - اگر بعد از آنكه سر از سجده برداشت ، بفهمد كه پيش از آرام گرفتن بدن ذكر را گفته ، يا پيش از آنكه ذكر سجده تمام شود سر برداشته ، نمازش صحيح است

مسأله 1061 - اگر موقعي كه ذكر سجده را مي گويد ، يكي از هفت عضو را عمدا از زمين بردارد ، نماز باطل مي شود ولي موقعي كه مشغول گفتن ذكر نيست ، اگر غير پيشاني جاهاي ديگر را از زمين بردارد ودوباره بگذارد اشكال ندارد

مسأله 1062 - اگر پيش از تمام شدن ذكر سجده سهوا پيشاني را از زمين بر دارد نمي تواند دوباره به زمين بگذارد وبايد آن را يك سجده حساب كند

ولي اگر جاهاي ديگر را سهوا از زمين بردارد ، بايد دو مرتبه به زمين بگذارد وذكر را بگويد

/ صفحة 185 / مسأله 1063 - بعد از تمام شدن ذكر سجده اول ، بايد بنشيند تا بدن آرام گيرد ودوباره به سجده رود

مسأله 1064 - جاي پيشاني نمازگزار بايد از جاي زانوها وسر انگشتان پاي او بلندتر از چهار انگشت بسته نباشد ، ونيز واجب است كه جاي پيشاني او از جاي انگشتان وسر زانوهايش پست تر از چهار انگشت بسته نباشد

مسأله 1065 - در زمين سراشيب كه سراشيبي آن درست معلوم نيست ، اگر جاي پيشاني نمازگزار از جاي انگشتهاي پا وسر زانوهاي او مختصري بيش از چهار انگشت بسته بلندتر يا پست تر باشد خالي از اشكال نيست

مسأله 1066 - اگر پيشاني را به چيزي بگذارد كه از جاي انگشتهاي پا وسر زانوهاي او بلندتر از چهار انگشت بسته است ، جايز است سر را بردارد و به چيزي كه بلندي آن به اندازه چهار انگشت بسته يا كمتر است بگذارد

ولي بهتر آن است كه پيشاني را از روي آن به روي چيزي كه بلندي آن به اندازه چهار انگشت بسته يا كمتر است بكشد

مسأله 1067 - بايد بين پيشاني وآنچه بر آن سجده مي كند ، چيزي نباشد پس اگر مهر بقدري چرك باشد كه پيشاني به خود مهر نرسد ، سجده باطل است ولي اگر مثلا رنگ مهر تغيير كرده باشد اشكال ندارد

مسأله 1068 - در سجده بايد كف دست را بر زمين بگذارد ولي در حال ناچاري پشت دست مانعي ندارد واگر پشت دست ممكن نباشد بنابر احتياط مچ دست را بگذارد وچنانچه آن را هم نتواند ، بايد تا آرنج هر جا را كه مي تواند بر زمين بگذارد واگر آن هم ممكن نيست ، گذاشتن بازو كافي است

مسأله 1069 - در سجده بايد سر انگشت بزرگ پاها را يا روي او را يا پشت آن را به زمين بگذارد وبهتر است سر انگشت را بگذارد واگر انگشتهاي ديگر پا را به زمين بگذارد يا به واسطه بلند بودن ناخن ، شست به زمين نرسد نماز باطل است

وكسي كه بواسطه ندانستن مسأله از روي تقصير نمازهاي خود را اينطور / صفحة 186 / خوانده بايد دوباره بخواند

مسأله 1070 - كسي كه مقداري از شست پايش بريده ، بايد بقيه آن را به زمين بگذارد واگر چيزي از آن نمانده يا اگر مانده خيلي كوتاه هست بايد بقيه انگشتان را بگذارد واگر هيچ انگشت ندارد ، بايد هر مقداري از پا باقي مانده به زمين بگذارد

مسأله 1071 - اگر بطور غير معمول سجده كند ، مثلا سينه وشكم را به زمين بچسباند ، يا پاها را دراز كند ، اگر چه هفت عضوي كه گفته شد به زمين برسد ، بايد نماز را دوباره بخواند

مسأله 1072 - مهر يا چيز ديگري كه بر آن سجده ميكند ، بايد پاك باشد ولي اگر مثلا مهر را روي فرش نجس بگذارد ، يا يك طرف مهر نجس باشد وپيشاني را به طرف پاك آن بگذارد ، اشكال ندارد

مسأله 1073 - اگر در پيشاني دمل ومانند آن باشد ، چنانچه ممكن است بايد با جاي سالم پيشاني سجده كند واگر ممكن نيست بايد زمين را گود كند ودمل را

در گودال وجاي سالم را به مقداري كه براي سجده كافي باشد بر زمين بگذارد

مسأله 1074 - اگر دمل يا زخم تمام پيشاني را گرفته باشد بايد به چانه سجده كند ، واگر بتواند جمع كند بين گذاشتن يكي از دو طرف پيشاني با چانه ولو در دو نماز باشد ، واگر به چانه هم ممكن نيست بايد با اشاره سجده نمايد واحتياط مستحب آن است كه به هر جاي از صورت كه ممكن است سجده كند واگر به هيچ جاي از صورت ممكن نيست با جلوي سر سجده نمايد

مسأله 1075 - كسي كه نمي تواند پيشاني را به زمين برساند ، بايد براي سجده اشاره نمايد

مسأله 1076 - كسي كه هيچ نمي تواند خم شود ، بايد براي سجده با سر اشاره كند واگر نتواند بايد با چشمها اشاره نمايد واگر با سر يا چشمها هم نمي تواند اشاره كند بهتر است در قلب نيت سجده كند وبا دست ومانند آن براي سجده / صفحة 187 / اشاره نمايد

مسأله 1077 - كسي كه مي تواند بنشيند بهتر است بنشيند واگر نمي تواند بايد ايستاده نيت سجده كند وچنانچه مي تواند براي سجده با سر اشاره كند واگر نمي تواند با چشمها اشاره نمايد واگر اين را هم نمي تواند بهتر است در قلب نيت سجده كند

مسأله 1078 - اگر پيشاني بي اختيار از جاي سجده بلند شود ، چنانچه ممكن باشد بايد نگذارد دوباره به جاي سجده برسد ، واين يك سجده حساب مي شود ، چه ذكر سجده را گفته باشد يا ينه واگر نتواند سر را نگهدارد وبي اختيار دوباره به جاي سجده برسد ، رويهم دو سجده حساب مي شود وسجده دوم زيادي است ومبطل نيست واگر چه ذكر نگفته باشد نبايد ذكر بگويد

مسأله 1079 - جايي كه انسان بايد تقيه كند مي تواند بر فرش ومانند آن سجده نمايد ولازم نيست براي نماز بجاي ديگر برود ، ولي اگر بتواند بر حصير يا چيزي كه سجده بر آن صحيح مي باشد ، طوري سجده كند كه به زحمت نيفتد ، نبايد بر فرش ومانند آن سجده نمايد

مسأله 1080 - اگر روي تشك پر يا چيز ديگري كه بدن روي آن آرام نمي گيرد ، سجده كند باطل است

مسأله 1081 - اگر انسان ناچار شود كه در زمين گل نماز بخواند ، چنانچه آلوده شدن بدن ولباس براي او مشقت ندارد ، بايد سجده وتشهد را بطور معمول بجا آورد واگر مشقت دارد ، در حالي كه ايستاده ، براي سجده با سر اشاره كند وتشهد را ايستاده بخواند واگر سجده وتشهد را بطور معمول بجا آورد ، نمازش محل اشكال است

مسأله 1082 - در ركعت اول وركعت سومي كه تشهد ندارد ، مثل ركعت سوم نماز ظهر وعصر وعشاء بهتر است بعد از سجده دوم قدري بي حركت بنشيند وبعد برخيزد ولي لازم نيست ، اين عمل را جلسه استراحت مي نامند

/ صفحة 188 /