شرايط نماز جمعه
مسأله 1543 ـ نماز جمعه تنها توسط مردان منعقد مي شود، ولي زنان هم مي توانند در آن شركت كنند.
مسأله 1544 ـ نماز جمعه بايد به جماعت برگزار شود و نمي توان آن را به طور فرادي بجا آورد.
مسأله 1545 ـ همه شرائطي كه در نماز جماعت معتبر است در نماز جمعه نيز لازم است، مانند: نبودن حائل، بالاتر نبودن جاي امام، فاصله بيش از حد نداشتن و غير اينها.(1)
مسأله 1546 ـ همه شرائطي كه در امام جماعت لازم است بايد در امام جمعه هم باشد مانند: عقل، ايمان، حلال زادگي و عدالت. ولي امامت كودكان و زنان در نماز جمعه جائز نيست، گرچه در نمازهاي ديگر براي خودشان براي كودكان مميّز جائز است، و براي زنها احتياط وجوبي در ترك است.
مسأله 1547 ـ بر هر مرد مكلّف آزاد غير مسافري كه نابينا، بيمار و پير فرتوت نباشد، نماز جمعه واجب است البته در صورتي كه فاصله او تا محلّ اقامه جمعه بيش از دو فرسخ نباشد. بنابراين بر كساني كه فاقد يكي از شروط باشند حركت به سوي نمازجمعه به فرض اينكه وجوب تعييني هم داشته باشد واجب نيست گرچه حضور
ــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ پيرامون شرائط، موانع، مبطلات، خلل، شك، سهو و غيره به فصل مربوط به نماز جماعت مراجعه شود.
[251]
در آن برايشان هيچ مشقّتي نداشته باشد.
مسأله 1548 ـ كمترين فاصله لازم بين دو نمازجمعه، يك فرسخ است.
مسأله 1549 ـ كمترين عدد لازم براي انعقاد نماز جمعه پنج نفر است كه بايد يكي از آنها امام باشد. پس نماز جمعه با كمتر از 5 نفر واجب نيست و منعقد نمي شود ولي اگر هفت نفر و بيشتر باشند فضيلت جمعه بيشتر خواهد بود.
مسأله 1550 ـ در صورت وجود شرائط لازم، نماز جمعه بر سكنه شهرها و شهركها و حاشيه نشينان آنها و روستائيان، چادرنشينان و بيابانگردهايي كه روش زندگي آنها چنين است واجب است.
مسأله 1551 ـ فاقدين شرائط وجوب نماز جمعه اگر اتّفاقاً در نماز حاضر شوند يا با مشقّت خود را به آن برسانند نمازشان صحيح است و نماز ظهر بر آنها واجب نيست. همچنين كساني كه با وجود باران يا سرماي شديد يا نداشتن پا يا عضو ديگر كه موجب مشقّت و اسقاط تكليف نمازجمعه است در نماز جمعه شركت كرده اند، نمازشان صحيح است. امّا اگر ديوانه به نمازجمعه بپردازد نمازش صحيح نيست ولي نمازجمعه پسران نابالغ صحيح است گرچه نمي توانند مكمّل عدد لازم (5 نفر) باشند همان گونه كه نمي توانند به تنهايي تشكيل نمازجمعه بدهند.
مسأله 1552 ـ مسافر مي تواند در نماز جمعه شركت كند و در اين صورت نماز ظهر از او ساقط است. لكن مسافرين به تنهايي (بدون شركت حاضرين) نمي توانند نماز جمعه تشكيل دهند و در اين صورت نماز ظهر بر آنها واجب است. و نيز مسافر نمي تواند مكمّل عدد لازم (5 نفر) باشد ولي اگر مسافرين قصد اقامه (ده روز يا بيشتر) بنمايند مي توانند نماز جمعه تشكيل دهند
مسأله 1553 ـ زنان مي توانند در نماز جمعه شركت كنند و نمازشان صحيح است و مجزي از نماز ظهر است اما به تنهايي (بدون شركت مردان) نمي توانند نماز جمعه تشكيل دهند چنانكه نمي توانند مكمل عدد لازم ـ 5 نفرـ هم باشند، زيرا نماز جمعه با شركت مردان منعقد مي شود.
مسأله 1554 ـ خنثي مشكله(1) مي تواند در نماز جمعه شركت كند ولي نمي تواند مكمل عدد لازم (5 نفر) يا امام جمعه باشد، پس اگر غير از او فقط چهار نفر جمع شده
ــــــــــــــــــــــــــــ
1 ـ كسي كه مرد يا زن بودنش اصلاً معلوم نيست.
[252]
باشند نماز جمعه برگزار نمي شود و بايد نماز ظهر بخوانند.