قضاي سجده و تشهد فراموش شده

(مسأله 993) سجده و تشهدي را كه انسان فراموش كرده و بعد از نماز قضاي آن را به جا مي آورد; بايد تمام شرائط نماز: مانند پاك بودن بدن و لباس و رو به قبله بودن و شرط هاي ديگر را داشته باشد.

(مسأله 994) اگر سجده يا تشهد را چند دفعه فراموش كند، مثلاً يك سجده از ركعت اول و يك سجده از ركعت دوم فراموش نمايد، بايد بعد از نماز، قضاي هر دو را با سجده هاي سهوي كه براي آنها لازم است به جا آورد و لازم نيست معين كند كه قضاي كدام يك آنها است.

(مسأله 995) اگر يك سجده و تشهد را فراموش كند، احتياط واجب آن است كه هر كدام را اول فراموش كرده، اول قضا نمايد. و اگر نداند كدام اول فراموش شده، بايد احتياطاً يك سجده و تشهد و بعد يك سجده ديگر به جا آورد، يا يك تشهد و يك سجده و بعد يك تشهد
صفحه 275

ديگر به جا آورد تا يقين كند سجده و تشهد را به ترتيبي كه فراموش كرده قضا نمايد.

(مسأله 996) اگر به خيال اينكه اول سجده را فراموش كرده، اول قضاي آن را به جا آورد و بعد از خواندن تشهد يادش بيايد كه اول تشهد را فراموش كرده احتياط مستحب آن است كه دوباره سجده را قضا نمايد. و نيز اگر به خيال اينكه اول تشهد را فراموش كرده، اول قضاي آن را به جا آورد، و بعد از سجده يادش بيايد كه اول سجده را فراموش كرده، بنابر احتياط مستحب بايد دوباره تشهد را بخواند.

(مسأله 997) اگر بين سلام نماز و قضاي سجده يا تشهد فراموش شده كاري كند كه اگر عمداً يا سهواً در نماز اتفاق بيفتد نماز باطل مي شود، مثلاً پشت به قبله نمايد، بايد قضاي سجده و تشهد را به جا آورد و نمازش صحيح است .

(مسأله 998) اگر بعد از سلام نماز يادش بيايد كه يك سجده از ركعت آخر را فراموش كرده; بايد قضاي سجده اي را كه فراموش كرده به جا آورد و بعد از آن دو سجده سهو به جا آورد چه كاري كه نماز را باطل مي كند كرده باشد يا نه. و اگر تشهد ركعت آخر را فراموش كرده باشد، بايد قضاي تشهد را به جا آورد و بعد از آن دو سجده سهو به جا آورد.

(مسأله 999) اگر بين سلام نماز و قضاي سجده يا تشهد فراموش شده كاري كند كه براي آن سجده سهو واجب مي شود، مثل آنكه سهواً حرف بزند، بايد سجده يا تشهد را قضا كند. ولي سجده سهو براي حرف زدن واجب نيست.

(مسأله 1000) اگر نداند كه سجده را فراموش كرده يا تشهد را، بايد هر دو را قضا نمايد و بهتر است اول سجده را قضا كند.

(مسأله 1001) اگر شك دارد كه سجده يا تشهد را فراموش كرده يا نه، واجب نيست قضا نمايد.

(مسأله 1002) كسي كه بايد سجده يا تشهد را قضا نمايد، اگر براي كار ديگري هم سجده سهو بر او واجب شود، بايد بعد از نماز، سجده يا تشهد را قضا نمايد، بعد سجده سهو را به جا آورد.
صفحه 276

(مسأله 1003) اگر شك دارد كه بعد از نماز، قضاي سجده يا تشهد فراموش شده را به جا آورده يا نه، چنانچه وقت نماز نگذشته، بايد سجده يا تشهد را قضا نمايد، و اگر وقت نماز هم گذشته، بنابر احتياط بايد سجده يا تشهد را قضا نمايد.