قرائت

مسأله 987 ـ در ركعت اول و دوم نمازهاي واجب يوميه انسان بايد، اول حمد و بعد از آن يك سوره تمام
بخواند .

مسأله 988 ـ اگر وقت نماز تنگ باشد، يا انسان ناچار شود كه سوره را نخواند، مثلاً بترسد كه اگرسوره را بخواند،
دزد يا درنده ياچيز ديگري به او صدمه بزند، نبايد سوره را بخواند.

مسأله 989 ـ اگر عمداً سوره راپيش از حمد بخواند نمازش باطل است، و اگر اشتباهاً سوره را پيش از حمد
بخواند ودر بين آن يادش بيايد، بايد سوره را رها كند و بعد از خواندن حمد سوره رااز اول بخواند.

مسأله 990 ـ اگر حمد و سوره يا يكي از آنها رافراموش كند و بعد از رسيدن به ركوع بفهمد، نمازش صحيح
است .

مسأله 991 ـ اگرپيش از آنكه براي ركوع خم شود، بفهمد كه حمد و سوره را نخوانده بايد بخواند، و اگر بفهمد
سوره را نخوانده بايد فقط سوره را بخواند، ولي اگر بفهمد حمد تنها رانخوانده بايد اول حمد و بعد از آن دوباره سوره
را بخواند، و نيز اگر خم شود و پيش از آنكه به ركوع برسد، بفهمد حمد و سوره ياسوره تنها ياحمد تنها را نخوانده ،
بايد بايستد و به همين دستور عمل نمايد .

مسأله 992 ـ اگر درنماز يكي از چهار سوره اي راكه آيه سجده دارد و در مسأله 361 گفته شد، عمداًبخواند،
نمازش باطل است .

مسأله 993 ـ اگراشتباهاًمشغول خواندن سوره اي شود كه سجده واجب دارد چنانچه پيش از رسيدن به آيه
سجده بفهمد، بايد آن سوره رارها كند و سوره ديگر بخواند و اگر بعد از خواندن آيه سجده بفهمد، مي تواند سوره
راتمام كند و احتياطاً در حال نماز بدل از سجده تلاوت ايماء كند و بعد از نماز سجده آنرا بجا آورد.

مسأله 994 ـ اگردر نماز آيه سجده رابشنود، نمازش صحيح است و بايدبعد از نماز سجده آنرا بجاآورد. و در بين
نماز هم احتياطاً باسر اشاره نمايد.

مسأله 995 ـ در نماز مستحبي خواندن سوره لازم نيست، اگر چه آن نماز بواسطه نذر كردن واجب شده باشد،
ولي در بعضي از نمازهاي مستحبي مثل نماز وحشت كه سوره مخصوصي دارد، اگر بخواهد به دستور آن نماز رفتار
كرده باشد بايد همان سوره را بخواند.

مسأله 996 ـ درنماز جمعه و در نماز ظهر روز جمعه، مستحب است در ركعت اول بعد از حمد، سوره جمعه
ودر ركعت دوم بعد از حمد، سوره منافقين بخواند و اگر مشغول يكي از اينها شود، بنابر احتياط واجب نمي تواند آنرا
رها كند و سوره ديگر بخواند.

مسأله 997 ـ اگر بعد از حمد مشغول خواندن سوره قل هو الله احد يا سوره قل يا ايها الكافرون شود ولو به گفتن
بسم الله آنها نمي تواندآنرا رها كند و سوره ديگربخواند، ولي در نماز جمعه و نماز ظهر روز جمعه اگر از روي فراموشي
بجاي سوره جمعه و منافقين يكي از اين دو سوره رابخواند، تا به نصف نرسيده مي تواند آنرا رها كند و سوره جمعه و
منافقين رابخواند.

مسأله 998 ـ اگر در نماز جمعه يانماز ظهر روز جمعه عمداً سوره قل هو الله أحد يا سوره قل ياايها الكافرون
بخواند، اگر چه به نصف نرسيده باشد، بنابراحتياط واجب نمي تواند رهاكند و سوره جمعه و منافقين رابخواند.

مسأله 999 ـ اگر در نماز، غير از سوره قل هو الله احد و قل ياايها الكافرون، سوره ديگري بخواند، تا به نصف
نرسيده مي تواند رها كند و سوره ديگر بخواند.

مسأله 1000 ـ اگر مقداري از سوره را فراموش كند، يا از روي ناچاري، مثلاً بواسطه تنگي وقت يا جهت ديگر
نشود آنرا تمام نمايد مي تواند آن سوره را رها كند و سوره ديگر بخواند، اگر چه از نصف گذشته باشد، يا سوره اي راكه
مي خوانده قل هو الله احد، يا قل يا ايها الكافرون باشد.

مسأله 1001 ـ بر مرد واجب است حمد و سوره نماز صبح و مغرب و عشاء رابلند بخواند ، و بر مرد و زن
واجب است حمد و سوره نماز ظهر و عصر را آهسته بخوانند مگر نماز ظهر روز جمعه كه مخير است .

مسأله 1002 ـ مرد بايد در نماز صبح و مغرب و عشاء مواظب باشد كه تمام كلمات حمد وسوره حتي حرف
آخر آنها را بلند بخواند.

مسأله 1003 ـ زن مي تواند حمد وسوره نماز صبح ومغرب و عشاء رابلنديا آهسته بخواند، ولي اگر نامحرم
صدايش را بشنود، بنابر احتياط واجب بايد آهسته بخواند.

مسأله 1004 ـ اگر در جائي كه بايد نماز رابلند خواند، عمداً آهسته بخواند يا در جائي كه بايد آهسته خواند،
عمداً بلند بخواند، نمازش باطل است. ولي اگر از روي فراموشي يا ندانستن حكم مسأله باشد و توجه به سئوال و ياد
گرفتن آن نداشته باشد صحيح است، و اگر در بين خواندن حمد و سوره هم بفهمد اشتباه كرده لازم نيست مقداري راكه
خوانده دو باره بخواند.

مسأله 1005 ـ اگر كسي در خواندن حمد و سوره بيشتر از معمول صدايش رابلند كند، مثل آنكه آنها رابا فرياد
بخواند، نمازش باطل است.

مسأله 1006 ـ انسان بايد نماز راياد بگيرد كه غلط نخواند، و كسي كه به هيچ قسم نمي تواند صحيح آنرا ياد
بگيرد، بايد هر طور كه مي تواند بخواند. و احتياط مستحب آنست كه نماز را به جماعت بجا آورد.

مسأله 1007 ـ كسي كه حمد و سوره و چيزهاي ديگر نماز را بخوبي نمي داند و مي تواند ياد بگيرد، چنانچه
وقت نماز وسعت دارد بايد ياد بگيرد، و اگر وقت تنگ است، بنابر احتياط واجب در صورتي كه ممكن باشد، بايد
نمازش را به جماعت بخواند.

مسأله 1008 ـ مشهور بين علماء آنست كه مزد گرفتن براي ياد دادن واجبات نماز حرام است و ما در ادله آن
اشكال نموديم ولي براي مستحبات آن اشكال ندارد.

مسأله 1009 ـ اگر يكي از كلمات يا سوره رانداند ، يا عمداًآنرا نگويد يا بجاي حرفي حرف ديگر بگويد مثلا
بجاي (ض ) (ظ) بگويد ، يا جائي كه بايد بدون زير و زبر خوانده شود زير و زبر بدهد يا تشديد رانگويد نماز او باطل
است اگر مقصر باشد.

مسأله 1010 ـ اگر انسان كلمه اي را صحيح بداند و در نماز همانطور بخواند و بعد بفهمد غلط خوانده، بايد
دوباره نماز را بخواند و اگر وقت گذشته قضا نمايد اگر كوتاهي در ياد گرفتن نموده.

مسأله 1011 ـ اگر زير و زبر كلمه اي را نداند، يا نداند مثلاً كلمه اي به (س) است يا به(ص) بايد ياد بگيرد و
چنانچه دو جور يا بيشتر بخواند، مثل آنكه در أهدناالصراط المستقيم، مستقيم را يك مرتبه با سين و يك مرتبه با صاد
بخواند، نمازش باطل است.

مسأله 1012 ـ اگر در كلمه اي واو و حرف قبل از واو در آن كلمه پيش داشته باشد و حرف بعد از واو در آن كلمه
همزه(ء) باشد مثل كلمه سوء، بنابر احتياط واجب بايد آن واو را مد بدهد يعني آن را بكشد، و همچنين اگر در كلمه اي
الف باشد و حرف قبل از الف در آن كلمه زبر داشته باشد و حرف بعد از الف در آن كلمه همزه باشد مثل (جاء)، بايد
الف آنرا بكشد، و نيز اگر در كلمه اي (ي) باشد و حرف پيش از(ي) در آن كلمه زير داشته باشد و حرف بعد از(ي) در
آن كلمه همزه باشد مثل(جيء)، بايد (ي) را با مد بخواند، و اگر بعد از اين واو و الف و يا بجاي همزه(ء)حرفي باشد كه
ساكن است يعني زير و زبر و پيش ندارد، باز هم بايد اين سه حرف را با مد بخواند، مثلاً در ولاالضالين كه بعد از الف،
حرف لام ساكن است، بايد الف آنرا با مد بخواند و چنانچه به دستوري كه گفته شد رفتار نكند احتياط واجب آنست كه
نماز را تمام كند و دوباره بخواند و يا بشكند و از سر بگيرد.

مسأله 1013 ـ احتياط واجب آنست كه در نماز، وقف به حركت و وصل به سكون ننمايد، و معني وقف به
حركت آنست كه زير يا زبر يا پيش آخر كلمه اي را بگويد و بين آن كلمه و كلمه بعدش فاصله دهد. مثلاً بگويد، الرحمن
الرحيم و ميم الرحيم را زير بدهد و بعد قدري فاصله دهد و بگويد مالك يوم الدين. و معني وصل به سكون آنست كه
زير يا زبر يا پيش كلمه اي را نگويد و آن كلمه را به كلمه بعد بچسباند مثل آنكه بگويد الرحمن الرحيم و ميم الرحيم را
زير ندهد و فوراً مالك يوم الدين را بگويد.

مسأله 1014 ـ در ركعت سوم و چهارم نماز مي تواند فقط يك حمد بخواند، يا يك مرتبه تسبيحات اربعه بگويد
يعني: سُبْحانَ اللهِ وَ الْحَمْدُللهِ وَ لا اِلهَ اِلاّاللهُ وَ اللهُ اَكْبَرُ و گفتن سه مرتبه مستحب است، پس در وسعت وقت خود را از ثواب
آن محروم ننمايد و مي تواند در يك ركعت حمد و در ركعت ديگر تسبيحات بگويد، و بهتر است در هر دو ركعت
تسبيحات بخواند.

مسأله 1015 ـ در تنگي وقت بايد تسبيحات اربعه را يك مرتبه بگويد.

مسأله 1016 ـ بر مرد واجب است كه در ركعت سوم و چهارم نماز حمد يا تسبيحات را آهسته بخواند.

مسأله 1017 ـ اگر در ركعت سوم و چهارم حمد بخواند، بنابر احتياط واجب بايد بسم الله آنرا هم آهسته بگويد.

مسأله 1018 ـ كسي كه نمي تواند تسبيحات را ياد بگيرد، يا درست بخواند بايد در ركعت سوم و چهارم حمد
بخواند.

مسأله 1019 ـ اگر در دو ركعت اول نماز به خيال اينكه دو ركعت آخر است تسبيحات بگويد، چنانچه پيش از
ركوع بفهمد، بايد حمد و سوره را بخواند و اگردر ركوع يا بعد از ركوع بفهمد، نمازش صحيح است.

مسأله 1020 ـ اگر در دو ركعت آخر نماز به خيال اين كه در دو ركعت اول است حمد بخواند، يا در دو ركعت
اول نماز با اينكه گمان مي كرده در دو ركعت آخر است حمد بخواند، چه پيش از ركوع بفهمد چه بعد از آن نمازش
صحيح است.

مسأله 1021 ـ اگر در ركعت سوم يا چهارم مي خواست حمد بخواند تسبيحات به زبانش آمد، يا مي خواست
تسبيحات بخواند حمد به زبانش آمد، بنابر احتياط واجب بايد آنرا رها كند و دوباره حمد يا تسبيحات را بخواند، ولي
اگر عادتش خواندن چيزي بوده كه به زبانش آمده، مي تواند همان را تمام كند و نمازش صحيح است.

مسأله 1022 ـ كسي كه عادت دارد در ركعت سوم يا چهارم تسبيحات بخواند، اگر بدون قصد مشغول خواندن
حمد شود، بنابر احتياط واجب بايد آنرا رها كند و دوباره حمد يا تسبيحات را بخواند.

مسأله 1023 ـ در ركعت سوم و چهارم مستحب است بعد از تسبيحات استغفار كند، مثلاً بگويد: استغفر الله
ربي و اتوب اليه. يا بگويد اللهم اغفرلي وكسي كه مشغول گفتن استغفار است، اگر شك كند كه حمد يا تسبيحات را
خوانده يا نه، بنابر احتياط واجب بايد برگردد و حمد يا تسبيحات را بخواند، و چنانچه عادت داشته در نماز فقط بعد
از تسبيحات استغفار كند بايد به شك خود اعتنا ننمايد و اگر در جاهاي ديگر نماز هم استغفار مي كرده، بايد حمد يا
تسبيحات را بخواند، و نيز اگر نمازگزار پيش از خم شدن به ركوع در حالي كه مشغول گفتن استغفار نيست، شك كند كه
حمد يا تسبيحات را خوانده يانه، بايد حمد يا تسبيحات را بخواند.

مسأله 1024 ـ اگر در ركوع ركعت سوم يا چهارم، شك كند كه حمد يا تسبيحات را خوانده يانه، بايد به شك
خود اعتنا نكند و اما اگر در حال رفتن به ركوع شك كند اگر در ابتداي آن ملتفت شود بايد برگردد حمد يا تسبيحات را
به قصد قربت مطلقه بخواند ولي اگر خيلي نزديك به ركوع ملتفت شود احتياطاً بايد برگردد به قيام و حمد يا تسبيحات
اربعه را به نيت قربت مطلقه بخواند.

مسأله 1025 ـ هر گاه شك كند كه آيه يا كلمه را درست گفته يا نه، اگر به چيزي كه بعد از آنست مشغول نشده،
بايد آن آيه يا كلمه را بطور صحيح بگويد و اگر به چيزي كه بعد از آنست مشغول شده، چنانچه آن چيز ركن باشد مثل
آنكه در ركوع شك كند كه فلان كلمه از سوره را درست گفته يا نه، بايد به شك خود اعتنا نكند، و اگر ركن نباشد مثلاً
موقع گفتن الله الصمد شك كند كه قل هو الله احد را درست گفته يا نه، باز هم مي تواند به شك خود اعتنا نكند، ولي اگر
احتياطاً آن آيه يا كلمه را بطور صحيح بگويد اشكال ندارد، و اگر چند مرتبه هم شك كند مي تواند چند بار بگويد، اما
اگر به وسواس برسد و باز هم بگويد، بنابر احتياط واجب بايد نمازش را دوباره بخواند.

مسأله 1026 ـ مستحب است در ركعت اول، پيش از خواندن حمد بگويد: اَعُوذُ بِاللهِ مِنَ الشَّيطانِ الرَّجيمِ و در
ركعت اول و دوم نماز ظهر و عصر، بِسم الله را بلند بگويد، و حمد و سوره را شمرده بخواند و در آخر هر آيه وقف كند
يعني آنرا به آيه بعد نچسباند، و در حال خواندن حمد و سوره به معناي آيه توجه داشته باشد. اگر نماز را به جماعت
مي خواند بعد از تمام شدن حمد امام، و اگر فرادي مي خواند بعد از آنكه حمد خودش تمام شد بگويد: اَلْحَمْدُ للهِ رَبِّ
الْعالَمين، و بعد از خواندن سوره قول هو اللهُ احد، يك يا دو يا سه مرتبه كذلك الله ربنا بگويد، و بعد از خواندن سوره
كمي صبر كند بعد تكبير پيش از ركوع را بگويد يا قنوت را بخواند.

مسأله 1027 ـ مستحب است در تمام نمازها در ركعت اول، سوره انا انزلناه و در ركعت دوم، سوره قل هو الله
احد را بخواند.

مسأله 1028 ـ مكروه است انسان در تمام نمازهاي يك شبانه روز، سوره قل هو الله احد را نخواند.

مسأله 1029 ـ خواندن سوره قل هو الله احد به يك نفس مكروه است.

مسأله 1030 ـ سوره اي را كه در ركعت اول خوانده مكروه است در ركعت دوم بخواند، ولي اگر سوره قل هو الله
احد را در هر دو ركعت بخواند مكروه نيست.