قبله



س 365: خواهشمنديم به سؤالات زير پاسخ فرمائيد:

1 - به استناد بعضي از كتاب هاي فقهي، گفته شده كه در روزهاي چهارم خرداد و بيست و ششم تير آفتاب بطور عمودي بر كعبه مي تابد. آيا در اين هنگام، تشخيص جهت قبله با{. P يعني در روز بيست و پنجم ماه پنجم و هفدهم ماه هفتم از سال ميلادي P} نصب شاخص در زماني كه صداي اذان مكه بلند مي شود، امكان دارد؟ اگر جهت قبله در محراب مساجد با جهت سايه شاخص اختلاف داشت، كداميك صحيح تر است؟

2 - آيا اعتماد بر قبله نما صحيح است؟

ج: اعتماد بر شاخص يا قبله نما در صورتي كه موجب اطمينان براي مكلّف شود، صحيح است و بايد طبق آن عمل گردد، و در غير اين صورت مي توان بر اساس محراب مساجد و قبور مسلمين جهت قبله را تشخيص داد.

س 366: اگر شدت درگيري و جنگ مانع تعيين جهت قبله شود، آيا نماز خواندن به هر طرف صحيح است؟

ج: اگر گمانش به هيچ طرف نمي رود و وقت هم باشد بنابر احتياط، بايد به چهار طرف نماز خوانده شود. ولي اگر وقت نباشد، به مقدار وسعت وقت به هر طرف كه احتمال مي دهد قبله است، نماز بخواند.

س 367: اگر نقطه مقابل كعبه مكرمه در طرف ديگر زمين مشخص شود به طوري كه اگر خط مستقيمي از وسط زمين كعبه عبور كند و زمين را شكافته و از مركز آن بگذرد، از سمت ديگر اين نقطه بيرون آيد، در اين جا چگونه مي توان رو به قبله ايستاد؟

ج: ملاك روبه قبله بودن اين است كه انسان از سطح كره زمين به طرف بيت عتيق باشد، يعني از طرف سطح زمين رو به طرف كعبه كه روي زمين در مكه مكرمه ساخته شده است، بايستد. بنابراين اگر انسان در يك نقطه اي از كره زمين باشد كه اگر خطوط مستقيمي از چهار جهت آن مكان بر سطح كره زمين به طرف مكه مكرمه ترسيم شود، از نظر مسافت با هم مساوي باشند، مخير است براي قبله به هر طرف كه خواست بايستد و نماز بخواند. ولي اگر مسافت خطوط در بعضي از جهت ها كمتر و كوتاه تر باشد به مقداري كه با آن، صدق عرفي رو به قبله بودن اختلاف پيدا كند، بر انسان واجب است جهت كوتاه تر را انتخاب كند.

س 368: اگر انسان در وضعيتي باشد كه اصلا جهت قبله را نداند و گمانش نيز به هيچ طرف نرود، وظيفه اش نسبت به نماز چيست، يعني به كدام جهت نماز بخواند؟

ج: در مفروض سؤال بنابر احتياط بايد به چهار طرف نماز بخواند و اگر براي چهار نماز وقت ندارد، به هر اندازه كه وقت دارد، نماز بخواند.

س 369: تشخيص قبله در قطب شمال و جنوب چگونه است و نماز چگونه خوانده مي شود؟

ج: ملاك تعيين جهت قبله در قطب شمالي و جنوبي، تعيين كوتاه ترين خط از مكان نمازگزار از روي سطح زمين به طرف كعبه است، و پس از تعيين آن خط، بايد به همان طرف نماز خواند.