مبطلات نماز

مسأله 1135 ـ دوازده چيز نماز را باطل مي كند، و آنها را مبطلات مي گويند.

اول ـ آنكه در بين نماز يكي از شرطهاي آن از بين برود، مثلاً در نماز بفهمد مكانش غصبي است.

دوم ـ آنكه در بين نماز عمداً يا سهواً يا از روي نا چاري، چيزي كه وضو يا غسل را باطل مي كند پيش آيد، مثلاً
بول از او بيرون آيد ولي كسي كه نمي تواند از بيرون آمدن بول و غائط خودداري كند، اگر در بين نماز بول يا غائط از او
خارج شود چنانچه به دستوري كه در احكام وضو گفته شد(1) رفتار نمايد، نمازش باطل نمي شود و نيز اگر در بين نماز
از زن مستحاضه خون خارج شود، در صورتي كه به دستور استحاضه رفتار كرده باشد، نمازش صحيح است.

مسأله 1136 ـ كسي كه بي اختيار خوابش برده، اگر نداند كه در بين نماز خوابش برده يا بعد از آن، بايد نمازش را
دوباره بخواند.

مسأله 1137 ـ اگر بداند به اختيار خودش خوابيده و شك كند كه بعد از نماز بوده يا در بين نماز، نمازش صحيح
است.

مسأله 1138 ـ اگر در حال سجده از خواب بيدار شود و شك كند كه در سجده آخر نماز است، يا در سجده
شكر، بايد آن نماز را دوباره بخواند.

سوم ـ از مبطلات نماز آنست كه مثل بعضي كساني كه شيعه نيستند دستها را روي هم بگذارد، بنابر احتياط
واجب.

مسأله 1139 ـ هر گاه براي ادب دستها را روي هم بگذارد اگر چه مثل آنها نباشد، بنابر احتياط واجب بايد نماز
را دوباره بخواند، ولي اگر از روي فراموشي يا ناچاري يا براي كار ديگر مثل خاراندن دست و مانند آن، دستها را رويهم
بگذارد اشكال ندارد.

چهارم ـ از مبطلات نماز آنست كه بعد از خواندن حمد، آمين بگويد، ولي اگر اشتباهاً يا از روي تقيه بگويد،
نمازش باطل نمي شود.

پنجم ـ از مبطلات نماز آنست كه عمداً يا از روي فراموشي پشت به قبله كند، يا بطرف راست يا چپ قبله
برگردد، بلكه اگر عمداً به قدري برگردد كه نگويند رو به قبله است، اگر چه به طرف راست يا چپ نرسد، نمازش باطل
است.

مسأله 1140 ـ اگر عمداً يا سهواً سر را به قدري بگرداند كه بتواند پشت سر را ببيند نمازش باطل است، ولي اگر


ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ از مسأله 313 تا 321.

سر را كمي بگرداند عمداً باشد يا اشتباهاً نمازش باطل نمي شود.

ششم ـ از مبطلات نماز آنست كه عمداً كلمه اي بگويد كه دو حرف يا بيشتر باشد اگر چه معني هم نداشته باشد،
ولي اگر سهواً بگويد نماز باطل نمي شود.

مسأله 1141 ـ اگر كلمه اي بگويد كه يك حرف دارد، چنانچه آن كلمه معني داشته باشد مثل(ق) كه در زبان
عرب به معناي اين است كه نگهداري كن، چنانچه معناي آنرا بداند و قصد آنرا نمايد، نمازش باطل مي شود. بلكه اگر
قصد معناي آنرا نكند ولي ملتفت معناي آن باشد، احتياط واجب آنست كه نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1142 ـ سرفه كردن و آروغ زدن و آه كشيدن در نماز اشكال ندارد ولي گفتن آخ و آه و مانند اينها كه دو
حرف است اگر عمدي باشد، نماز را باطل مي كند.

مسأله 1143 ـ اگر كلمه اي را به قصد ذكر بگويد مثلاً بقصد ذكر بگويد: الله اكبر و در موقع گفتن آن ، صدا را بلند
كند كه چيزي را به ديگري بفهماند اشكال ندارد، ولي چنانچه بقصد اينكه چيزي به كسي بفهماند بگويد، اگر چه قصد
ذكر هم داشته باشد نماز باطل مي شود.

مسأله 1144 ـ خواندن قرآن در نماز، غير از چهار سوره اي كه سجده واجب دارد و در احكام جنابت گفته
شد(1) و نيز دعا كردن در نماز اشكال ندارد، ولي احتياط واجب آنست كه به غير عربي دعا نكند.

مسأله 1145 ـ اگر چيزي از حمد و سوره و ذكرهاي نماز را احتياطاً چند مرتبه بگويد اشكال ندارد. و همچنين
است اگر عمداً بگويد و به قصد جزئيت نباشد. ولي اگر از روي وسواس چند مرتبه بگويد، نماز باطل مي شود.

مسأله 1146 ـ در حال نماز انسان نبايد به ديگري سلام كند، و اگر ديگري به او سلام كند، بايد همانطور كه او
سلام كرده جواب دهد، مثلاً اگر گفته سلام عليكم در جواب بگويد سلام عليكم.

مسأله 1147 ـ انسان بايد جواب سلام را چه در نماز يا در غير نماز فوراً بگويد و اگر عمداً يا از روي فراموشي
جواب سلام را به قدري طول دهد كه اگر جواب بگويد جواب آن سلام حساب نشود، چنانچه در نماز باشد نبايد
جواب بدهد، و اگر در نماز نباشد جواب دادن واجب نيست.

مسأله 1148 ـ بايد جواب سلام را طوري بگويد كه سلام كننده بشنود، ولي اگر سلام كننده كر باشد، چنانچه
انسان بطور معمول جواب او را بدهد كافيست.

مسأله 1149 ـ واجب نيست كه نمازگزار جواب سلام را به قصد دعا بگويد به اين معني كه از خداوند عالم براي
كسي كه سلام كرده سلامتي بخواهد، بلكه به قصد تحيّت هم جايز است.

مسأله 1150 ـ اگر زن يا مرد نامحرم يا بچه مميز يعني بچه اي كه خوب و بد را مي فهمد به نمازگزار سلام كند،
نمازگزار مي تواند بلكه واجب است جواب او را به عنوان رد تحييت بدهد، ولي در جواب سلام زن بگويد، سلام
عليك و كاف را زير و زبر و پيش ندهد.

مسأله 1151 ـ اگر نمازگزار جواب سلام را ندهد معصيت كرده، ولي نمازش صحيح است.

مسأله 1152 ـ اگر كسي به نمازگزار غلط سلام كند، به طوري كه سلام حساب نشود جواب او واجب نيست.

مسأله 1153 ـ جواب سلام كسي كه از روي مسخره يا شوخي سلام مي كند واجب نيست.

مسأله 1154 ـ اگر كسي به عده اي سلام كند، جواب سلام او بر همه آنان واجب است، ولي اگر يكي از آنان
جواب دهد كافيست.

مسأله 1155 ـ اگر كسي به عده اي سلام كند و كسي كه سلام كننده قصد سلام دادن به او را نداشته جواب دهد،
بازهم جواب سلام او بر آن عده واجب است.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ از مسأله 351 ...

مسأله 1156 ـ اگر به عده اي سلام كند و كسي كه بين آنها مشغول نماز است شك كند كه سلام كننده قصد سلام
كردن به او را هم داشته يا نه، نبايد جواب بدهد. و همچنين است اگر بداند قصد او را هم داشته ولي ديگري جواب
سلام را بدهد، اما اگر بداند كه قصد او را هم داشته و ديگري جواب ندهد بايد جواب او را بگويد.

مسأله 1157 ـ سلام كردن مستحب است، و خيلي سفارش شده است كه سواره به پياده و ايستاده به نشسته و
كوچكتر به بزرگتر سلام كند.

1158 ـ اگر دو نفر با هم به يكديگر سلام كنند، بر هر يك واجب است جواب سلام ديگري را بدهد.

1159 ـ در غير نماز، مستحب است جواب سلام را بهتر از سلام بگويد مثلاً اگر كسي گفت سلام عليكم در
جواب بگويد سلام عليكم و رحمة الله.

هفتم ـ از مبطلات نماز خنده با صدا است چه عمدي و چه اضطراري و اما چنانچه سهواً با صدا بخندد، نمازش
اشكال ندارد مگر آنكه از صورت نماز خارج شود، و همچنين لبخند نماز را باطل نمي كند.

مسأله 1160 ـ اگر براي جلوگيري از صداي خنده حالتش تغيير كند، مثلاً رنگش سرخ شود، بنابر احتياط
مستحب بايد نمازش را دوباره بخواند، مگر آنكه از صورت نماز خارج شود كه واجب است نمازش را دوباره بخواند.

هشتم ـ از مبطلات نماز آنست كه براي كار دنيا عمداً با صدا گريه كند. و احتياط واجب آنست كه براي كار دنيا
بي صدا هم گريه نكند، ولي اگر از ترس خدا يا براي آخرت گريه كند، آهسته باشد يا بلند اشكال ندارد، بلكه از بهترين
اعمال است.

نهم ـ از مبطلات نماز كاريست كه صورت نماز را بهم بزند مثل دست زدن و به هوا پريدن و مانند اينها كم باشد يا
زياد، عمداً باشد يا از روي فراموشي، ولي كاري كه صورت نماز را بهم نزند مثل اشاره كردن با دست اشكال ندارد.

مسأله 1161 ـ اگر در بين نماز به قدري ساكت بماند كه نگويند نماز مي خواند نمازش باطل مي شود.

مسأله 1162 ـ اگر در بين نماز كاري انجام دهد، يا مدتي ساكت شود و شك كند كه نماز بهم خورده يا نه، نمازش
صحيح است.

دهم ـ از مبطلات نماز خوردن و آشاميدن است، كه اگر در نماز طوري بخورد يا بياشامد كه نگويند نماز
مي خواند عمداً باشد يا از روي فراموشي نمازش باطل مي شود، ولي كسي كه مي خواهد روزه بگيرد اگر پيش از اذان
صبح مشغول به خواندن نماز وتر باشد و تشنه باشد چنانچه بترسد كه اگر نماز را تمام كند صبح شود، در صورتي كه
آب روبروي او در دو سه قدمي باشد مي تواند در بين نماز آب بياشامد اما بايد كاري كه نماز را باطل مي كند، مثل رو
گرداندن از قبله انجام ندهد.

مسأله 1163 ـ اگر به واسطه خوردن يا آشاميدن عمدي، موالات نماز بهم بخورد يعني طوري شود كه نگويند
نماز را پشت سر هم مي خواند، بنابر احتياط واجب بايد نماز را دوباره بخواند.

مسأله 1164 ـ اگر در بين نماز، غذائي را كه در دهان يا لاي دندانها مانده فرو ببرد، نمازش باطل نمي شود. و نيز
اگر قند يا شكر و مانند اينها در دهان مانده باشد و در حال نماز كم كم آب شود و فرو رود اشكال ندارد.

يازدهم ـ از مبطلات نماز شك در ركعتهاي نماز دو ركعتي يا سه ركعتي، يا در دو ركعت اول نمازهاي چهار
ركعتي است.

دوازدهم ـ از مبطلات نماز آنست كه ركن نماز را عمداً ياسهواً كم يا زياد كند، ولكن زيادي تكبيرة الاحرام سهواً
نماز را باطل نمي كند، يا چيزي را كه ركن نيست، عمداً كم يا زياد نمايد.

مسأله 1165 ـ اگر بعد از نماز شك كند كه در بين نماز كاري كه نماز را باطل مي كند انجام داده يا نه، نمازش
صحيح است.