نماز قضا



مسأله 1379- كسي كه نماز واجب خود را در وقت آن نخوانده، بايد قضاي آن را به جا آورد، اگرچه در تمام وقت نماز خواب مانده يا به واسطه مستي نماز نخوانده باشد. ولي نمازهاي يوميهاي را كه زن در حال حيض يا نفاس نخوانده است، قضا ندارد.
مسأله 1380- اگر بعد از وقت نماز بفهمد نمازي را كه خوانده باطل بوده، بايد قضاي آن را بخواند.
مسأله 1381- كسي كه نماز قضا دارد، بايد در خواندن آن كوتاهي نكند ولي واجب نيست فوراً آن را به جا آورد.
مسأله 1382- كسي كه نماز قضا دارد ميتواند نماز مستحبي بخواند.
مسأله 1383- اگر انسان احتمال دهد كه نماز قضائي دارد يا نمازهايي را كه خوانده صحيح نبوده، مستحّب است احتياطاً قضاي آنها را به جا آورد.
مسأله 1384- قضاي نمازهاي يوميه بايد به ترتيب خوانده شود، مثلاً كسي كه يك روز نماز عصر و روز بعد نماز ظهر را نخوانده، بايد اوّل نماز عصر و بعد از آن، نماز ظهر را قضا نمايد.
مسأله 1385- اگر بخواهد قضاي چند نماز غير يوميه ـ مانند نماز آيات ـ را بخواند، يا مثلاً بخواهد قضاي يك نماز يوميه و چند نماز غير يوميه را بخواند، لازم نيست آنها را به ترتيب به جا آورد.
مسأله 1386- اگر ترتيب نمازهايي را كه نخوانده فراموش كند، بنابر احتياط واجب بايد طوري آنها را بخواند كه يقين كند به ترتيبي كه قضا شده به جا آورده است؛ مثلاً اگر قضاي يك نماز ظهر و يك نماز مغرب بر او واجب است و نميداند كدام اوّل قضا شده، احتياطاً بايد اوّل يك نماز مغرب و بعد از آن يك نماز ظهر و دوباره نماز مغرب را بخواند، يا اوّل يك نماز ظهر و بعد از آن يك نماز مغرب و دوباره نماز ظهر بخواند، تا يقين كند هر كدام را كه اوّل قضا شده اوّل خوانده است؛ ولي اگر نمازهائي كه ترتيب آنها را فراموش كرده به قدري زياد باشد كه اگر بخواهد به ترتيب بخواند خيلي مشقّت دارد، لازم نيست آنها را به ترتيب به جا آورد.
مسأله 1387- اگر نماز ظهر يك روز و نماز عصر روز ديگر، يا دو نماز ظهر يا دو نماز عصر از او قضا شده و نميداند كدام اوّل قضا شده است، چنانچه دو نماز چهار ركعتي بخواند به نيت اين كه اولي قضاي نماز اوّل و دومي قضاي نماز روز دوم باشد كافي است.
مسأله 1388- اگر يك نماز ظهر و يك نماز عشا، يا يك نماز عصر و يك نماز عشا از او قضا شود و نداند كدام اوّل قضا شده است، بنابراحتياط واجب بايد طوري آنها را بخواند كه يقين كند به ترتيب به جا آورده است، مثلاً اگر يك نماز ظهر و يك نماز عشا از او قضا شده و اوّلي آنان را نميداند، بايد اوّل يك نماز ظهر بعد يك نماز عشا دوباره يك نماز ظهر، يا اوّل يك نماز عشا بعد يك نماز ظهر دوباره يك نماز عشا بخواند.
مسأله 1389- كسي كه ميداند يك نماز چهار ركعتي نخوانده، ولي نميداند نماز ظهر است يا نماز عصر، اگر يك نماز چهار ركعتي به نيت قضاي نمازي كه نخوانده به جا آورد كافي است.
مسأله 1390- كسي كه پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نميداند اوّلي آنها كدام است، بايد نُه نماز به ترتيب بخواند ؛ مثلاً از نماز صبح شروع كند و بعد از آن كه ظهر و عصر و مغرب و عشا را خواند، دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند، و اگر شش نماز پشت سر هم از او قضا شده و اوّلي آنها را نميداند، بايد ده نماز به ترتيب قضا كند، و همين طور براي هر يك نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه ميشود، در صورتي كه پشت سر هم قضا شده باشد، بايد يك نماز بر مقداري كه گفته شد اضافه نمايد؛ مثلاً اگر هفت نماز او قضا شده و اوّلي آنها را نميداند، بايد يازده نماز به ترتيب به جا آورد.
مسأله 1391- كسي كه ميداند نمازهاي پنج گانه او هر كدام از يك روز قضا شده و ترتيب آنها را نميداند، بايد پنج شبانه روز نماز بخواند ، و اگر شش نماز از شش روز از او قضا شده بايد شش شبانه روز نماز بخواند، و همچنين براي هر نمازي كه به نمازهاي قضاي او اضافه شود، بايد يك شبانه روز بيشتر بخواند تا يقين كند به ترتيبي كه قضا شده به جا آورده است، مثلاً اگر هفت نماز از هفت روز نخوانده باشد، بايد هفت شبانه روز قضا نمايد.
مسأله 1392- كسي كه مثلاً چند نماز صبح با چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نميداند، مثلاً نميداند كه سه يا چهار يا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار كمتر را بخواند كافي است؛ ولي اگر شماره آنها را ميدانسته و فراموش كرده، بنابراحتياط واجب بايد به قدري نماز بخواند كه يقين كند تمام آنها را خوانده است؛ مثلاً اگر فراموش كرده كه چند نماز صبح از او قضا شده است و يقين دارد كه بيشتر از ده تا نبوده، احتياطاً بايد ده نماز صبح بخواند.
مسأله 1393- كسي كه فقط يك نماز قضا از روزهاي پيش دارد، بنابراحتياط واجب اگر ممكن است بايد اوّل آن را بخواند، بعد مشغول نماز آن روز شود. و نيز اگر از روزهاي پيش نماز قضا ندارد، ولي يك نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده است، در صورتي كه ممكن باشد، بنابر احتياط واجب بايد نماز قضاي آن روز را پيش از نماز ادا بخواند.
مسأله 1394- اگر در بين نماز يادش بيايد كه يك نماز يا بيشتر از همان روز از او قضا شده، يا فقط يك نماز قضا از روزهاي پيش دارد، چنانچه وقت وسعت دارد و ممكن است نيت را به نماز قضا برگرداند، بنا بر احتياط واجب بايد نيت نماز قضا كند؛ مثلاً اگر در نماز ظهر پيش از تمام شدن ركعت دوم يادش بيايد كه نماز صبح آن روز قضا شده، در صورتي كه وقت نماز ظهر تنگ نباشد، احتياطاً بايد نيت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو ركعتي تمام كند، بعد نماز ظهر را بخواند، ولي اگر وقت تنگ است، يا نميتواند نيت را به نماز قضا برگرداند، مثلاً در ركوع ركعت سوم نماز ظهر يادش بيايد كه نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نيت نماز صبح كند يك ركوع كه ركن است زياد ميشود، نبايد نيت را به قضاي صبح برگرداند.
مسأله 1395- اگر از روزهاي گذشته نمازهاي قضا دارد و يك نماز يا بيشتر هم از همان روز از او قضا شده، چنانچه براي قضاي تمام آنها وقت ندارد، يا نميخواهد همه را در آن روز بخواند، مستحب است نماز قضاي آن روز را پيش از نماز ادا بخواند، ولي بايد بعد از خواندن قضاي نمازهاي سابق، دوباره نماز قضائي را كه در آن روز پيش از نماز ادا خوانده، به جا آورد.
مسأله 1396- تا انسان زنده است، اگرچه از خواندن نماز قضاهاي خود عاجز باشد، ديگري نميتواند نمازهاي او را قضا نمايد.
مسأله 1397- نماز قضا را با جماعت ميشود خواند، چه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا، و لازم نيست هر دو يك نماز را بخوانند، مثلاً اگر نماز قضاي صبح را با نماز ظهر يا عصر امام بخواند، اشكال ندارد.
مسأله 1398- مستحب است بچّه مميز ـ يعني بچه اي كه خوب و بد را ميفهمد ـ به نماز خواندن و عبادتهاي ديگر عادت دهند، بلكه مستحب است او را به قضاي نمازها هم وادار نمايند.