قصد اقامت و مسافت شرعي


قصد اقامت و مسافت شرعي



س 657: من در جائي كار مي كنم كه كمتر از مسافت شرعي با شهر مجاور فاصله دارد و چون هيچيك از دو مكان، وطن من نيست، لذا در محل كارم قصد اقامت ده روز مي كنم تا نمازم را تمام خوانده و بتوانم روزه بگيرم، و هنگامي كه در محل كارم قصد اقامت ده روز مي كنم، در خلال آن مدت و بعد از آن قصد رفتن به شهر مجاور نمي كنم، حكم شرعي من در حالتهاي زير چيست؟

1 - اگر قبل از پايان ده روز به خاطر حادثه اي يا كاري به آن شهر بروم و بعد از تقريبا دو ساعت، به محل كارم برگردم؟

2 - اگر بعد از پايان ده روز به قصد رفتن به محله معيني به آن شهر بروم و از مقدار مسافت شرعي تجاوز نكنم و بعد از يك شب توقف، به محل اقامتم برگردم؟

3 - بعد از پايان ده روز به قصد رفتن به محله معيني به آن شهر بروم، ولي بعد از رسيدن به آن محله، تصميم به رفتن به محله ديگري كه با محل اقامت من بيشتر از مسافت شرعي فاصله دارد، بگيرم؟

ج: 1 - 2: اگر از ابتداء، قصد خروج نداشته باشيد، بعد از استقرار حكم تمام بودن نماز در محل اقامت هر چند با خواندن حداقل يك نماز چهار ركعتي در آنجا باشد، خارج شدن از آنجا به مقدار كمتر از مسافت شرعي، در يك يا چند روز، به قصد اقامت ضرر نمي رساند، و در اين صورت فرقي نمي كند كه خروج قبل از پايان ده روز باشد يا بعد از آن، و تا مسافرت جديدي انجام نشده، نماز تمام و روزه صحيح است.

3 - رفتن به محله هاي ديگر شهر محل اقامت، هر چند با محله قصد اقامت به مقدار مسافت شرعي فاصله داشته باشد، به قصد اقامت و حكم آن ضرر نمي رساند، ولي اگر پس از قصد اقامت در شهري به شهر ديگري كه با شهر محل اقامت به مقدار مسافت شرعي فاصله دارد برود، قصد اقامت قبلي وي به هم مي خورد و بعد از برگشت به محل اقامت، بايد دوباره قصد نمايد.

س 658: اگر مسافر بعد از خروج از وطن، از راهي عبور كند كه صداي اذان وطن اصلي خود را بشنود و يا ديوار خانه هاي آن را ببيند، آيا به مسافت شرعي ضرر مي رساند؟

ج: تا از وطن خود عبور نكرده، ضرري به مسافت شرعي نمي رساند و مسافرتش قطع نمي شود، ولي تا در داخل محدوده بين وطن و حد ترخص آن هست، حكم مسافر بر او جاري نمي شود.

س 659: محل كار من كه در آنجا سكونت هم دارم، غير از وطن اصلي ام است و با آن بيش از مسافت شرعي فاصله دارد، و محل كارم را هم وطن خود قرار نداده ام و امكان دارد فقط براي چندين سال در آنجا بمانم. گاهي از آنجا براي انجام ماموريت اداري به مدت دو يا سه روز در ماه خارج مي شوم، آيا هنگامي كه از شهري كه در آن سكونت دارم به مقداري بيش از مسافت شرعي خارج شده و بر مي گردم، واجب است در بازگشت قصد اقامت ده روز كنم يا خير؟ و اگر قصد اقامت ده روز واجب است، تا چه مسافتي، مي توانم به اطراف شهر بروم؟

ج: اگر از شهري كه در آن سكونت داريد، به مقدار مسافت شرعي خارج شويد، هنگام مراجعت بايد دوباره قصد اقامت ده روز نمائيد، و در صورتي كه قصد اقامت ده روز به طور صحيح تحقق پيدا كرد و حكم تمام خواندن نماز هر چند با خواندن حداقل يك نماز چهار ركعتي محقق شد در صورتي كه از ابتداء، قصد خروج به كمتر از مسافت شرعي داشته خروج به كمتر از مسافت شرعي به اندازه يك تا دو ساعت در يك يا چند روز كه مجموعا از مقدار ثلث روز يا شب تجاوز نكند، ضرري به حكم اقامت نمي زند، همچنانكه در خلال ده روز قصد خروج به باغها و مزرعه هاي محل اقامت، به قصد اقامت آسيبي نمي رساند.

س 660: اگر شخصي براي چندين سال در چهار كيلومتري وطنش باشد و هر هفته به خانه اش برود، هنگامي كه اين شخص به محلي مسافرت كند كه فاصله آن با وطنش بيست و پنج كيلومتر و با مكاني كه چندين سال در آن درس خوانده است، بيست و دو كيلومتر است، نماز او چه حكمي دارد؟

ج: اگر از وطنش به آنجا مسافرت كند، نماز قصر است.

س 661: مسافري قصد رفتن به سه فرسخي را دارد، ولي از ابتدا در نظر دارد كه در بين راه از راه فرعي براي انجام كار معيني به يك فرسخي برود و سپس داخل مسير اصلي شود و به سفر خود ادامه دهد، نماز و روزه اين مسافر چه حكمي دارد؟

ج: حكم مسافر را ندارد و ضميمه كردن مقدار راهي كه با خروج از مسير اصلي و بازگشت به آن پيموده، براي تكميل مسافت شرعي كافي نيست.

س 662: با توجه به فتواي امام خميني «قدس سره» مبني بر وجوب قصر نماز و افطار هنگام سفر به هشت فرسخي، اگر مقدار رفتن كمتر از چهار فرسخ باشد، ولي در بازگشت، به علت مشكلات راه و نبودن ماشين، مجبور به پيمودن مسافتي بيش از شش فرسخ شود، آيا بايد نماز را شكسته خواند و روزه را افطار كرد؟

ج: اگر رفتن كمتر از چهار فرسخ باشد و مسير بازگشت هم به مقدار مسافت شرعي نباشد، نماز تمام و روزه صحيح است.

س 663: كسي كه از محل سكونت خود به محل ديگري كه كمتر از مسافت شرعي است، سفر كند و در خلال ايام هفته چندين بار از آن محل به محله هاي ديگر برود، به طوري كه مجموع مسافت بيش از هشت فرسخ شود، چه وظيفه اي دارد؟

ج: اگر هنگام خارج شدن از منزل قصد پيمودن مسافت شرعي را نداشته و فاصله بين مقصد اول و محله هاي ديگر هم به مقدار مسافت شرعي نباشد، حكم مسافر را ندارد.

س 664: اگر انسان به قصد رفتن به مكان معيني از شهر خود خارج شود و در آنجا به گردش بپردازد، آيا اين گردش جزء مسافتي كه از منزل پيموده، محسوب مي شود؟

ج: گردش در مقصد جزء مسافت محسوب نمي شود.

س 665: آيا هنگام قصد اقامت، جايز است نيّت خروج از محل اقامت به محل ديگري را كه كمتر از چهار فرسخ با آن فاصله دارد بنمائيم؟

ج: قصد خروج از محل اقامت به اندازه كمتر از مسافت شرعي اگر به صدق اقامت ده روز ضرر نزند مثل بيرون رفتن از آنجا به مدت چند ساعت از روز يا شب براي يك بار يا چند بار به شرطي كه مجموع ساعات خروج از يك سوم روز يا شب بيشتر نشود، در اين صورت، قصد خروج به قصد اقامت لطمه نمي زند.

س 666: با توجه به اينكه رفت و آمد از محل سكونت به محل كار كه بيشتر از بيست و چهار كيلومتر از هم فاصله دارند، موجب مي شود كه نماز تمام خوانده شود، اگر من از شهري كه در آن كار مي كنم به خارج از آن و يا شهر ديگري كه فاصله آن با محل كارم به مقدار مسافت شرعي نيست، بروم و قبل از ظهر يا بعد از ظهر به محل كارم برگردم، آيا باز هم نمازم تمام است؟

ج: به مجرد خارج شدن از محل كار به مقدار كمتر از مسافت شرعي، هر چند ارتباطي با كار روزانه شما نداشته باشد، حكم نماز و روزه شما در محل كار تغيير نمي كند، و فرقي هم نمي كند كه قبل از ظهر به محل كارتان برگرديد يا بعد از ظهر.

س 667: من از اهالي اصفهان هستم و مدتي است كه در دانشگاهي در شاهين شهركه از توابع اصفهان است مشغول به كارم، و فاصله بين اصفهان و شاهين شهر كمتر از مسافت شرعي (در حدود بيست كيلومتر) است، ولي تا دانشگاه كه در اطراف شاهين شهر واقع شده، بيشتر از مسافت شرعي (در حدود بيست و پنج كيلومتر) است. با توجه به اينكه دانشگاه در شاهين شهر است و راه من از وسط شهر عبور مي كند، ولي مقصد اصلي من دانشگاه است، آيا مسافر محسوب مي شوم يا خير؟

ج: اگر فاصله بين دو شهر كمتر از چهار فرسخ شرعي باشد، حكم سفر مترتب نمي شود.

س 668: من هر هفته براي زيارت حضرت معصومه سلام الله عليها و انجام اعمال مسجد جمكران به شهر قم مسافرت مي كنم، آيا در اين سفر نمازم را تمام بخوانم يا شكسته؟

ج: در اين سفر حكم ساير مسافرين را داريد و نماز شما قصر است.

س 669: محل تولد من شهر كاشمر است و از سال 1345 هجري شمسي تا سال 1369 ساكن تهران بوده ام و آنجا را وطن براي خود انتخاب كردم، و مدت سه سال است كه همراه با خانواده ام براي ماموريت اداري به بندرعباس آمده و كمتر از يك سال ديگر به شهر تهران كه وطن من است، باز خواهم گشت. با توجه به اينكه در مدتي كه در بندرعباس هستم، هر لحظه امكان دارد براي مأموريت به شهرهاي تابع بندرعباس بروم و مدتي در آنجا بمانم و زمان مأموريت هاي اداري هم كه به من ارجاع مي شود، قابل پيش بيني نيست، خواهشمندم اولا حكم نماز و روزه مرا بيان فرمائيد.

ثانيا: با توجه به اينكه در اغلب اوقات يا در بعضي از ماههاي سال براي چند روز در مأموريت اداري به سر مي برم، آيا كثير السفر محسوب مي شوم يا خير؟

ثالثا: با توجه به اينكه همسرم خانه دار و متولد تهران است و با من به بندرعباس آمده و ساكن آن شده است، حكم شرعي نماز و روزه وي چيست؟

ج: نماز و روزه شما در محل كار فعلي تان كه وطن شما نيست، حكم نماز و روزه مسافر را دارد، يعني نماز شكسته است و روزه تان صحيح نيست، مگر آنكه در آنجا قصد اقامت ده روز كنيد و يا در هر ده روز حداقل يك بار به خاطر كاري كه مربوط به وظيفه شما است، مسافرت نمائيد؛ و اما همسرتان كه در محل كار همراه شما است، اگر قصد اقامت ده روز كرده باشد، نماز وي تمام و روزه اش صحيح است و در غير اين صورت نمازش شكسته است و نمي تواند روزه بگيرد.

س 670: شخصي قصد اقامت ده روز در جائي كرده است، بخاطر اينكه مي دانسته كه ده روز در آنجا مي ماند و يا تصميم بر ماندن داشته است ولي بعد از آنكه با خواندن يك نماز چهار ركعتي، حكم تمام خواندن نماز بر او مترتب شد، مسافرتي غير ضروري براي وي پيش مي آيد، آيا رفتن به آن سفر براي او جايز است؟

ج: سفر او اشكال ندارد، هر چند غير ضروري باشد.

س 671: اگر فردي براي زيارت حرم امام رضا «عليه الصلوة و السلام» مسافرت نمايد و با آنكه مي داند كمتر از ده روز در آنجا خواهد ماند ولي براي اينكه نمازش تمام باشد، قصد اقامت ده روز مي كند، اين كار او چه حكمي دارد؟

ج: اگر مي داند كه در آنجا ده روز نمي ماند، قصد اقامت ده روز معنا و اثري ندارد و بايد در آنجا نمازش را شكسته بخواند.

س 672: مأمورين غير محلي كه هيچگاه ده روز در شهر محل كار نمي مانند، ولي مسافرت آنان كمتر از مسافت شرعي است، از جهت تمام يا شكسته بودن نماز چه وظيفه اي دارند؟

ج: اگر فاصله بين وطن و محل كار آنها به مقدار مسافت شرعي ولو تلفيقا نباشد، احكام مسافر را ندارند، و كسي كه بين وطن و محل كارش به مقدار مسافت شرعي فاصله باشد، اگر حداقل هر ده روز يك بار بين آن دو رفت و آمد مي كند، نمازش را بايد تمام بخواند، ولي هر گاه ده روز يا بيشتر در وطن يا محل كار اقامت كند، در سفر اول بعد از ده روز، حكم ساير مسافرين را خواهد داشت.

س 673: كسي كه به جائي مسافرت كرده و نمي داند چه مقدار در آنجا خواهد ماند، ده روز يا كمتر، چگونه بايد نماز بخواند؟

ج: وظيفه شخص مردد تا سي روز قصر است و از آن به بعد بايد نمازش را تمام بخواند، هر چند در همان روز بخواهد برگردد.

س 674: كسي كه در دو مكان تبليغ مي كند و قصد اقامت ده روز هم در آن منطقه دارد، نماز و روزه اش چه حكمي دارد؟

ج: اگر از نظر عرف دو مكان محسوب شوند، قصد اقامت در هر دو محل و يا در يكي از آن دو با قصد رفت و آمد به مكان ديگر در خلال ده روز، صحيح نيست

بازگشت