چيزهايي كه تيمّم به آنها صحيح است

(مسأله 584) تا آنجا كه ممكن است بايد به خاك پاك تيمم كرد و اگر خاك نباشد مي توان بر ريگ و شن و كلوخ و سنگ، در صورتي كه به هنگام تيمم گردي از آنها بر دست ها بنشيند، تيمم كرد.

(مسأله 585) اگر خاك و ريگ و كلوخ و سنگ پيدا نشود، بايد به گرد و غباري كه روي فرش و لباس و مانند اينهاست تيمّم نمايد و اگر غبار در لاي لباس و فرش باشد تيمّم به آن صحيح نيست مگر آنكه قبلا تكان دهد تا روي آن غبار آلوده شود بعد تيمّم كند و چنانچه گرد پيدا نشود، بايد به گل تيمّم كند، و اگر گل هم پيدا نشود، احتياط واجب آن است كه نماز را بدون تيمّم بخواند و بنابر احتياط بعداً قضاي آن را به جا آورد.

(مسأله 586) اگر بتواند با تكاندن فرش و مانند آن خاك تهيه كند با وجود خاك تيمّم به گرد باطل است و نيز اگر بتواند گل را خشك كند و از آن خاك تهيه نمايد، تيمّم به گل باطل مي باشد.

(مسأله 587) كسي كه آب ندارد اگر برف يا يخ داشته باشد، چنانچه ممكن است بايد آن را آب كند و با آن وضو بگيرد يا غسل نمايد، و اگر ممكن نيست و چيزي هم كه تيمّم به آن صحيح است ندارد; احتياط واجب آن است كه نماز را بدون وضو و تيمّم بخواند و بنابر احتياط واجب بعداً قضا كند.

(مسأله 588) اگر با خاك و ريگ چيزي مانند كاه كه تيمّم به آن باطل است مخلوط شود، نمي تواند به آن تيمّم كند ولي اگر آن چيز به قدري كم باشد كه در خاك يا ريگ، از بين رفته حساب شود; تيمّم به آن خاك و ريگ صحيح است.

(مسأله 589) اگر چيزي ندارد كه بر آن تيمّم كند چنانچه ممكن است; بايد به خريدن و مانند آن تهيه نمايد.

(مسأله 590) چيزي كه بر آن تيمّم مي كند بايد پاك باشد و اگر چيز پاكي كه تيمّم به آن
صفحه 209

صحيح است ندارد بنابر احتياط واجب بدون تيمّم نماز بخواند، ولي بايد قضاي آن را به جا آورد.

(مسأله 591) اگر يقين داشته باشد كه تيمّم به چيزي صحيح است و به آن تيمّم نمايد، بعد بفهمد تيمّم به آن باطل بوده نمازهايي را كه با آن تيمّم خوانده بايد دوباره بخواند.

(مسأله 592) چيزي كه بر آن تيمّم مي كند بايد غصبي نباشد.

(مسأله 593) اگر نداند محل تيمّم غصبي است، و يا فراموش كرده باشد، تيمّم او صحيح است. اگرچه فراموش كننده خود غاصب باشد.

(مسأله 594) كسي كه در جاي غصبي حبس است، اگر آب و خاك او غصبي است، احتياطاً با تيمّم نماز بخواند.

(مسأله 595) واجب است چيزي كه بر آن تيمّم مي كند، گردي داشته باشد كه به دست بماند.

(مسأله 596) در تيمّم چهار چيز واجب است:

اول، نيت.

دوم، زدن كف دو دست با هم بر چيزي كه تيمّم به آن صحيح است.

سوم، كشيدن كف هر دو دست به تمام پيشاني و دو طرف آن، از جايي كه موي سر مي رويد، تا ابروها و بالاي بيني و بنابر احتياط واجب بايد دستها روي ابروها هم، كشيده شود.

چهارم، كشيدن كف دست چپ به تمام پشت دست راست و بعد از آن كشيدن كف دست راست به تمام پشت دست چپ.

(مسأله 597) در تيمّم بدل از وضو و غسل يك مرتبه دست ها را به زمين بزند و به پيشاني و پشت دست ها بكشد، و يك مرتبه ديگر به زمين بزند و فقط پشت دستها را مسح كند.
صفحه 210