كيفيت نماز آيات

(مسأله 1174) نماز آيات دو ركعت است و در هر ركعت پنج ركوع دارد و دستور آن اين است كه انسان بعد از نيت، تكبير بگويد و يك حمد و يك سوره تمام بخواند و به ركوع رود و سر از ركوع بردارد، دوباره يك حمد و يك سوره بخواند، باز به ركوع رود تا پنج مرتبه و بعد از بلند شدن از ركوع پنجم دو سجده نمايدو برخيزد و ركعت دوم را هم مثل ركعت اول به جا آورد و تشهد بخواند و سلام دهد.

(مسأله 1175) در نماز آيات ممكن است انسان بعد از نيت و تكبير و خواندن حمد، آيه هاي يك سوره را پنج قسمت كند و يك آيه يا بيشتر از آن را بخواند و به ركوع رود و سر بردارد و بدون اينكه حمد بخواند، قسمت دوم از همان سوره را بخواند و به ركوع رود و همين طور تا پيش از ركوع پنجم سوره را تمام نمايد، مثلاً به قصد سوره قل هو الله احد.
صفحه 303

بسم اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحيم بگويد و به ركوع رود; بعد بايستد و بگويد: قُلْ هُوَ اللهُ اَحَدٌ دوباره به ركوع رود و بعد از ركوع بايستد و بگويد: اَللهُ الصَّمَدُ باز به ركوع رود و بايستد و بگويد: لَمْ يَلِدْ و لَمْ يوُلَدْ و برود به ركوع باز هم سر بردارد و بگويد: وَ لَمْ يَكُنْ لَهُ كُفُواً اَحَد و بعد از آن به ركوع پنجم رود و بعد از سر برداشتن، دو سجده كند و ركعت دوم را هم مثل ركعت اول به جا آورد و بعداز سجده دوم تشهد بخواند و نماز را سلام دهد.

(مسأله 1176) اگر در يك ركعت از نماز آيات، پنج مرتبه حمد و سوره بخواند و در ركعت ديگر يك حمد بخواند و سوره را پنج قسمت كند مانعي ندارد.

(مسأله 1177) چيزهائي كه در نماز يوميه واجب و مستحب است، در نماز آيات هم واجب و مستحب مي باشد ولي در نماز آيات مستحب است به جاي اذان و اقامه سه مرتبه به قصد اميد ثواب بگويند الصلاة.

(مسأله 1178) مستحب است بعد از ركوع پنجم و دهم بگويد: سَمِعَ اللهُ لِمَنْ حَمِدَه و نيز پيش از هر ركوع و بعد از آن تكبير بگويد ولي بعد از ركوع پنجم و دهم گفتن تكبير مستحب نيست ولي براي رفتن به ركوع تكبير مستحب است.

(مسأله 1179) مستحب است پيش از ركوع دوم و چهارم و ششم و هشتم و دهم قنوت بخواند و اگر فقط يك قنوت پيش از ركوع دهم بخواند كافيست.

(مسأله 1180) اگر در نماز آيات شك كند كه چند ركعت خوانده و فكرش به جائي نرسد نماز باطل است.

(مسأله 1181) اگر شك كند كه در ركوع آخر ركعت اول است يا در ركوع اول ركعت دوم و فكرش به جائي نرسد، نماز باطل است. ولي اگر مثلاً شك كند كه چهار ركوع كرده يا پنج ركوع، چنانچه به سجده نرسيده، بايد ركوعي را كه شك دارد به جا آورده يا نه; به جا آورد. و اگر به سجده رسيده است، بايد به شك خود اعتنا نكند.

(مسأله 1182) هر يك از ركوع هاي نماز آيات ركن است كه اگر عمداً يا اشتباهاً كم يا زياد شود نماز باطل است.
صفحه 304
احكام نماز جمعه

نماز جمعه عبادتي است كه در شرايط خاصي انجام مي گيرد وداراي فضيلت زيادي مي باشد و در قرآن مجيد مي فرمايد:«مؤمنان هر موقع صداي مؤذن را شنيدند كارهاي ديگر را ترك كنندو به سوي نمازجمعه حركت كنند.(1)

(مسأله 1183) در صورتي كه نمازجمعه با شرايطي كه دارد اقامه شود احتياط واجب آن است كه در آن شركت كنند و خواندن نماز ظهر در وقت امكان حضور در نماز جمعه بر خلاف احتياط است.

(مسأله 1184) در يك نقطه نمي توان دو نماز جمعه خواند بلكه بايد بين دو نماز جمعه يك فرسخ يا بيشتر فاصله باشد.

(مسأله 1185) كمترين عدد براي انعقاد نمازجمعه پنج نفر است كه يكي از آنها امام مي باشد.

(مسأله 1186) مسافر مي تواند در نمازجمعه شركت كند و اگر نماز جمعه خواند نماز ظهر ازاو ساقط است ولي هرگاه مجموع پنج نفر مسافر باشند نمي توانند نمازجمعه تشكيل دهند بلكه بايد نمازظهر بخوانند، مگر اين كه قصد اقامه كنند در اين صورت مي توانند نمازجمعه بخوانند.

(مسأله 1187) زنان مي توانند در نمازجمعه شركت كنند و نمازشان صحيح است امّا به تنهايي نمي توانند تشكيل نمازجمعه دهند، همچنان كه زن نمي تواند مكمل پنج نفر باشد.

(مسأله 1188) وقت نماز جمعه از اوّل ظهر است به مقداري كه اذان و خطبه ها و نماز مطابق معمول انجام گيرد. از اين جهت نبايد خطبه ها را به قدري طول داد كه از حدّ متعارف بيشتر باشد.

(مسأله 1189) احتياط واجب آن است كه خطبه ها پس از زوال آفتاب شروع شود.
1 . سوره جمعه آيه 9 .
صفحه 305

(مسأله 1190) هرگاه قدري از زوال بگذرد و شك كند آيا اين مقدار از وقت كه باقي است مي تواند جمعه با شرايطش انجام دهد يا نه احتياط آن است ظهر را انتخاب كند.

(مسأله 1191) هرگاه قبل از ركوع ركعت دوم به امام برسد، اقتدا كند و ركعت دوم را خود بخواند به شرط اينكه بداند وقت به اندازه اي هست كه مي تواند ركعت دوم آن را هم در وقت بخواند.

(مسأله 1192) نماز جمعه دو ركعت است و كيفيت آن مانند نماز صبح است ومستحب است كه حمد و سوره با صداي بلند خوانده شود و در ركعت اوّل بعد از حمد سوره جمعه و در ركعت دوم سوره منافقين را قرائت نمايد.

(مسأله 1193) نماز جمعه داراي دو قنوت است، قنوت اوّل قبل از ركوع ركعت اوّل و قنوت دوم بعد از ركوع ركعت دوم است.

(مسأله 1194) نماز جمعه داراي دو خطبه است كه مانند اصل نماز واجب است، و بايد هر دو خطبه توسط امام جمعه ايراد شود.

(مسأله 1195) واجب است امام پس از خطبه اوّل كمي بنشيند و سپس به خطبه دوم بپردازد.

(مسأله 1196) امام و مستمعان بايد در حال خطبه داراي طهارتي باشند كه براي نماز معتبر است.

(مسأله 1197) لازم است مؤمنان به خطبه ها گوش دهند و سكوت را انتخاب كنند و اگر گوش نكنند يا حرف بزنند كار خلافي انجام داده اند.

(مسأله 1198) لازم است خطبه ها به زباني باشد كه مستمعان آن را بفهمند و اگر دو نوع مستمع داشته باشد برخي از مطالب را به دو زبان تكرار كند.

(مسأله 1199) شرايط وجوب نماز جمعه بر نمازگزاران:

نماز جمعه به كسي كه واجد شرايط ذيل است واجب مي شود:
صفحه 306

1. بالغ، 2. عاقل، 3. مرد، 4. حاضر (نه مسافر)، 5. بينا، 6. سالم (نه بيمار)، 7. لنگ و شل نبوده، 8. پير و ناتوان نباشد.

ولي در عين حال گروهي كه نماز بر آنها واجب نيست اگر تحمل زحمت كنند و نمازجمعه بخوانند نماز جمعه آنها صحيح است.

(مسأله 1200) كليه شرايطي كه در امام جماعت معتبر است در امام جمعه نيز معتبر مي باشد.